Het Nederlandse Ex Libris bestaat al tien jaar en toch is het conceptalbum Medea, geïnspireerd op de beroemde Griekse tragedie, pas het tweede album. Medeoprichter Dianne van Giersbergen, een conservatorium geschoolde sopraan, heeft echter naast haar onderwijstaak en ensembles sinds 2013 nog een tweede band: het Duitse Xandria, dat muzikaal meer vergelijkbaar is met Nightwish ten tijde van zangeres Tarja Turunen. De andere oprichter, drummer Joost van de Pas, is inmiddels vervangen door de in 2013 aangetrokken Eelco van der Meer, terwijl leden van het eerste uur, Koen Stam op toetsen en Paul van den Broek op gitaar, nog steeds deel uitmaken van de band, evenals bassist Peter den Bakker. Qua zang vertoont Dianne veel overeenkomsten met de door mij hoog gewaardeerde Floor Jansen (ex-After Forever, Nightwish). Ze heeft een enorm bereik en een indrukwekkende variatie in haar manier van zingen: van schreeuwen tot fluisteren en van vele operateske uithalen tot ‘gewone’ uitstekende zang. De heren instrumentalisten laten alle vier horen dat ze er wat van kunnen, dus ook voor hen niets dan lof. Er is ook nog een bescheiden gastrol weggelegd voor Damian Wilson. Hoewel dit album nadrukkelijk groeit bij meerdere luisterbeurten heb ik toch een ‘probleem’: de metalcomponent overheerst namelijk zwaar ten koste van de melodieuze component. Progressieve trekjes in de zin van veel tempowisselingen en symfonische passages worden volledig overschaduwd door gitaarmuren, dubbele basdrums en veel stukken waarin de muziek, hoe knap gespeeld ook, volledig dichtgetimmerd is. Dat het ook melodieus kan, bewijst men onder meer in een deel van A Mother’s Lament, maar die passages duren helaas nooit lang. Ook de stukken waarin Dianne van Giersbergen overstuurd zingt, kunnen me niet bekoren. Als je ReVamp, Aesma Daeva en Dream Theater bij elkaar in de studio zou zetten en LaBrie vrijaf geeft, dan zou dit album mogelijk de uitkomst kunnen zijn. Medea is echt een werkstuk waarvoor je moet gaan zitten; het is zeker niet toegankelijk, maar zit wel heel knap in elkaar.
Muzikale potentie te over, daarvoor een diepe buiging, maar qua stijl eigenlijk net over de rand van een tijdschrift als iO Pages.