ZEIT (1972), heruitgave

In voorgaande decennia werden we overvoerd met tientallen albums van Tangerine Dream (TD); nu worden ook de oudere albums - toch de meest interessante - netjes opgepoetst en opnieuw uitgebracht. Dat geldt ook voor de toenmalige dubbel-lp Zeit die bovendien vergezeld gaat van een bonus-cd van een concert dat Edgar Froese, Peter Baumann en Chris Franke in Keulen gaven. Het trio was toen weinig vermogend en zij nodigde de welgestelde Florian Fricke (Popol Vuh) uit om met zijn grote Moog mee te spelen op Zeit. Door verschil van inzicht was de samenwerking van korte duur, waardoor de rol van Fricke weinig imposant is. Een kwartet cellisten geleid door Joachim von Grumbkow (Hölderlin) en het orgel van Steve Schroyder zijn de meest herkenbare geluiden uit het eerste stuk; melodielijnen zijn echter ver te zoeken. Het tweede stuk is een verzameling bizarre geluiden en effecten waarop TD de nieuwe synthesizers uitprobeerde. Op de derde track hoor je eenvoudige gitaarakkoorden, maar ook een bonte verzameling aan geluiden, effecten en pulserende ritmeklanken eindigend met een herkenbaar orgelgeluid. De 'kosmische' muziek krijgt nu iets meer vorm. De ambientpioniers vervolgen hun tijdreis met het meest kosmische en melodieuze deel. Het titelstuk bestaat net als alle andere stukken grotendeels uit improvisaties geënt op moderne componisten als Stockhausen, waardoor het meer experimentele klanken zijn dan muziek. De bonus-cd vind ik eigenlijk boeiender dan Zeit zelf! TD improviseert naar hartelust, maar er is meer melodie door het orgelspel met als basis een donkere 'baspulse' met kosmische geluiden uit de synths. Op het einde van deel 1 hoor je zowaar weer een ritme. Ook in het tweede deel brengt TD veel zweverige klanktapijten ten gehore, maar in diverse passages is de overgang naar een meer melodieuze stijl, zoals in Phaedra (1974) en Rubicon (1975), al hoorbaar. Zeit bevat het baanbrekende werk van Tangerine Dream in optima forma!