TONY SPADA, Breaking The Silence

De historie van Holding Pattern begint eigenlijk in 1979 als drummer Robert Hutchinson en gitarist Tony Spada na tal van bandjes die voornamelijk covers speelden, besluiten om samen muziek met een boodschap te gaan maken. Net voor de opnames van het gelijknamige debuut, verliet toetsenist Ken Archer de band en zijn vervanger werd uiteindelijk gevonden in de persoon van Mark Tannenbaum. In 1981 zag deze mini-lp het licht en pas tien jaar later de uitgebreidere versie ervan in de vorm van het lange album Majestic, waarop ook de huidige bassist-toetsenist Tony Castellano te horen is. Kort daarna volgde nog een soloalbum van Spada, Balance Of Power geheten en toen werd het stil, totdat in 2004 uit het niets Tony Spada’s Human Element werd uitgebracht met medewerking van diverse ex-Holding Pattern-leden. Het vuurtje bleef smeulen en leidde zowaar tot het fonkelnieuw album Breaking The Silence. Tony Spada, oprichter, componist, producer en gitarist van de band blikt terug op ruim 25 jaar Holding Pattern.

Hi Tony! De naam Spada klinkt niet Engels. Waar komt de familie Spada oorspronkelijk vandaan?

"Ik ben geboren in de States als een typisch Amerikaanse jongen, maar mijn ouders zijn beiden afkomstig uit Italië. We hebben geen connecties met de maffia, hoor! Geen zorgen! Bovendien, dan was ik al lang veel rijker geweest."

Alvorens over jullie nieuwe album te praten, wil ik graag even de geschiedenis van Holding Pattern (HP) belichten. Bij het lezen van de teksten op de luxury editions van zowel Majestic als Balance Of Power, viel mij op dat je ooit meedeed aan een wedstrijd voor aankomende, talentvolle gitaristen. Je werd daarbij tweede achter ene Tony MacAlpine, geen gekke prestatie als je bedenkt dat deze man een gerenommeerd gitarist en toetsenist is. Heb je hem nadien nog wel eens ontmoet?

"Goh, heb jij die collector’s edition van die twee albums? Ik heb er niet eens één! Ik geloof dat ik slechts ergens een promo heb liggen. Wat die poll betreft: dat was vlak voor het begin van Holding Pattern, dus 1978 of daaromtrent. Tony MacAlpine en ik zaten op hetzelfde Music College. Ik studeerde gitaar en hij piano als ik mij goed herinner. Hij woont tegenover me aan de andere kant van de rivier, dus ja, ik zie hem wel eens."

Jouw invloeden kwamen volgens de informatie op de hoezen van Majestic en Balance of Power vooral van The Beatles en Yes. We horen echter ook wel wat Happy The Man terug en wel een zeer sterke gelijkenis in spel en composities met de Dixie Dregs van Steve Morse die net als jij ook goed thuis is in andere muziekstijlen, zoals klassiek en jazz. Welke rol speelt hij in jouw muzikale leven?

"Steve Morse is een vriend van me geworden begin jaren negentig toen we een mini-tour deden met de opnieuw geformeerde Dixie Dregs. Nadat hij me had geïntroduceerd bij hun manager Frank Solomon, deden we ook nog shows met Steve en zijn band. Steves studie en de mijne lopen parallel. Zoals veel jongens uit onze generatie waren we gek van bands als het Mahavishnu Orchestra, Genesis en Yes, maar omdat we klassiek geschoold waren, leerden we muziek te schrijven op een andere wijze en ook om klassiek, rock en jazz met elkaar te combineren. De hi-tech manier van spelen is vergelijkbaar met klassegitaristen als Bill Connors, Eric Johnson en Jimmy Herring. Ik houd ervan om rockmuziek te spelen met een aantal onderverdelingen, net als in klassieke muziek. HP is niet beïnvloed door de Dixie Dregs maar we hebben onze vooropleiding en favoriete artiesten als gemeenschappelijke basis. Bovendien ben ik van mening dat er veel meer invloeden uit country- en bluegrassmuziek te vinden zijn bij de Dregs. Als jochies wilden we allemaal spelen als Johnny Winter, Jimi Hendrix of Jeff Beck. Later maakten we kennis met klassieke muziek en ook jazz en gaandeweg leerden we de 'hybrid picking techniek'. Ik werd er beetje ziek van om steeds met die of met die vergeleken te worden met betrekking tot mijn laatste album. En als je de informatie op de cover leest, snap je wat de bedoeling was van dat album: een echo van mijn vroege invloeden als gitaartrio, maar ook bijdragen van stukken waarmee ik me meer associeer uit de progressive rock."

Alle leden van HP hebben een gedegen muzikale opleiding. Jij studeerde zelfs tien jaar muziek, voornamelijk gitaar en compositie. Beschouw je dat als een groot voordeel of juist niet?

"Het is geen vergelijk met muzikanten die autodidact zijn. Behalve voor de solo’s, staat elke noot op papier net als bij een orkest. De mensen met wie ik speel, hebben bladmuziek voor hun neus en zij spelen precies wat ik wil. Omdat we een hekel aan repeteren hebben, werkt dat uitstekend. Iedereen weet immers welke noot, wanneer gespeeld dient te worden en zodoende kunnen we ons concentreren op het opnieuw instuderen van oudere songs."

Betekent deze benadering niet dat je de creativiteit van andere bandleden doorkruist? Heb je door de jaren heen altijd je composities uitgeschreven?

"Veel van mijn muziek worden tijdens de oefensessies bijgesteld of zelfs geheel herschreven: dus, nee, totaal niet! Wel probeer ik om wijzigingen zo snel mogelijk op papier te zetten, zodat uiterlijk de volgende dag een nieuwe versie van de bladmuziek klaar ligt. Ik word soms 's nachts wel eens wakker en dan heb ik een melodietje in mijn hoofd. Vroeger dacht ik dan dat ik me dat de volgende morgen wel zou herinneren. Meestal bleek die gedachtegang onjuist, dus vanaf die tijd ben ik stelselmatig bezig alles direct uit te schrijven en ik heb die gewoonte nooit meer veranderd. Mijn hele opleiding was gebaseerd op het lezen van bladmuziek, van Bach, Fernado Sor en anderen, omdat ik klassieke gitaar studeerde, dus voor mij is dat de makkelijkste manier om muziek te onthouden. Een ander voordeel van bladmuziek is, dat je veel gemakkelijker kunt communiceren met collegamuzikanten. Als ik een andere gitarist zou moeten vertellen op welke snaar hij zijnn vinger zou moeten leggen, omdat hij niet in staat is om noten te lezen, dan zou ik een hele dag nodig hebben voor één liedje. Ik denk echt niet dat je zo zaken kunt doen."

Denk je niet dat er een risico bestaat dat je onbewust een klassiek thema van de een of andere componist inbouwt, omdat je vroeger zo vreselijk veel klassieke muziek hebt moeten leren?

"Dais is een goede vraag! Ik heb inderdaad bergen klassieke stukken verslonden, maar ik doe mijn uiterste best om dat niet te laten gebeuren. Als ik, of mogelijk iemand anders, ook maar het idee heeft dat er een gelijkenis bestaat tussen wat ik geschreven heb of zelfs maar een akkoord van de muziek van een ander, dan herschrijf ik mijn compositie onmiddellijk. Ik las kort geleden een verhaal over Paul McCartney’s Yesterday. Hij werd op een dag wakker en schreef dat liedje, maar hij dacht lange tijd dat zijn vader hem dit liedje eerder had laten zien en dus was hij bang om het op te nemen. Uiteindelijk ging-ie er toch mee naar zijn vader om hem het liedje te laten horen en die vertelde hem vervolgens verbaasd dat hij dit nooit eerder gehoord of gezien had. Daarop besloot Paul het op te nemen en we weten allemaal wat een kraker dat geworden is. Tot op heden heeft niemand hem wegens plagiaat aangeklaagd."

In je CV staan ook enkele video’s vermeld, waaronder Mercenary uit 1984. Waren dat clips of andere opnames en gaan die ooit nog op dvd uitkomen?

"Onze manager toentertijd dacht dat het goed zou zijn om een videoclip op te nemen voor MTV, omdat Mercenary als single zou worden uitgebracht in de UK. De clip werd inderdaad uitgezonden op MTV en er waren nog enkele clips die in het programma Night Flight te zien zijn geweest in 1986. Grappig dat je deze video’s noemt, want momenteel heeft een platenmaatschappij uit Californië belangstelling getoond om Balance Of Power opnieuw uit te brengen met een bonus-dvd. Van onze recente tour zijn wat opnames gemaakt in Japan, die op die dvd zouden kunnen staan maar mogelijk ook videoclips. Verder ken ik een jongedame die heel veel concerten heeft opgenomen. Jarenlang nam ze elke show van Kansas op en ze heeft ook met Annie Haslam gewerkt. Ik weet zeker dat ze ook opnames heeft gemaakt van HP-concerten. Als zij in staat is om die tapes om te zetten naar dvd dan kunnen we mogelijk ook een dvd van die optredens uitbrengen. We zullen zien hoe het loopt, maar het zou een prima idee zijn om een dvd te hebben die de hele geschiedenis van HP beslaat!"

Mij dunkt dat jullie veel getourd hebben in Japan en in de VS en als soloartiest en met je eigen band. Gaat HP nu weer optreden?

"Ja, al ben ik nooit gestopt met het spelen van HP-songs, we werden in 2005 als band weer bijeengebracht door promotor Hiroshi Masuda van het Poseidon Festival in Tokyo en hij nodigt ons elk jaar uit, dus nu speelt de band weer als HP. Momenteel zijn we voor enkele concerten in Japan geboekt en ik ga optreden in Mexico op het Baja Progfestival samen met de Alex Carpani Band. Na Baja vergezel ik diezelfde band voor het laatste stuk van hun tournee door Californië. Dat zou best heel interessant kunnen zijn, want ze hebben geloof ik de zanger van Le Orme bij zich en hun gitarist Ettore Salati speelde in de Italiaanse band The Watch!"

Hoe zit het met Near Fest?

"Vorig jaar was ik daar ook, maar niet om op te treden. We deden drie dagen lang een soort ‘meet and greet’ en ik was bij Paul Whitehead in zijn stand. Die is beroemd vanwege zijn hoesontwerpen voor de vroege albums van Genesis. Hij maakte ook het ontwerp voor Breaking The Silence en tevens dat voor Waterline, het nieuwe album van de Alex Carpani Band. Carpani is een geweldige toetsenist en mij viel de eer te beurt om op hun laatste album mee te mogen spelen. We kregen zojuist nieuws vanuit een Franse maatschappij dat zowel Breaking The Silence als Waterline daar in de top-5 staan en dats is best wel kicken toch?"

In de jaren negentig deed HP ook veel shows met zanger Jeff Brewer. Heb je nog contact met hem en wat waren de overwegingen om puur instrumentale muziek te gaan spelen?

"Jeff Brewer is een prima zanger en geloof het of niet, maar ik ontving zo’n tien minuten geleden een mailtje van hem! Hij is een getalenteerd muzikant, is nog steeds actief in de muziek en nog een aardige vent ook. Hij speelt in een band genaamd After The Fall (waarin onder anderen ook ex-HP lid Ken Archer speelt, MvBF). Feitelijk heeft After The Fall zelfs een aantal van onze shows geopend! De reden waarom we weer uitsluitend instrumentale muziek zijn gaan spelen, was omdat ik direct na Balance Of Power een nieuwe band heb geformeerd en in die bezetting hebben we heel veel optredens gedaan. We hadden alle drie lol en voor mij als gitarist was het natuurlijk helemaal te gek omdat ik in die bezetting heel veel te doen had, dus we besloten om het bij een trio te houden, liever dan optreden met een zanger. Op dat moment was HP toch uit elkaar. Zo nu en dan deden we een reünieshow en dan nodigde ik Mark Tannenbaum uit. Ik weet van het bestaan van enkele puike video-opnames van dit soort optredens en ik hoop ook enkele van deze te kunnen gebruiken voor de reeds eerder genoemde dvd."

Kort na Majestic bracht je Balance Of Power uit met daarop bijdragen van Mark Tannenbaum en van Tony Castellano, die nog steeds bandlid van is HP. Is het redelijk om te stellen dat de problemen met de voormalige drummer Robert Hutchinson er de oorzaak van waren dat dit album geen HP-album is geworden?

"Ja, het verbaast me dat je daar niets van gehoord hebt! Met Hutch begonnen de problemen op dag één! Het is een bijzonder moeilijk mens om mee om te gaan en hoewel wij samen HP opgericht hebben, was hij feitelijk ontslagen uit HP midden jaren tachtig. Hij werd uitgenodigd om deel te nemen aan de reünie en hij is met ons naar Japan geweest en dat ging prima. Tijdens de repetities en op tournee was hij geweldig! Toen, ongeveer twee maanden voordat we de studio in zouden moeten gaan om het nieuwe album op te nemen, werd hij plotsklaps weer de oude Hutch, hetgeen bizar en jammerlijk is, want hij is een geweldige drummer. Als je een leuke avond wilt hebben, dan is hij de perfecte vent. Hij heeft een heerlijk gevoel voor humor! Niemand kon echter met hem samenwerken dus hij werd voor de tweede maal ontslagen!"

Ben jij de eigenaar van de bandnaam Holding Pattern?

"Ik denk van wel. Ik kwam met het idee en iedereen vond het een prima naam. De term komt uit de luchtvaart (het betekent een vooringestelde manoeuvre om een vliegtuig binnen een bepaald deel van het luchtruim te houden, MvBF) en het had tegelijkertijd een overeenkomst tussen Steve Morse en mij. Steve is ook piloot, al heb ik het vliegen zo’n tien jaar geleden eraan gegeven toen ik trouwde. Als ik nu weer zou willen vliegen, zou ik een heleboel testen moeten doen en dat soort zaken. Mijn vrouw komt uit Californië en zal mij vergezellen op de vlucht van oost naar west en de reeds genoemde tournee met Alex Carpani. Mijn oorspronkelijke plan was om als piloot de band van hot naar her te vliegen, zodat reizen veel gemakkelijker zou worden maar zoals dat gaat: we waren toch aangewezen op het reizen in busjes, dus dat pakte anders uit dan ik gehoopt had."

Na Balance of Power heb je ook samen het podium gedeeld met The Dixie Dregs waaruit zelfs een samenwerkingsverband is ontstaan met het nummer Sleaze Factor dat uiteindelijk op The Human Element terecht is gekomen. Wat is het verhaal van die track?

"Da’s een leuke vraag, want tot op heden heeft niemand me nog gevraagd waarom die track op The Human Element terecht gekomen is! Dit nummer is opgenomen in de periode dat we enkele optredens met de Dregs deden. We speelden die song als soundcheck voor Steve Morse en toen hij op dat moment kwam binnenlopen zei hij: "Jullie spelen dat nummer verdorie beter dan wij!” Ik liep toen al met het plan rond om als trio een album op te nemen in de stijl van de gitaarhelden, waarmee ik ben opgegroeid, zoals Jeff Beck en Jimi Hendrix en we namen toen onder meer Mile High van The Human Element op. Ik besloot gewoon voor de gein om Sleaze Factor op te nemen en dat deden we in één keer, alleen om onze instrumenten op elkaar af te stemmen. Niemand heeft er een noot aan veranderd!"

Is de beslissing om na Balance Of Power live te gaan spelen als powertrio, dus zonder toetsenist, ingegeven door Morse’s project The Steve Morse band ?

"Zoals ik al zei, Steve Morse is muzikaal gezien van geen enkele invloed op HP, behalve dat hij genoot van mijn composities en spel en dat hij ons uitnodigde om samen shows te doen. Ik heb in heel veel trio’s gespeeld en ik had steeds het gevoel dat die mij meer kans boden om me te ontwikkelen en mijn techniek te verbeteren. Hoewel we als trio speelden, gebruikten we toch behoorlijk wat toetsen. Tony C. bespeelt toetsen en tegelijk baspedalen en ik gebruik een gitaarsyntheszier voor de orkestraties. Naast het geweld van het powertrio gebruikten we dus vrij veel keyboards en speelden we ook veel HP-songs. Op Mile High, mijn favoriete nummer op The Human Element, leid ik de synthesizer door de versterker om die machtige strijkers onder het gitaargeluid te leggen en als mensen mij vroegen waar al die toetsen vandaan kwamen, was ik degene die voor die geluiden zorgde!"

De biografie vertelt dat je naast je werk als gitaarleraar veel componeert. Toch was er slechts een album van 42 minuten, elf jaar na Balance of Power. Heb je veel voor anderen geschreven of heb je nog veel muziek liggen die nooit opgenomen is geweest?

"O zeker! Ik heb ladingen nooit opgenomen muziek geschreven, omdat het akoestische gitaarmuziek is. Ik deed nogal veel shows in m’n eentje als klassiek gitarist, maar ik zie het nut er niet van in om muziek op te nemen die toch geen mens koopt. Het is toch een beperkte markt. Wat de lengte betreft: ik schrijf het liefst ongeveer tien stukken per album en let daarbij niet primair op de lengte, want naar mijn mening is drie kwartier meer dan genoeg. Om eerlijk te zijn hou ik helemaal niet van die lange albums omdat ik gewoonlijk al nooit tijd heb om kortere albums in één keer te beluisteren - wat ik vroeger ontzettend leuk vond - laat staan naar zulke lange. Dat de cd als geluidsdrager een grotere capaciteit heeft, betekent voor mij nog niet dat een artiest de plicht heeft om de hele ruimte op te vullen."

Ik weet dat Steve Hackett akoestische albums gemaakt heeft en nog maakt en die schijnen goed te verkopen, maar dat is misschien een uitzondering. Je zou mogelijk een akoestisch album als bonus kunnen doen bij een volgende live album?

"Dat is een gaaf idee, je voelt het goed aan! Weet je, toen we shows speelden als trio pleegde ik de set te openen met een solo-optreden van twintig tot vijfentwintig minuten geheel akoestisch en ik zou ook daarvan graag wat beelden op die dvd hebben: het beste van twee werelden. Veel liedjes die ik heb geschreven, vallen in het genre jazz of ragtime en die zouden op geen enkel album passen. Van de meer klassiek georiënteerde stukken staan voorbeelden op beide albums."

De muziek op The Human Element is nogal gevarieerd qua stijl en de composities dateren uit diverse jaren. Hoe ben je tot de keuze van de stukken gekomen?

"Het was niet zo moeilijk omdat dit grotendeels de songs waren van de liveset die we plachten te brengen. Een mengelmoes van stijlen met een hoofdrol voor de gitaar. De andere helft van de set was dan materiaal van Balance Of Power en HP, tracks als Arrival, Ten Passed Midnight enGround Zero."

Hebben jullie ooit in Europa opgetreden? Ik kan mij zo geen show herinneren, noch van bands als Happy The Man of Shadow Gallery.

"Nee, moet ik tot mijn spijt toegeven. Ik kwam onlangs in contact met iemand uit Zwitserland die ons graag op het Prosol Festival wil laten spelen in oktober, maar zoals altijd, zijn de kosten het breekpunt. Ze zijn niet in staat om onze vliegtickets te bekostigen. Om het ook voor ons financieel aantrekkeolijk te maken, schijnt schier onmogelijk te zijn. Meestal is het budget ontoereikend om ons te laten overvliegen. Ik zou heel graag ook in Europa spelen omdat HP fans over de gehele wereld heeft."

Op The Human Element speelt ook Tony Castellano mee naast Robert Gottfried, de huidige drummer van HP. Hoe ben je met Gottfried in contact gekomen?

"Toen we bezig waren om een trio te formeren voor The Human Element, sprak ik met mijn manager en vroeg hem om de beste drummer te vinden die we zouden kunnen krijgen en Robert Gottfried was de man. Hij is gewoon zó goed, maar onvoorstelbaar druk tegelijkertijd. Hier is hij best wel bekend, weet je. Hij doet heel veel solo-optredens en hij is een populaire tv-persoonlijkheid, vooral bij kinderen als Rob The Drummer in Sesamstraat. Hij reist heeel Amerika door om kinderen hun zelfrespect te laten terugkrijgen en om misbruik van de diverse substanties te voorkomen. Daarnaast is hij ook nog eens een zeer gerespecteerde jazzdrummer. Hij is net als Dennis Chambers (onder anderen van David Sanborn, MvBF) een spierbaldrummer! Ik schat dat hij minstenst twintig keer in Tokio is geweest en hij heeft ook België en Rusland bezocht. We slaagden erin om contact met hem te leggen en hij stemde toe om naar onze muziek te luisteren, dus stuurden we hem kopietjes van Balance Of Power en wat HP-materiaal. Hij had het amper ontvangen of hij belde dezelfde avond al terug om te zeggen dat hij er weg van was en dat we maar eens samen moesten gaan spelen. Dus gingen Tony C. en ik naar zijn studio en begonnen we te spelen en het klonk alsof we klaar waren om op tournee te gaan! Gedrieën speelden we twee tot drie uur en we hadden vreselijk veel plezier. Na die sessie zei hij: “Dit klinkt als een band: we gaan ervoor!”

Je hebt The Human Element als soloalbum uitgebracht. Is de naam Spada in de States populairder dan Holding Pattern?

"Dat is een lastige vraag. Ik zou het eerlijk gezegd niet weten, maar feit is dat we als trio andere dingen doen dan met HP, dus leek het mij niet meer dan logisch om de bandnaam niet te gebruiken."

Vroeger deed je ook veel sessiewerk of doe je dat nog steeds en zitten daar voor ons nog bekende namen bij?

"Ja, ik doe nog steeds sessiewerk. Onlangs ben ik door Dan Shapiro, de manager van het Cypher Arts label, benaderd om een bijdrage te leveren aan een album dat denk ik Pirate Tales gaat heten. Hij wil mij samen met Gary Green van Gentle Giant op een nummer laten spelen. Gary is een heel aardige vent die ik enkele jaren geleden tijdens Near Fest ontmoette. Recentelijk heb ik meegewerkt aan een album van een band die Domestic Casualty heet en volgende week ben ik geboekt voor sessies voor een jazzfusionalbum. In Florida deed ik veel sessiewerk voor radio- en tv-reclame en dergelijke."

Het is evident dat jij een professioneel muzikant bent. Hoe zit het met Gottfried en Tannenbaum?

"Gewoonlijk praat ik over Rob Gottfried als de drukste man in showbiz omdat hij altijd weg is. Op het ogenblik zit hij zo'n drieduizend mijl verderop in LA clinics te geven, demonstraties voor merken enzovoort. Overigens, ik ben ook bezig met een nieuwe 'endorsement deal'! Mark Tannenbaum is boekingsagent, al wat hij doet is bands boeken en dat doet-ie erg goed. Ik denk dat hij ongeveer driehonderd bands onder contract heeft en ik denk dat praktisch elke club in Connecticut via hem boekt. Hij heeft nagenoeg een monopolie! Mark stemde toe om op het album te spelen, min of meer als gast want hij heeft genoeg van tournees. Waarschijnlijk zullen we weer met z'n drieën op pad gaan zoals tevoren. Wellicht voegen we bassist Bob Laramie toe, maar ook hij is een zeer druk bezet muzikant. Zijn deelname zou Tony Castellano de gelegenheid geven om zich meer op de toetsen te richten."

En wat diezelfde Castellano betreft?

"Tony speelt in vier andere bands, geloof ik, en hij maakt ook nog soloalbums. Ik speelde op zijn beide soloplaten The Fun Size en The Red Hour, beide uitstekende progressieve rockalbums; een soort van 'Zappa ontmoet Genesis' en hij schrijft hilarische teksten! Een ander belangwekkend punt van Tony is, dat hij speelt als een computer: foutloos! We speelden eens een stuk of twintig shows achter elkaar en hij hij heeft geen enkele valse noot gespeeld! Daarom noemt Robert Gottfried hem een muziekmachine, gewoonweg ongelooflijk. Hij verschijnt, bestudeert de bladmuziek, speelt elke noot zoals die moet klinken en de daaropvolgende keer als hij op een repetitie komt, kent hij alles uit z’n hoofd. In feite kent hij de songs beter dan ikzelf! Hij dwingt me echt om op mijn tenen te lopen en als ik dan eens een foutje maak dan krijg ik van hem die brede glimlach en vertelt hij me doodleuk dan ik een A-majeur speelde in plaats van een A-mineur en dan mompel ik maar iets van ja, ja ik weet dat ik er naast zat, maar dat hoef je niet per se te analyseren! Alhoewel hij een buitengemeen serieuze muzikant is, heeft Tony ook een grappige kant al zien veel mensen die niet, maar ik wel. Hij is een van mijn beste vrienden. Het is trouwens best vreemd hoe wij elkaar hebben ontmoet. In onze begintijd deden we eens interview voor een radiozender en een meisje, Ann Castellano, kwam op mij toe. Ze zei: “Hé jongens, ik heb een jongere broer en die houdt van HP en hij is een prima muzikant”, en ik dacht dus iets als ja, dat zal wel en dat was het dan. Toen een paar jaar later voor een auditie een jongeman zich voorstelde als Tony Castellano, vroeg ik hem of hij een zus had die Ann heette en toe hij dat bevestigend beantwoordde, zei ik tegen hem dat hij de eerstvolgende show mag meespelen. Dat deed hij en hij heeft HP nooit meer verlaten! De geluidstechnicus waarmee we werkten op Breaking The Silence heeft een zeer goede reputatie. Hij werkte onder anderen met Lisa Gerrard en hij werkte mee aan de soundtrack van The Gladiator. Hij was hooglijk verbaasd om ons aan het werk te zien en ik heb hem horen zeggen: “Spada komt in de studio met die kerels om hier menselijkerwijs onmogelijke muziek te maken en ze nemen alles ook nog in één keer op!”

Ik neem aan dat je gezegend bent om met zulke topmuzikanten te kunnen werken! Als ik Breaking The Silence vergelijk met Majestic dan hoor ik minder toetsen en iets minder invloed van Happy The Man. Is Breaking The Silence oorspronkelijk geschreven voor het trio?

"Feitelijk worden er best veel keyboards gebruikt op het nieuwe album en de meeste ervan zijn bespeeld door Tony Castellano en mij, omdat we deze muziek ook live wilden kunnen spelen. Mark deed alle solo’s en omdat hij niet langer actief is in de muziek waarschuwde hij ons dat zijn vingers mogelijk wat roestig waren geworden. Hij heeft klassieke piano gestudeerd vanaf zijn vierde en hij heeft heel veel techniek in huis. Toen hij de studio binnenkwam en begon te spelen, keken we elkaar aan en zeiden roestig, hoezo?, want hij speelde een paar fabelachtige solo’s."

Op Breaking The Silence sta je ook genoemd als producer. Is dat nood breekt wet of heb je daar ook scholing in gehad?

"Dat was een bewuste keuze. Ik heb rondgehangen in studio’s vanaf mijn tienertijd en als mij werd aangeboden om een producer in te huren dan zeiden de technici altijd dat dat niet nodig is, omdat ik weet wat ik doe. Ik ben nogal een muggenzifter als het om geluid gaat en als ik er een producer van buiten zou bijhalen, dan zou hij je waarschijnlijk laten klinken, zoals je dat juist niet zou willen. Daar hebben we dus vanaf gezien."

Heb je thuis een eigen studio?

"Jazeker, maar die wordt eigenlijk alleen voor demo’s gebruikt. Mijn gitaarpartijen worden daar opgenomen en sommige toetsen- en baspartijen. Vervolgens gaan we naar een grotere studio, Planet Of Sounds in Connecticut, waar Miles Mangino de baas is. Hij heeft alles gezien en grote namen gedaan (onder meer Nickelback, MvBF) en hij toert de hele wereld over. Dan krijg ik e-mail uit Rotterdam of Parijs of hij belt en zegt: “Hallo, ik ben aan het ontbijten in Venetië en wat doe jij?”, waarop ik dan moet antwoorden dat ik het gras aan het maaien ben. Het is een geweldige vent en een fantastische technicus. Zijn studio is feitelijk zo groot, dat we daar de releaseparty hebben gehouden van Breaking The Silence met ruim 150 man publiek!"

Gebruik je het internet en de computer uitsluitend voor communicatie met de buitenwereld of wissel je ook muziekstukken uit?

"Ik gebruik de computer voornamelijk als een e-mailmachine en om dingen op te zoeken. Net zoals jij, toen je vroeg of het interview per telefoon gedaan kon worden, vind ik het ook veel prettiger om direct contact te hebben met iemand en hoewel ik ook van Pro Tools gebruik maak in mijn studio, gebruik ik toch het liefst de oude vertrouwde tapes. Als het me niet bevalt, neem ik ik liever iets opnieuw op dan het stuk te editen en te plakken, zoals al die kinderbandjes doen. Die komen de studio in, nemen een couplet een refrein op en de rest wordt via de computer in elkaar geknutseld. Ik hou daar helemaal niet van. Ik vind het bedriegerij om een elektrische gitaar te bespelen en die dan te laten klinken als een akoestische. Dus als je nylonsnaren hoort op het einde van Like Waves dan is dat een akoestische gitaar met nylon snaren, en geen denken aan dat ik daarvoor een andere zou gebruiken! Alles wat je bij ons hoort, is gespeeld op de originele instrumenten, geen geplak en gefiedel en persoonlijk denk ik dat mensen als wij veel creatiever zijn dan de jongere generatie. Mensen vragen mij vaak waarom ik deze vreemdsoortige rockmuziek speel, omdat die niet commercieel zou zijn terwijl ik vind dat iets niet commercieel hoeft te zijn om gehoord te mogen worden en ik vind het simpelweg heerlijk om te spelen!"

Welke invloed hebben de andere HP leden gehad op de muziek van het nieuwe album?

"Wel, voor dit album heb ik vrijwel alle arrangementen gedaan maar de anderen hebben zeker hun eigen ideeën kunnen verwerken door hun instrumentkeuze of de gebruikte geluiden en niet zozeer door een compositie ingrijpend te veranderen. Ik ben echter geen dictator die anderen noot voor noot zijn wil oplegt, omdat de kerels waarmee ik werk daarvoor gewoon te goed zijn. Als iemand iets wil veranderen, proberen we dat en dan bekijken we samen wat het beste klinkt."

Wat is de grootste markt voor de muziek van Spada en HP? Waren de albums financieel gezien een succes?

"Gelukkig voor ons hebben we aan alle albums geld verdiend! Van de opbrengsten van The Human Element heb ik ons huis kunnen kopen, dus dat was lang niet slecht. We mogen ons gelukkig prijzen dat er overal ter wereld handelaars zijn die onze platen willen kopen en zelfs van de digitale bedrijven krijg ik dagelijks cheques binnen!"

Da’s wel heel opvallend! Ik ken genoeg bands in dit genre die moeite hebben om te overleven.

"Yep, dat is heel erg triest maar waar. Cinthia van Surveillance Records sprak met Martin Orford van IQ en hij vertelde haar dat de band vaarwel heeft gezegd omdat hij schoon genoeg had van het bandleven. Ik ken andere musici die overdag gewoon een baan hebben om aan geld te komen en dan in het weekend muziek spelen die ze mooi vinden. Ik heb nog nooit een baan gehad, ik heb altijd muziek gemaakt! Weet je, het grootste probleem is dat de grote platenmaatschappijen worden bestuurd door managers. Het is nu allemaal bedrijfsmatig terwijl vroeger die maatschappijen werden geleid door mensen die iets om muziek gaven. Hun doel was om platen uit te brengen en nu kijken ze uitsluitend naar statistieken en verkoopcijfers en als het waarschijnlijk is dat er mogelijk een klein verlies wordt geleden dan lig je er als artiest uit: over en wegwezen!"

Betekent Breaking The Silence dat er meer albums gaant komen?

"Absoluut! We zijn nog niet klaar! Waarschijnlijk komt er nog een soloalbum in de nabije toekomst en mogelijk zelfs nog een dvd. Wat kan ik daar nog aan toevoegen?

Goed nieuws! Er komt dus een nieuw soloalbum, een heruitgave van Balance Of Power en misschien nog een dvd. ik denk dat alle fans er vol verwachting naar uitkijken! Veel succes gewenst met Holding Pattern en zeer bedankt voor je tijd op deze zondagmiddag!

"Graag gedaan, leuk om met je gesproken te hebben!"

ENGLISH:

The history of Holding Pattern starts in 1979 when guitarist Tony Spada and drummer Robert Hutchinson decide to create and play their own music. Music with a message rather than the music they played before in numerous bands, doing cover versions of other artists. Just before entering the studio to record their self-titled debut mini-album, Holding Pattern keyboardist Ken Archer left the band and eventually a replacement was found: Mark Tannenbaum. In 1981 this album saw the light of day and a mere ten years after it’s original release, Holding Pattern was extended and released as a full-length album entitled Majestic, on which the current bassist Tony Castellano can also be heard. Shortly after the release of Majestic guitarist Tony Spada put out a soloalbum called Balance Of Power and then Holding Pattern seemed to be vanished from this earth, until Spada, out of nowhere, came up with the acclaimed solo piece Human Element in 2004, with the collaboration of several (ex)members of Holding Pattern. This time the fire kept burning and amazingly enough, here’s the brand new studioalbum Breaking The Silence. From the office of Surveillance Records, on a cold winter’s day in Hartford (USA Tony Spada, founder, composer, producer and guitarist of the band, reflects on over 25 years of Holding Pattern.

Hi Tony! The name Spada doesn’t sound as a genuine English name to me. Where does the Spada family come from originally?

"I was born in the USA as a typical American kid, but both my parents were Italians, no liaisons with the mafia though, don’t you worry! Besides, if I did have those liaisons, I would have been much richer probably!"

Before talking about your new album I’d like to dig into your history a little. I’ve been studying the notes on both sleeves of Majestic and Balance of Power of which I have the luxury editions. I noticed that, as a teenager you participated in a guitar contest for young talents and you ended up second place behind Tony MacAlpine, which is quite an achievement since he is well renowned both as a guitarist as well as a keyboardist. Did you ever get in touch with him after that contest?

"Gosh, you really own both the collector’s editions? I don’t even own one, I think I only have a promo somewhere. About the poll, yeah that was right before the start of Holding Pattern. It must have been something like 1978. In fact Tony MacAlpine and I went to same Music College where I studied guitar and he studied piano if I remember correctly. He lives right across the river from where I live."

According to the info on the aforementioned sleeves your main influences are The Beatles and Yes. In my opinion what we hear in the music of Holdong Pattern (HP) are distinct similarities in style and compositions with Happy The Man and especially Steve Morse’s Dixie Dregs. Like Steve you seem to be quite familiar with other musical styles like classical and jazz. What part does Morse play in your musical career?

"Steve became a friend starting in the early nineties when we did a mini-tour with the reunited Dixie Dregs and once he introduced me to their manager Frank Solomon. We did more shows with Steve and his band. Steve’s musical studies and mine are parallel. Just like many of us in those days we were admirers of bands like Mahavishnu Orchestra, Genesis and Yes but our classical studies provided us with the ability to write music in a different way and to combine classical, rock and jazz. The hi-tech style of playing is similar to great guitarists such as Bill Connors, Eric Johnson or Jimmy Herring. I love to play rock music with a lot of movements as in classical music. HP is not influenced by the Dregs as such, but we share the same combination of education and favourites. Besides, I think there’s a lot more country and bluegrass influences in the Dregs music. As kids we all started out to play like Johnny Winter, Jimi Hendrix or Jeff Beck, but later we learned about classical and jazz music and along the way we started to learn the hybrid picking technique. I got kinda put off on my last album as people tried comparing me to this guy and that guy. It was funny because all they had to do was read the liner notes which explained what my intention was for the record. It was to echo some of my early influences regarding guitar trios and to also contribute music that I'm more closely associated with via progressive rock."

All members of HP are classically trained. You yourself studied mainly guitar and composition for about ten years. Do you consider this level of schooling to be advantageous or not?

"It cannot be compared with people who are self-taught. Except for the solos of course, I write every note down on a manuscript, like in an orchestra. People I play with have all the notes on paper and play exactly what I want them to play. Since we don’t like to rehearse much, this works just fine and because everyone knows what to play and when, we can focus on the solo’s and relearning older songs."

Doesn’t this approach interfere with the creativity of other members of the band and have you always written down all music you composed?

"Not quite! A lot of the tunes I come up with, get rewritten during rehearsals and usually I try to fix any changes instantly and they have the reworked manuscripts in front of them the next day at the latest. Sometimes I wake up in the middle of the night and I have this melody in my head and in the early days I used to think that I would remember a tune until the next day. Most of the times, however I was proven wrong and it was gone, so that’s when I started to write the notes down instantly and since then I’ve never changed this. My whole schooling was based on reading manuscripts, by Bach, Fernando Sor and others, as I studied classical guitar, so for me it’s the easiest way to memorize music. Another advantage of manuscripts is that you can communicate much more easily with fellow musicians. If I was to teach another guitarist where to put his finger on what string because he wasn’t able to read notes, it would take me a whole day for just one song, so I really don’t think you can do business that way."

Don’t you think there's a risk of putting in themes from other composers subconsciously, because you had to learn so much music by other (classical) composers?

"That’s a really good question! Indeed, I went through an awful lot of classical compositions, but I do my utmost to avoid this kind of thing happening. Whenever I or maybe someone else have the slightest idea there might be a resemblance between my music or as much as a chord in it, and another composition, I rewrite my song instantly, no matter how much I liked it and sometimes even before it has been written down. I just read a story about Paul McCartney’s Yesterday. He woke up one day and he wrote that song, but for a long time he thought his father showed him this song earlier so he was afraid to put it out until one day he finally went to his dad and played him the song and his father subsequently told him he never had heard that song before! So then he recorded it and it became a huge hit as we all know. Up until this day no one sued him!"

In your resume you also mention some videos, among others Mercenary (1984). What kind of videos were these and will they ever be released as DVD or bonus material?

"Our manager at the time thought it would be good to record a videoclip for MTV because Mercenary would be released as a single in the UK. Actually the clip got airplay on MTV and there were a few more clips by HP as well on air in the program Night Flight in 1986. It’s quite funny you mention these videos, because at present there’s a record company in California that’s interested in re-releasing Balance Of Power with a DVD as a bonus. From a recent tour there are some live recordings in Japan that might be on it, but probably the video of Mercenary along with possibly one or two more clips will likely be on that DVD too. Furthermore I know of a lady that used to tape a lot of concerts. For years she recorded each and every show by Kansas and she worked with Annie Haslam (Renaissance) too and I know for a fact she taped a whole bunch of HP concerts. If she’s able to transfer these tapes on to DVD format, we might be able to put out a DVD from those gigs as well. We’ll see how things go, but surely I would think it a great idea to have a DVD as a bonus covering the history of HP!"

I guess you‘ve been touring a lot in the US and in Japan as a solo artist and with you own band. Now HP goes back on the road?

"Yes, though we never stopped playing HP songs, the band was brought together by the promoter Hiroshi Masuda of the Poseidon Festival in Tokyo in 2005 and he invites us every year, so now the band is playing as HP again. Currently we have some concerts in Japan scheduled as well as a performance at Baja Prog, where I play as guest with the Alex Carpani Band. After Baja I’ll be joining that band for the last leg of their tour in California. Should be pretty interesting, because I believe the singer from Le Orme is with them and their guitarist Ettore Salati was with another Italian band called The Watch!"

What about Near Fest?

"Last year I was there, sure, but not to perform. We did a sort of meet and greet for three days and I joined Paul Whitehead in his booth. He’s famous for his early Genesis covers and he also designed the cover for Breaking The Silence as well as the cover and artwork for Waterline, the new album by the Alex Carpani Band. Carpani is a great keyboard player and I was granted the honour to play on their last album. We just got word from a French company that both Breaking The Silence and Waterline are in their top five, which is kind of cool, isn’t it!"

In the nineties HP did many live shows with singer Jeff Brewer. Do you have any contacts with him and what made you decide that you rather play purely instrumental music?

"Jeff Brewer is a great singer and believe it or not: ten minutes ago, I received an e-mail from him! He’s a gifted musician, he‘s still in the music business and he’s a nice guy too. He plays in a band called After The Fall (also featuring former HP-member Ken Archer, MvBF). In fact After The Fall opened for us on a couple of shows! The reason we returned to playing instrumental music was that right after Balance Of Power, I put a new band together and we played a lot of shows as a trio. We had a lot of fun doing it and for me as a guitar player these performances were truly awesome, because I got to play a lot of guitar and as a result of that I decided to stick with that band, rather than performing with a vocalist. At that point HP had split anyway. Every now and then we had some reunion shows where I invited Mark Tannenbaum and I know there are a few pretty spectacular videos of some of these shows, so I’m hoping to include some tracks from these shows on to the DVD we mentioned earlier."

Shortly after Majestic you released the solo album Balance Of Power with contributions by Mark Tannenbaum and Tony Castellano, still a HP member today. Is it fair to say that problems with former HP-drummer Robert Hutchinson were the reason that this album was not a HP album?

"Yeah, I’m surprised you didn’t hear about it! We had problems with Robert Hutchinson since day one! He’s a very tough guy to get along with and although the two of us founded HP, he was actually fired from the band around the mid eighties. He was invited to be part of the reunion and he went to Japan with us, that’s why he’s on the new album, playing that live track from 2005, and he really did well. During rehearsals and on the tour he was just great! Then, about two months before we were scheduled to go into the studio to record the new album, he turned into Hutch again, which is truly remarkable and a shame because he’s a fine drummer. If you want to have dinner or just hang out with someone he is the perfect guy: he’s got a great sense of humour! No one could work with him so he got fired for the second time!"

Are you the owner of the band name Holding Pattern?

"Yes, I think I am. I came up with that name and everyone liked it. It comes from the aviation (a holding pattern is a predetermined manoeuvre designed to keep an aircraft within a specified airspace, MvBF), and that’s another thing Steve Morse and I share: he’s a pilot too, although I gave up flying some ten years ago when I got married. So if I wanted to fly again, I’d have to do a lot of tests and stuff. My wife’s from California and she will be flying from East to West with me to keep me company during the aforementioned tour. My original idea was that, being a pilot, travelling with the band would be a lot easier, but we ended up travelling in vans still the same, so that didn’t work out as I thought it would."

After Balance Of Power you shared the stage with The Dixie Dregs and as a result there’s a collaboration between Steve and you in a song called Sleaze Factor”that ended up on The Human Element. What’s the story behind that track?

"Now, that’s a nice question, because no-one asked me before why that song was on The Human Element! This song actually has been recorded during the period we played some shows with the Dregs. We played that song as a soundcheck for Steve and when he walked into the venue he laughed and said “you guys play this better than I do!” At the time I was planning to do an album with a trio in styles I grew up with Jeff Beck and Jimi Hendrix and we recorded among others the track Mile High that day. So I decided to record Sleaze Factor for fun and we did it in one take, just to get level with our instruments, no-one has been fooling around with it!"

Has the decision to play live shows as a trio without a keyboardist been influenced by the fact that the Steve Morse Band was a power trio as well?

"As mentioned previously Steve Morse really has nothing musically to do with us except that he enjoyed my playing and writing and invited us to do shows. I've played in many trios growing up and always felt it gave me more opportunities to branch out and develop my technique. Although we played as a trio, we still used a lot of keyboards. Tony plays keyboards and bass-pedals simultaneously and I use a guitar-synthesizer for the orchestral chords, so apart from power trio stuff we still used a lot of keys and we played many HP songs as well! For example on Mile High, my favourite track on The Human Element, I run the synthesizer through the PA-system to produce those mighty strings underneath the guitar sounds and people asked me: where is all that keyboard-stuff coming from and in fact it was me playing all that!"

The biography mentions that you work as a guitar teacher, but also that you compose a lot of music. Still, eleven years after Balance Of Power you release an album of 42 minutes. Did you write a lot of material for other artists, or didn’t you record all the things you wrote?

"Oh, surely I wrote tons of stuff I never recorded because it’s mostly acoustic. I used to do a lot of live shows on my own as a classical guitarist, but I don’t see the point in recording that stuff because who would want to buy it? It’s a small market already. As far as the album being around 45 minutes in length, I only like to write about ten songs per album. I'm not concerned with length of time. That is plenty of material in my opinion. To be honest I don't like long albums as I don't generally have time to listen to anything in one sitting which was something I used to love to do. Now that the CD allows more time per disc it shouldn't have to mean an artist has the new responsibility to fill it up."

I know Steve Hackett did acoustic albums and still does. They seem to sell well, but that’s an exception perhaps. You could do an acoustic album however, as a bonus with a forthcoming live album?

"That’s a cool idea, you’re right on it! You know as we played shows as a trio I used to open the set with a 20 to 25 minutes acoustic solo performance and I’d like to include some of that stuff on that DVD and try to make something like the best of both worlds. A lot of tunes I wrote are ragtime style or jazz and they wouldn’t fit on either albums and are completely different from the more classically orientated acoustic tracks included in both solo albums."

Still the music on The Human Element is quite varied, stylistically speaking, and the compositions originate from many different years. How did you make a choice which pieces to record?

"It wasn’t that hard to decide because those songs were mainly the live set we used to play, a mixture of styles featuring guitar, while the other half of the set would be the Balance Of Power and Holding Pattern stuff, tracks like Arrival, Ten Passed Midnight, Ground Zero and so on."

Did you ever perform live in Europe? I can’t recall any gig by HP here, neither by many other bands like Happy The Man or Shadow Gallery.

"I regret to say not. I've recently met a contact in Switzerland who would like to have us play at the Progsol Festival in October, but as always, it comes down to the money issue: they’re not able to pay for the airfares. To let it to be profitable for us too, seems to be very difficult to realize. Most of the time, the budget just isn’t big enough to have us fly across the ocean. I’d really love to play in Europe though, since HP has fans all over the world."

On The Human Element there is Tony Castellano, playing bass and keyboards but also the current HP drummer Robert Gottfried. How did you get in touch with him?

"When we were trying to put a trio together for The Human Element, I talked to my manager to get me the best drummer possible and for sure Robert Gottfried was the man. He’s just so good, but extremely busy as well. Around here he’s quite famous you know. He does a lot of solo performances and he is pretty popular TV personality, especially with the kids as Rob The Drummer in Sesame Street. He travels all over America to help children regain their self esteem, preventing abuse of certain substances and he is a well-respected and renowned jazz drummer too. Just like Dennis Chambers (a.o. David Sanborn, MvBF) he is a muscle drummer! I guess he’s been in Tokyo for at least twenty times and he’s been to Belgium and Russia as well. We managed to make contact and he agreed to listen to some of our music, so we sent him copies of Balance Of Power and some HP stuff and that same night I got a call and he said that he loved it and that we should get together and play. So Tony and I went up to his studio and we started playing and it sounded like we were ready to go tour! The three of us played for two or three hours and we really had a ball. After that session he said to me: “this sounds like a band to me, let’s do it!”

You released The Human Element as a solo album too. Is the name Spada more popular in the States than Holding Pattern?

"That’s a tough question. I really don’t know but what I do with the trio is a bit different from the things we do with HP so it seemed a logical choice not to use the band-name."

You used to do a lot of session work. Are you involved in other projects at the moment?

"Yes I am. The other day I was approached to do some work on an album, I think it will be called Pirate Tales, Cypher Arts label manager Dan Shapiro is trying to get me with Gentle Giant guitarist Gary Green to collaborate on a song. Gary's a nice guy whom I met at Near Fest a couple of years ago. Recently I did an album with a band called Domestic Casualty and next week I’ve been booked for sessions on a jazz/fusion album. In Florida I did a lot of session work for radio commercials, television commercials and so on."

Obviously you are a professional musician. How about Robert Gottfried and Mark Tannenbaum?

"I used to refer to Rob as 'the busiest man in showbiz', because he’s always gone. At the moment he’s in Los Angeles, some 3000 miles away, doing clinics, demonstrating drums etcetera. By the way, I’m working on a new endorsement deal too. Mark Tannenbaum is a booking agent, all he does is book bands and he’s doing a great job too. My estimate is that he’s got about 300 bands. I think practically every club or nightclub in Connecticut book through him, almost a monopoly. Mark agreed to play on the album, more or less as a guest, because he is done with touring so probably we will hit the road the three of us as before. Maybe we’ll add a bass-player, likely Bob Laramie, but he is an extremely busy musician too. This would enable Tony Castellano to focus more on the keyboards."

And what about Tony Castellano?

"Talking about Tony, I think he plays in four other bands and he makes solo albums too. I played on his albums The Fun Size and The Red Hour, which are very good progressive rock albums: sort of 'Genesis meets Frank Zappa', and he writes really hilarious lyrics! Another amazing feature of Tony is that he is like a computer: mistakeless! Once we played something like twenty shows in a row and he didn’t hit one bad note! Therefore Rob Gottfried calls him the music machine. He’s just unbelievable. He shows up, looks at the manuscript, plays every note as he should and the next time he comes to a rehearsal he knows it all by memory. In fact he knows the songs better than I do and that’s the honest truth. He really forces me to be on my toes and if I make a mistake he just gives me that smile and tells I should have played an A major instead of an A minor, and I just say oh yeah, I know I made a mistake but you don’t have to analyze it! Although he is a very serious musician he’s got this funny side to him as well, which not many people see, but I do. He’s one of my best friends too! It’s kind a strange how we met by the way. Back in the early days we were doing an interview for a radio-station and a girl, Ann Castellano, who turned out to be the program director came up to me and said: “Hey, I’ve got this younger brother and he loves Holding Pattern and he’s great musician.” I just thought yeah sure, whatever and that was it. But a few years later, when he came for an audition, he introduced himself as Tony Castellano. I asked him if his sister was called Ann, and when he confirmed, I said that he could to have the gig! So he did and never left the band. The engineer we used for Breaking The Silence is a very well-known guy, who also worked with Lisa Gerrard and worked on the soundtrack for Gladiator. He was stunned. I’ve heard him say: “Spada comes into the studio with these guys to play impossible human music and they do it in one take as well!"

I guess you may consider yourself blessed with such top musicians playing with you! If I compare Breaking The Silence to Majestic, I hear more guitars and less keyboards. Was the album originally written for a trio?

"Actually there’s a lot of keyboards on the album, but most of them have been played by Tony and me, as we would also play this music live. Mark did all the solos and since he’s no longer active as a musician, he warned us his fingers might be a little rusty. He has been studying classical piano since he was four years of age and he is like a shred machine on the keyboards and he’s got a lot of technique. When he came into the studio and started playing we looked at each other and said: rusty? where?”, because he played some amazing solos for the album."

On Breaking The Silence you are also credited as a producer. Did you produce the album because of the budget or did you have special training to become a producer?

"That was a deliberate choice. I’ve been hanging around in studios since I was a teenager and when I was offered the opportunity to hire a producer, the engineers used to say: 'no need, 'cause he knows what he’s doing'. I am very tickly about sounds and if you have like hundreds of mixes and you would have a producer from outside our music, he would likely make you sound like you don’t wanna sound so we kind of stay away from those."

Do you have your own studio?

"Yes, I have a studio in my house, but mainly for demos. I record my guitar parts here and some of the keyboards and bass. Then we move on to a larger studio, the Planet of Sounds Studio in Connecticut operated by Miles Mangino. He has done a lot with renowned bands (a.o. Nickelback, MvBF) and he tours around the world, e-mailing me from Rotterdam or Paris and sometimes he even calls me with his blackberry and says: 'Hi, I’m having breakfast in Venice, what are you doing?' and I’d have to say that I’m mowing the lawn! He ‘s a great guy and a fantastic engineer. Actually his studio is so big, that we had the release party of Breaking The Silence there with over a hundred and fifty people attending!"

Do you use the internet and the computer solely for communication with the outside world or do you exchange pieces of music as well?

"I use the computer mainly as an e-mail machine and to look up stuff. Just like you when you requested an interview by phone rather than e-mail I like to deal with a person directly and although I use Pro-tools in the studio, I still prefer the good old tape. If I don’t like what I hear I’d rather do another take than editing and pasting like all those kids bands do. They enter the studio and do one verse and one chorus and the rest is done via the computer. I don’t like that at all. It’s like cheating when you play an electric guitar, but having it sound like an acoustic one, I couldn’t do that! So when you hear a nylon string guitar at the end of Like Waves it is a nylon string guitar. For me it’s inconceivable to use an electric guitar instead. Everything you hear we have played on the original instruments, no pasting or attaching and personally I think guys like us are far more creative than the younger generation. People always ask me why we are you playing that weird kind of rock because it’s not commercial, but I don’t think it has to be commercial to be listened to and I just like to play it!"

What kind of influence do the other members of HP have on the music on the new album?

"Well, for this album I did all the arranging myself, but the other guys definitely put in their own ideas by changing the instrumentation or the sounds rather than rebuilding a whole song. I’m not like a dictator who tells people what to do note for note, because these guys I work with are just too good: if anyone would like to change something we try it and see what comes out best."

What’s the biggest market for music by Spada and HP? Were the albums successful financially?

"Luckily for us all the albums made us money! From the profits of Human Element I could buy our house so that wasn’t bad at all. And we are fortunate that so many distributors all over the world want to buy our records and even from the digital companies I see cheques coming in every day!"

That’s really cool for you because I know a lot of bands in this genre who have trouble surviving.

"Yeah, it’s really sad but true. Cinthia from Surveillance Records was talking to Martin Orford (IQ) and he quit that band because he was just fed up with the whole band life. I know other guys have daily jobs to make a living and in the weekend they can play the music they love. I never had a job in my life, I’ve always played music! You know, the biggest problem is that the major record labels are run by managers, it’s all corporative now whilst in the earlier days those companies were led by people who really cared for the music. Their goal was to produce records, now they only look at statistics and sale figures and when it’s likely they might loose some money, you’re down and out!"

Does Breaking The Silence mean there’s more to come?

"Absolutely, we’re not done yet! Probably there will be another solo album in the near future too and maybe even a live DVD."

What more can I say? That’s great news: a new solo album, the re-release of Balance Of Power, maybe even a live DVD! I guess all the fans will be eagerly anticipating what’s next to come! I wish you and Holding Pattern every possible success and Tony, I’d like to thank you very much to grant me this interview on a Sunday afternoon!

"You are most welcome, it has been a pleasure talking to you."

Discography Holding Pattern

Holding Pattern (1981, mini-LP)
Majestic (1991)
Breaking The Silence (2007)

Discography Tony Spada

Balance Of Power (1993)
The Human Element (2004)