STEVE ROTHERY, The Ghost Of Pripyat

Steve Rothery, de gitarist en medeoprichter van Marillion behoeft eigenlijk geen introductie. In meer dan dertig jaar heeft de man een uniek geluid ontwikkeld, waardoor je hem onmiddellijk herkent als je zijn gitaarwerk hoort. De samenwerking met David Foster (Mr. So & So) bleek zeer vruchtbaar en beide heren gingen na een festival met elkaar aan de slag en werkten ideetjes uit tot volwaardige songs met een verhaal en een eigen gezicht. Rothery vertelde dat hij de muziek en de muzikanten die hij om zich heen verzameld heeft, bedoeld zijn om plezier te hebben zonder druk bij zowel het schrijven als spelen van muziek. Een uitzonderlijk geslaagde kickstarter campagne betekende dat Steve inderdaad zonder bemoeienissen van buitenaf aan de slag kon. Door louter instrumentale muziek op te nemen, hoefde hij geen rekening te houden met zangers, geen noodzaak om betekenisvolle teksten te schrijven en vooral geen noodzaak om toonhoogten te moeten aanpassen aan een stem. Nog tijdens de repetities met Marillion voor het Cropredy festival, net na het uitbrengen van het dubbel livealbum Live In Rome, had Steve tijd om te praten met belangstellende journalisten voordat hij weer de Real World studio in zou gaan om te werken aan zijn soloalbum en vervolgens aan een nieuw Marillion-album. Terwijl de band aan het werk is voor het nieuwe album zou Steve een korte Europese tournee doen om The Ghosts Of Pripyat te promoten. Rothery blikt tevens terug op Live In Rome.   

Hallo Steve, je bent net terug uit de Real World studio. Ik zou eigenlijk graag willen weten waarom je dit live album uitbrengt zelfs nog vóór een studioalbum. Dat is niet gebruikelijk, zeker niet als je bedenkt dat het pas het tweede concert is in deze bezetting?

"Nee, dat is zeker niet gebruikelijk. In Plovdiv speelde we ons eerste concert en daar ontstond het idee om een studioalbum te maken. Ik had al wat opnamen gemaakt en diverse arrangementen klaar, toen we via de Italiaanse fanclub een aanbod kregen om drie shows in Italië te doen en dat leek ons eigenlijk best een goed idee. De leider van die fanclub wilde het concert in Rome graag filmen en opnemen en dat gebeurde vervolgens. We waren zo tevreden over het eindresultaat dat hij het materiaal aan Thomas Waber van InsideOut Music heeft aangeboden. Thomas was zo enthousiast dat hij deze opnamen direct wilde uitbrengen op cd/dvd. Ik moet zeggen dat ik deze show met gastvocalisten en mijn eigen gastoptreden bij RanestRane zelf ook wel erg geslaagd vond. Bovendien leek het mij een prachtig stuk promotie voor mijn studioalbum dat als het goed is in september klaar zou moeten zijn."

Opnieuw dus een belangrijke rol voor de fans en een hoogst originele wijze om een komend album onder de aandacht van het publiek te brengen! Publiciteit genereren en contact met fans onderhouden is overigens iets waarbij je met Marillion altijd hoog gescoord hebt, toch?

"Ja, ik denk dat wij een bijzonder hechte relatie met onze fans hebben en dat betekent ook van onze kant dat we ze zoveel mogelijk ter wille proberen te zijn. Hoe dankbaar we zijn met deze relatie blijkt ook wel uit de kickstarter-campagne voor The Ghosts Of Pripyat: binnen 24 uur was de doelstelling bereikt terwijl we daar zestig dagen voor hadden uitgetrokken! Ik ben geen shredder, maar ik mik veeleer op melodie, sfeer en gevoel en klaarblijkelijk wordt dat erg gewaardeerd door de fans. In mijn beleving is de gitaar een uitzonderlijk emotioneel instrument en benadert qua gevoel bijna de sfeer van de menselijke stem. Als je die kwaliteiten kunt laten terugklinken in je muziek denk ik dat mensen dat graag willen horen. Op dit album staan ook wat heavier stukken en ook die vind ik geweldig leuk om te spelen. Ze staan wat verder af van wat ik bij Marillion pleeg te doen."

Optreden met een eigen band en andere vocalisten lijkt me best lastig. Voel je je daar wel op je gemak bij?

"Ach, ik heb zulke dingen wel vaker gedaan. Ik speel met enige regelmaat met anderen waaronder tributebands, zoals in Chili, Duitsland, Nederland, Noorwegen en ook in eigen land. Als we in het najaar het album zullen spelen, maken we er ook een mooie avond van. Lekker losjes en we zullen behalve het nieuwe album ook stukken van Marillion spelen. Martin Jabowski, de zanger van Stillmarillion, zal er ook bij zijn, onder meer in Zoetermeer en Ulft. Denk daarbij aan nummers als Incubus, Fugazi of Cinderella Search en Chelsea Monday. Een soort viering van 35 jaar actief muzikant zijn en daarbij een terugblik op wat voor mij belangrijke nummers zijn geweest."

Op de website wordt Riccardo Romano, de toetsenist van RanestRane, genoemd als laatst toegetreden volwaardig bandlid. Was hij er ook al bij tijdens de shows in Italië?

"Ja, dat klopt. Ook toen werden we ondersteund door RanestRane als support act en dat zal opnieuw het geval zijn in de korte tournee die we in het najaar doen. Riccardo is een zeer getalenteerde toetsenman en heeft ook al stukken bijgedragen voor het nieuwe album vanuit zijn studio in Rome. Overigens kan ik met een gerust geweten zeggen dat alle muzikanten dit uit liefde doen: we spelen graag met elkaar en er zijn geen hinderlijke ego’s die in de weg zitten."

Als ik het goed begrijp ben je nu met Marillion aan het repeteren voor het Cropredy Festival. Je moet ook nog heel wat werk verzetten voor je studioalbum, vervolgens op tournee en dan de studio in voor het achttiende Marillion-album en dan is er ook nog een Christmas Tour van Marillion. Geen vakantieplannen dus?

“Ik denk eerlijk gezegd dat er inderdaad niet veel ruimte is voor vakantie. Mijn familie is in april met me mee geweest op de Cruise To The Edge; dat was feitelijk onze vakantie.”

Ik was daar ook en ik heb beide optredens van Marillion mogen bijwonen: fabelachtig! Het viel me op dat je als enige op een kruk zat. Toch geen vervelend medisch probleem?

"Zo nu en dan wordt ik geplaagd door vrij heftige rugklachten, iets wat elke drie, vier jaar gebeurt. Het overkwam me ook toen we voor de Seasons End Tour aan het repeteren waren en dan moet ik vreselijk op mijn tellen passen. Een zwak punt waar ik terdege rekening mee moet houden. Momenteel ben ik weer geheel klachtenvrij, dus ik verwacht niet dat mijn rug de de komende weken weer zal opspelen."

Tijdens de Cruise To The Edge zat Leon Parr achter het drumstel ter vervanging van Ian Mosley en die deed dat voortreffelijk. Is hij geselecteerd omdat hij in jouw band speelt?

“Nee, niet direct. Natuurlijk wist ik dat Leon die partijen prima zou kunnen spelen. Hij heeft het juiste gevoel en temperament om dat te kunnen doen. We hebben echter drie mensen auditie laten doen en uiteindelijk ging het tussen een andere drummer en Leon Parr en die is door de band gekozen om Ian Mosley te vervangen en, zoals je zelf al aangaf, dat deed hij meer dan uitstekend."

Hoe is het trouwens me Ian Mosley? Gaan jullie volgend jaar ook weer mee op The Cruise To The Edge?

"Oh, Ian is weer topfit. Merkwaardig toeval was dat hij als enige in de band totaal geen zin had om mee te gaan op die cruise. Hij moest echter heel erg ziek worden om hem daadwerkelijk thuis te laten blijven. Inmiddels staat hij weer te trappelen om met ons de studio in te gaan en om te gaan spelen. Ik denk dat je een aardige klus zou hebben om te proberen hem er van te weerhouden met de band op tournee te gaan met kerst! Voor wat betreffy de cruise kan ik je nog geen uitsluitsel geven. We hebben het er wel over gehad, maar op dit moment is er nog geen besluit genomen.”

Hoe ben je aan de Italiaanse vocalisten en bandlid gekomen die met jou Live In Rome hebben mogelijk gemaakt?

"Met Riccardo had ik paar jaar geleden al gespeeld tijdens een fanclubactiviteit. Een van de dingen die wij doen tijdens Marillion-conventies is ‘swop the band’. Dat houdt in dat iemand uit het publiek een bandlid mag vervangen. Alessandro Carmassi zong toen Quartz van het album Anoraknophobia met ons. Manuela is een vriendin die in Italië in Pink Sonic, een Pink Floyd-coverband zingt. Ik kende haar kwaliteiten al jaren en wist dat ze een enorme fan is. Ze was doodzenuwachtig voor dit concert en ze beefde als een rietje, maar ze deed het desondanks geweldig."

Alsof je nog niet voldoende om handen hebt, speel je ook nog in een bluesband.

"Zo af toe doe ik dat, want ik vind het fijn om met verschillende muzikanten en in verschillende settings te spelen. Er schijnt wat interesse te zijn voor dit soort activiteiten. Kijk maar eens op YouTube en zoek naar GranMarstonberries. In dit gezelschap bevindt zich ook Diz Minnitt, de eerste bassist van Marillion voordat Pete Trewavas bij de band kwam."

Komt er ooit nog een nieuw Wishing Tree album?

"Ik hoop van wel! Ik zie Hannah Stobart binnenkort weer. Ik denk zelfs de komende maand of zo, als ze over is uit Amerika. Zij is intussen moeder geworden, ik schat een jaartje geleden en dat heeft de plannen voor een derde album van Wishing Tree even in de pauze gezet, maar ik hoop dat we binnen een of twee jaar, als haar leven wat minder hectisch is, die samenwerking op enig moment weer tot iets moois zal leiden. Ze is een van mijn beste vriendinnen en ik kijk er naar uit om weer met haar te kunnen werken!"

Waarom eigenlijk een soloalbum na 35 jaar als bandlid?

"Ach, die plannen bestaan al vanaf midden jaren tachtig, maar toen leek de tijd daarvoor niet geschikt. Ook tijdens de opnamen van Brave kreeg ik een aanbod om solo iets te gaan doen. Het materiaal wat ik toen verzameld had, vond ik meer geschikt voor een vrouwelijke stem en zo is uiteindelijk het eerste album van Wishing Tree ontstaan. De laatste vijf jaar of zo kreeg ik weer herhaaldelijk de vraag wanneer ik nu eens met een fatsoenlijk soloalbum zou komen en nu, na zo'n lange tijd, is het dan eindelijk zover en ik hoop dat er nog veel albums zullen volgen, want het creatieve proces is totaal anders dan wat ik bij Marillion gewend ben. Het gaat namelijk veel gemakkelijker en ook veel sneller! Die ingrediënten maken dat een dergelijke onderneming eigenlijk geen moeite kost en gewoon ontzettend leuk is om te doen."

Zijn alle ideeën nieuw of zijn er bij die al tientallen jaren oud zijn?

“Je hebt soms ideetjes die lang verborgen of ongebruikt blijven. Gaandeweg ontwikkelen deze ideeën zich tot songs en dan komt de vraag wat je er mee wilt. Ik ben naar Camel met Andy Latimer geweest die in Londen The Snow Goose speelde. Het was toen pas dat ik me realiseerde dat ik in die 45 tot 50 minuten totaal niet het idee had dat ik zangstemmen had gemist. Op dat moment kreeg ik voldoende vertrouwen om dit soloalbum geheel instrumentaal op te nemen. Ik heb overigens al eerder korte instrumentale stukjes geschreven onder meer voor een BBC-documentaire een paar jaar geleden. De gedachte van een ‘soundtrack zonder film’ sprak me erg aan. Luisteraars meenemen naar andere sferen met ieder hun eigen gedachten bij die muziek is wat ik voor ogen heb gehad. Zo begint het titelstuk met akoestische gitaar, dan wordt het tamelijk psychedelisch en mondt de muziek uit in een van de beste, maar ook meest heavy riffs die ik ooit heb geschreven.”

 Hoe ben je op het idee gekomen om dit album The Ghosts Of Pripyat te noemen?

"Een tijd geleden kwamen we bij elkaar om te repeteren voor het Plovdiv-gitaarfestival. Ik had een stukje muziek waarvan ik nog niet eens een naam had verzonnen, maar dat qua sfeer deed denken aan een verlaten kindercarrousel. Ik ben op internet gaan zoeken naar ‘abandoned amusementparks’ en vond daar het verlaten pretpark in Pripyat en dit leek mij een perfecte keuze en scenario voor de songs. Ik ben toen ook gaan lezen wat daar gebeurd was en wat voor impact de kernramp van Tsjernobyl destijds heeft gehad en nog steeds heeft! Al die militairen en brandweerlieden die hun leven hebben gegeven om met het storten van beton te voorkomen dat de ramp nog veel erger zou worden. Ik vond het een goede gedachte om mensen van vandaag te laten stilstaan bij die ramp. Al lezende moest ik ook aan de situatie in Japan denken overigens. Ik heb ook een boek gelezen van een Amerikaanse journalist die mensen uit de omgeving van Pripyat heeft geïnterviewd. Zowel mensen die in die reactor hadden gewerkt als ook oude vrouwen die nog steeds in dat radioactieve landschap leven en geen andere keus hebben dan daar te blijven en die besmette groenten en fruit te eten. Het was trouwens de bedoeling dat ik in Kiew een benefietconcert zou geven aan het begin van de tournee ten behoeve van de nabestaanden van al die mensen die door de ramp in Tsjernobyl zijn omgekomen. Door de gespannen politieke situatie leek dat echter geen goed idee, maar ik hoop dat met een jaar of wat de rust weer zal terugkeren en dan wil ik dit concert alsnog laten plaatsvinden."

Hoe heb je David Foster eigenlijk ontmoet?

"Ik ken David nu zo’n zeventien jaar. Ten tijde van het eerste album van Wishing Tree had ik een eigen platenmaatschappij. Ik maakte de fout een eigen maatschappij te willen hebben - een uitstekende manier om snel geld te verliezen - maar ik had getekend voor The Overlap, het album van Mr. So & So en uiteraard ben ik die verplichting ook nagekomen. De band was ook support act voor ons ik geloof tijdens de tour van This Strange Engine. Nadien zijn er door bezettingswisselingen weinig activiteiten meer ontplooid door die ban: een paar albums en een paar optredens per jaar misschien. David en ik hielden contact en ik mag hem nu toe mijn beste vrienden rekenen. Hij is een uitzonderlijk begaafde muzikant. Onze stijlen completeren elkaar en op persoonlijk vlak is hij ook een prettig mens in de omgang met een heerlijk gevoel voor humor. Het schrijven met hem, dat vaak in mijn studio thuis gebeurt, herinnert aan de tijden waarin de muziek voor Marillion tot stand kwam in de periode met Fish. Toen schreef ik 85 procent van de muziek, terwijl die nu veel meer tot stand komt door ideeën uit te wisselen en te jammen. Er is een bijzonder prettige chemie tussen ons beiden."

Hoe zijn de reacties op dit geheel instrumentale album tot nu toe?

"Geweldig positief. Ik heb al aanbiedingen gehad om in Japan, Australië en Zuid-Amerika te gaan spelen, maar uiteraard moet Marillion mijn eerste prioriteit zijn dus het is de vraag of een dergelijke tour in te passen zal zijn in het doorgaans drukke schema van Marillion. Mogelijk als het meeste werk voor het nieuwe Marillion-album er op zit, dat ik dan de gelegenheid krijg om komend jaar die tournee te gaan plannen."

Als gastmuzikanten heb ik vernomen dat grootheden als Steve Hackett, Steven Wilson en Don Airey hun opwachting maken. Komen er nog meer verrassingen?

"Nee, dat is het wel op dit moment. Gezien de tijdsdruk weet ik nog niet of ik het voor elkaar krijg om de bijdrage van Don Airey daadwerkelijk op het album te krijgen. Dat moeten we nog even afwachten. Op Old Man Of The Sea had ik eigenlijk eerst de intentie om Rick Wakeman te vragen om aan het eind een MiniMoog solo te spelen. Gaandeweg veranderde mijn plan en werden het uiteindelijk solo’s door zowel Steve Hackett, Steven Wilson als van mezelf."

Jij speelde mee op Steve Hacketts Genesis Revisited live album. Lost hij hiermee een ereschuld in? 

"Ik begrijp dat je dat zegt en misschien is dat ook wel zo. Wij kunnen alle drie erg goed met elkaar overweg en er vinden ook over en weer bezoekjes plaats, zoals vrienden gewoon zijn te doen. Dit soort dingen gebeurt bij ons eigenlijk als vanzelfsprekend. Als ik het schema van mezelf zie dan word ik soms al wat moe, maar als ik zie wat Steven Wilson allemaal doet dan kan ik niet anders dan denken dat hij zonder slaap kan. Diep in mijn hart zit ik te denken aan een project met z’n drieën... dat zou wat zijn!"

Kun je al iets over het komende Marillion album vertellen?

"Eigenlijk niet. We zijn amper begonnen met de opnamen, maar van één ding kun je op aan: ik zal zorgen voor een uitstekend album! Dat gezegd hebbende, weet ik dat het altijd lastig is om na een album dat zoveel positieve kritieken kreeg als ons laatste, met een opvolger te komen die net zo goed, zo niet beter is. We gaan uiteraard daarvoor wel ons uiterste best doen en voor mij is het belangrijkste dat we de kwaliteit van ons laatste album minimaal benaderen. Ik vind dat feitelijk ook veel belangrijker dan in welk jaar ons achttiende album daadwerkelijk zal worden uitgebracht. De grote valkuil is compromitteren met die kwaliteit. De meeste bands hebben hun creatieve piek rond het derde of vierde album en worden vervolgens iets wat slechts een schaduw van hun vroegere werk is. Dat willen wij ten koste van alles vermijden. We hebben nu zeventien albums gehad met toch zeker een bepaalde graad van consistentie en dat willen we absoluut zo houden."

Je bent in oktober op tournee met je eigen band, Pete Trewavas zojuist met Transatlantic en aan het einde van dit jaar een tour met kerst. Wanneer gaan jullie daadwerkelijk de studio in?

“Dat zal pas in de loop van volgend jaar worden, want we hebben ook eerst nog de diverse Marillion-conventies! Wat we doorgaans doen is opnames maken van jamsessies of ideetjes die ontstaan tijdens of na repetities.  Daarmee zullen we vermoedelijk in juni of juli serieus aan de slag gaan.”

Heb je überhaupt nog tijd voor andere zaken dan muziek, zoals hobby’s?

"Nou, daar zeg je wat. Ik heb wel degelijk nog een andere passie namelijk fotografie. Ik loop al twintig jaar rond met het plan om een fotoalbum te maken. Ik heb een website waarop een deel van mijn foto’s te zien. Mogelijk dat ik een kickstarter campagne kan opstarten om dit fotoboek te maken. Probleem is dat ik langzamerhand zo’n tienduizend foto’s heb. Ik verwacht dat ik die foto’s wereldkundig kan maken via een app met hulp van hetzelfde bedrijf dat ook Tony Levin’s fotoboek heeft samengesteld. Tevens een mogelijkheid om middels foto’s mijn perspectief te zien van leven in Marillion als muzikant gedurende de laatste 32 jaar, want daaruit bestaat tachtig procent van mijn oeuvre als fotograaf. Uiteraard met professionele spullen, want als ik iets doe dan doe ik het zo goed mogelijk. In de loop der jaren ben ik geswitcht van Canon naar Nikon en de laatste jaren weer terug naar Canon met een 5D Mk II en de nodige ‘L’ lenzen. Ik schep er heel veel genoegen in. Het fungeert tevens als geheugensteuntje want als je meer dan dertig jaar de wereld over reist, dan verlies je wel eens het gevoel van tijd en vergeet je kostelijke details."

Zo te horen denk je er nog niet over om het rustiger aan te gaan doen?

"Weet je, al die muzikanten hebben dat Peter Pan complex en doen alsof ze niet ouder worden. Toegegeven, je krijgt wat fysieke beperkingen maar voor de rest is het feitelijk een mentale kwestie, een kijk op het leven, want stuk voor stuk vergaan we eens tot as en stof, dus je moet zoveel mogelijk uit het leven halen en vooral genieten van die dingen waaraan je plezier beleeft. En hoe gelukkig zijn wij niet? Je reist de hele wereld over, vergaart een schat aan ervaringen en krijgt daarvoor nog betaald ook!"

Kun je je een leven als muzikant voorstellen waarin je geen noot componeert maar alleen speelt?

"Poeh… ik denk dat ik wat dat betreft gewoon vreselijk veel geluk heb gehad en dat ik al die verschillende aspecten van het muzikant zijn heb mogen meemaken: het creatieve gedeelte, de spanning gedurende het opnameproces en uiteindelijk het vertolken van die muziek. Om de muziek uit te voeren heb je meestal meer mensen nodig. Niet iedereen is even creatief en sommige muzikanten zijn geboren ‘show off’s’, zoals sommige zangers. Ikzelf ben geen geboren performer, maar ik denk dat de mensen dat zo langzamerhand wel door hebben. De intensiteit en de emotie waarmee ik elke noot speel is voor mij belangrijker dan een standje of een pose."

Het verbaasde me dat je dit album zelf uitgebracht hebt, want ik neem aan dat Thomas Waber van InsideOut Music wel degelijk geïnteresseerd was?

"Natuurlijk wilde hij dit album graag uitbrengen en ik heb ook een afspraak met hem gemaakt. Maar weet je, tachtig procent van de verkoop gaat in eerste instantie via de Marillion fanbase, dus voor mij is het nauwelijks aantrekkelijk om die eerste lading via een platenmaatschappij aan te bieden. Ergens tussen de zes en negen maanden na september 2014 krijgt Thomas de optie om een offerte uit te brengen, evenals andere belangstellenden om het album in tweede instantie via zijn maatschappij uit te brengen."

Laatste vraag: heb je nog tijd over voor een familieleven?

"Ik denk dat je die vraag aan mijn vrouw moet stellen. Een paar weken geleden studeerde mijn dochter af aan de universiteit van York. Ze studeerde daar geschiedenis en filosofie en momenteel doet ze een cursus compositieleer, want ze is niet  alleen zeer getalenteerd voor songs schrijven, maar ook heel geïnteresseerd in muziek. Verder vierde mijn zoon zijn achttiende verjaardag en vier dagen geleden waren mijn vrouw en ik 28 jaar getrouwd, dus ja, ik denk dat we al met al ook wel een familieleven hebben."

Met de uitnodiging om lezers vooral aan te sporen zich te melden voor de mailinglijst info@steverothery.com of via zijn website www.steverothery.com namen we afscheid. We zullen zeker nog heel veel mooie muziek van Mr. Marillion kunnen verwachten!

Discografie:

The Ghosts Of Pripyat (2014)

Live in Plovdiv (2014)

Live in Rome (2014)