MICHAEL SADLER & JIM GILMOUR, Clear, Network

In het vorige interview met Saga’s frontman Michael Sadler ging het vooral over het ontstaan van de groep: het succes, de split, de reünie en de weg terug die stonden daarin centraal. Toen al was er sprake van een soloalbum waarmee Michael in 2003 hoopte te komen. Uiteindelijk is dat pas najaar 2004 geworden en tot overmaat van ramp vrijwel tegelijkertijd met Network, het nieuwe album van Saga. Nadat ik per abuis Michaels soloalbum Clear dubbel had besteld, volgde een humoristische mailwisseling met Sadlers huidige ega Gwen, die mij een telefonisch onderhoud met Michael bezorgde. Bellend vanuit een zonnig Los Angeles, vertelde een openhartige Sadler over zijn geesteskindje en tijdens een persbijeenkomst in Amsterdam bleken zowel Sadler als JIm Gilmour aanwezig te zijn om Network te promoten. 

Michael, er is nogal wat vertraging ontstaan bij het uitkomen van jouw album Clear. Nu is het eindelijk zover en blijkt dat nu tezelfdertijd een Saga-album uitkomt terwijl in 2003 Marathon verscheen, gevolgd door de dvd’s Silhouette en All Areas. Is dat niet te veel van het goede?

"Misschien wel, maar wij beschouwen Silhouette meer als een terugblik en niet als nieuw werk, terwijl een dvd toch ook weer duidelijk anders is dan nieuw studiomateriaal. Bovendien, we hadden gewoon voldoende songs om een nieuw album uit te brengen! Uiteraard is het nooit mijn bedoeling geweest om Saga in de wielen te rijden. Clear had veel eerder uit moeten komen, maar door allerlei oorzaken, onder meer moeilijkheden met het vervaardigen van het boekje voor de special edition, is dat niet gelukt. Voorlopig zal het album dan ook alleen via een link op mijn website verkrijgbaar zijn. Het ligt pas begin 2005 in de winkels, vooropgesteld dat er een platenmaatschappij gevonden wordt!"

Je bent al zo veel jaren actief binnen Saga en ook als gast op andere albums. Vanwaar de behoefte om solowerk uit te brengen?

"Ik heb altijd de ambitie gehad om zelf iets te doen en ik was uiteraard niet geheel content met Back Where You Belong uit 1998, omdat dat album zo gelimiteerd is verspreid. Aan de andere kant was er geen enkele druk, geen haast dus ik kon aan dit album werken puur en alleen als ik daar zin in had. Er is nooit sprake geweest van concurrentie tussen het schrijven voor mijn eigen album en die voor Saga, omdat ik het eigen materiaal in een totaal verschillende gemoedstoestand heb geschreven."

Je speelt niet onverdienstelijk keyboards en bas en je speelt ongetwijfeld ook gitaar. Heb je nooit overwogen om alles op dit album zelf te doen?

"Nee, eigenlijk niet. Ik zou het wellicht gekund hebben, maar dan zou ik bijvoorbeeld mijn toevlucht hebben moeten zoeken tot een drumcomputer, terwijl naar mijn mening Chris Frazier (Edgar Winter, Steve Vai) echt wel iets toevoegt!"

Ik ben het volkomen met je eens. Het drumwerk is fantastisch, weloverwogen en buitengewoon subtiel. Hoe ben je aan de diverse musici gekomen?

"Min of meer via via. Je weet dat ik in Duitsland redelijk veel connecties heb. Daar heb ik Thomas Schmitt-Zijnen (Art Of June Studio te Frankfurt) benaderd, wetende dat hij onder meer een belangrijke rol heeft gespeeld bij de productie van de Classic Moody Blues. Hij speelde een groot deel van de keyboards en heeft het leeuwendeel van de productie gedaan. Ook gitarist Marcus Deml heeft zijn basis in Frankfurt. Verder kende ik Lino qua reputatie en die woont evenals ikzelf in Los Angeles. Hij verklaarde zich onmiddellijk bereid om te komen en uiteindelijk heeft hij veel meer gedaan dan de akoestische partijen die ik hem oorspronkelijk had toebedacht. Hij tipte mij weer over Chris Frazier."

Het album heeft de klassieke instrumentatie van keyboards, drums, bas en gitaar. Heb je nooit overwogen om aparte instrumenten te gebruiken en waarom zijn niet alle songs van Back Where You Belong op Clear terecht gekomen?

"Ik wilde absoluut de nadruk leggen op de zang en niet op tal van instrumentale hoogstandjes, vandaar die wat basale bezetting en geen afleidingsmanoeuvre met allemaal vreemde instrumenten. Vooral tekstueel kwamen niet alle songs van Back Where You Belong in aanmerking. Ik beschouw dit album als een zeer persoonlijk document en veel van de teksten zijn autobiografisch getint en geven mijn gevoelens over een bepaalde periode weer. Je mag namelijk best weten dat ik tot voor twee jaar een probleem had met alcohol. Niet dat ik de hele dag stomdronken rondliep, maar ik kon niet meer goed zonder. Een en ander leidde begin 2002 tot een escalatie waarbij ik het ziekenhuis terechtkwam. Ik realiseerde me dat ik op dat moment de kans kreeg om van dat probleem af te komen en ik kan nu met enige trots stellen dat ik sindsdien ‘clear’ ben. De laatste tekst die ik overigens schreef, was dus Clear. Het was ’s morgens vroeg rond vier uur dat ik opeens de geest had. Ik ben opgestaan, ben naar de studio gereden en heb de lyrics in één keer opgenomen! I spent each day and night in silent conversation, played by rules I was never taught. So, each game I’d play, I’d win: so thick was my skin. Acquired a talent for the art of misdirection, had everybody fooled, or so I thought…’till plagued by the weight of my sins, I finally caved in and let the healing begin! Ook stukken als Who’s Sorry Now zijn weerspiegelingen van mijn diepste emoties."

Jim, op welke manier maak je composities en hoe neem je die op?

"De meeste muziek maak ik met behulp van de Korg Triton en het uitwerken geschiedt in het algemeen met behulp van Cubaanse software en soms zing ik alleen een zanglijn in en werk vandaar uit verder."

Voorin in het boekje staat een opvallend citaat: eloquent conversation can be enjoyed in profound silence. Vanwaar deze prachtige frase?

"In 2003 overleed mijn toen nog steeds in Wales woonachtige grootmoeder Elsie. Zij heeft altijd een speciale plaats in mijn hart gehad misschien ook wel mede door het overlijden van mijn vader toen ik dertien was. In de periode dat ik in het Verenigd Koninkrijk woonde, zocht ik haar geregeld op, maar door de afstand Los Angeles - Wales was dat de laatste jaren wat minder. Deze wijsheid van mijn oma werd door mijn broer geciteerd tijdens de grafrede en ik beschouw het als een hommage aan haar om deze tekst op te nemen!"

Dan nu over naar Saga. Jullie gloednieuwe plaat Network is het zestiende studioalbum. Vinden jullie het eigenlijk niet jammer dat de zestien chapters niet op dit album zijn afgesloten?

Jim: "Dat hebben we zeker niet bewust gedaan. Het is eigenlijk min of meer vanzelf gegaan."

Michael: "Dat komt ook mede doordat we inmiddels alle zestien chapters live hebben uitgevoerd en ons volgende project zal zijn om die zestien chapters die live zijn opgenomen te voorzien van het complete verhaal en dat uit te brengen."

Een aantal songs op Network hebben, dacht ik, een bepaalde boodschap.

Michael: "Inderdaad. We wilden in een aantal songs de absolute mediagekte aan de kaak stellen. Het is toch onverstelbaar hoeveel invloed de tv op ons dagelijks leven heeft en hoeveel weerzinwekkende beelden er worden vertoond om maar kijkers te trekken?"

Ik neem aan dat jullie dit album op dezelfde wijze hebben geconstrueerd als de voorgaande door op een gegeven ogenblik alle ideeën te bundelen en gezamenlijk de nummers in de studio te arrangeren?

Jim: "Dat klopt. We bepalen welke songs we eerst bij de kop pakken en werken dan systematisch door tot we tevreden zijn. De drums zijn in tegenstelling tot wat de meeste bands doen, niet digitaal maar analoog op band gezet, waardoor je een natuurlijker en voller geluid krijgt. Zoals gewoonlijk heeft Jim de eindmix gedaan."

Michael: "Meer dan in het verleden heb ik de rol van arrangeur gehad en iedereen even haarfijn uitgelegd hoe het moest klinken."

Ik moet eerlijk zeggen dat het drumwerk mij wat rauw en weinig gevarieerd overkomt, terwijl ik vind dat de bas voller klinkt en met meer ‘schwung’ wordt bespeeld. Daarnaast valt op dat het album amper een keyboard- of gitaarsolo bevat en dat terwijl jullie zulke fantastische muzikanten in de band hebben!

Michael: "Dat laatste is uiteraard de verdienste van Jim. Natuurlijk klinken de drums van Christian Simpson anders dan die van Steve Negus, misschien moet je daar nog even aan wennen. Het niet of nauwelijks implementeren van solo’s is een natuurlijke ontwikkeling binnen de band. Eigenlijk vonden we dat songs in kracht wonnen zonder solo’s, terwijl we ook zo tegen elkaar zeiden dat solo’s eigenlijk vaak een zwaktebod zijn. Heb je acht maten over en je weet niet wat je moet doen, ach dan doe maar een solo."

Jim: "Langzamerhand weet iedereen toch dat we kunnen spelen? Dat we kunnen soleren hoeven we niet zo nodig meer te bewijzen!"

Binnenkort gaan jullie weer toeren en vooral in Duitsland treedt Saga vaak op. Waarom proberen jullie niet in de USA op te treden? Yes toert bijvoorbeeld met Dream Theater. Zou het niet iets voor Saga zijn om weer met Styx te toeren?

Michael: "Duitsland is en blijft een belangrijk deel van onze markt. Optreden is een deel van ons leven en we kennen elkaar langzamerhand zo goed dat we gewoon familie zijn geworden. Je hebt je gezin en besognes thuis en je hebt Saga als ander deel van de ‘familie’. Overigens,  Jim is nog steeds vrijgezel! Als we al ruzietjes hebben zijn die in vijf minuten beslecht en kunnen we weer lachen! Amerika zou absoluut een interessante markt voor ons zijn maar het is zo gigantisch groot. Je zou echt een professionele promotor moeten hebben en je moet dan heel veel optreden en dat ook blijven doen. Bands als Styx doen dat dus wel. Als ik terugdenk aan de eerste Europese tournee in het voorprogramma van Styx lopen de rillingen nog over mijn rug! Wat een tijd was dat! Dat we toen in Duitsland - was het niet in München? - teruggeroepen werden terwijl het een Styx-avond had moeten zijn, en de jongens gunden ons een toegift en oh, dat publiek! Waanzinnig! Later in onze kleedruimtes was er champagne en weet ik wat al niet meer. Natuurlijk zijn we nog steeds blij met de appreciatie van het publiek, maar die sensatie van toen, het scanderen van Saga!, Saga! Saga!, terwijl Styx al begon te spelen, zullen we nooit meer vergeten!"

Je hoort vaak dat support-acts vriendschappen overhouden aan tournees met een hoofdact. Hebben jullie nog goede herinneringen aan het contact met Styx?

Michael: "Eigenlijk niet zo. Op Tommy Shaw na - die kwam nog wel eens buurten - waren de jongens erg afstandelijk, met name Dennis DeYoung. We hebben nadien eigenlijk geen contact meer gehad. Overigens vind ik Styx zonder Dennis DeYoung amper Styx te noemen, hoewel Lawrence Gowan het prima doet. Maar dat is nog niet half zo erg als de poging van Queen om een vervanger te vinden voor Freddie Mercury! Natuurlijk is Robbie Williams een gevestigde naam, maar toch: ik beschouw het als heiligschennis dat de overige bandleden zoiets überhaupt hebben uitgeprobeerd."

Jullie hebben op diverse continenten gewoond, maar Jim woont alweer heel lang in Canada en Michael in LA. Zijn jullie eigenlijk nog Canadezen?

Jim: "Ik beschouw mezelf wel als Canadees, maar ik heb mijn Britse paspoort wel altijd aangehouden."
Michael: "Mijn familie woont in de buurt van Toronto en ook ik heb meerdere paspoorten, maar geen Amerikaans! Ik wil niet mede verantwoordelijk zijn voor het feit dat die malloten George Bush nog voor een tweede termijn kiezen!"

Jim speelt al een tijd met zijn vertrouwde batterij Korg-synthesizers om zich heen. Is er nog nieuws?

Jim: "Toevallig krijg ik eerdaags de nieuwste Korg. Dat betekent weer eindeloos puzzelen en alles uitzoeken, want ik wil nu eenmaal precies weten wat zo’n instrument kan. Daarna begint het proces van het programmeren, maar dat valt gelukkig wel mee omdat we min of meer een vaste set geluiden gebruiken."

Hebben jullie naast muziek en Saga nog andere belangstellingen?

Jim: "Ik ben een fanatiek ijshockeyfan en ik kijk er dus graag naar."
Michael: "Doordat ik lang in Duitsland gewoond heb, heb ik wel belangstelling gekregen voor voetbal, maar de nog langere periode dat ik in Los Angeles heb gewoond, heeft ervoor gezorgd dat ik een trouw volger ben geworden van American football."

Op dat moment vraagt Jim aan een landgenoot of hij al nieuws heeft over de deadline die vannacht afliep inzake een spelersstaking die wel eens zou kunnen betekenen dat er volgend seizoen geen ijshockey zou kunnen zijn. Het antwoord klonk bevestigend en onder het toeziend oog van een nonchalant glimlachende Michael trok Jim ietwat wit weg...

Discografie MICHAEL SADLER:

Back Where You Belong (1998)
Clear (2004)

Discografie SAGA:

Saga (1978)
Images At Twiligh (1979)
Silent Knight (1980)
Worlds Apart (1981)
In Transit (live, 1982)
Heads Or Tales (1983)
Behaviour (1985)
Wildest Dreams (1987)
The Beginner's Guide To Throwing Shapes (1989)
The Works (compilatie, 1990)
The Security Of Illusion (1993)
Steel Umbrellas (1994)
Generation 13 (1995)
Pleasure & The Pain (1997)
Phase One (1998)
Detours (live, 1999)
Full Circle (1999)
House Of Cards (2001)
All Areas: LIve In Bonn (dvd, 2002)

Silhouette (dvd, 2003)
Marathon (2003)
The Official Bootleg (dvd, 2003)
Network (2004)