CHRISTOFER JOHNSSON, Gothic Kabbalah

Al bijna twintig jaar is Christofer Johnsson de spil in de Zweedse band Therion. Beginjaren negentig begon de band met deathmetal. Het was een van de eerste bands die het genre verrijkte met operazang. Naast invloden uit de klassieke muziek, deden echter ook invloeden uit oosterse en progressieve rockmuziek hun intrede. De populariteit van Therion is sinds die eerste demo’s gestaag gegroeid en in Zuid-Amerika geniet men zelfs een sterrenstatus! Het recentelijk verschenen dubbelalbum Gothic Kaballah was meer dan voldoende aanleiding om Johnsson uit te nodigen voor een gesprek.

De teksten worden steeds door Thomas Karlsson geschreven maar daarnaast hebben de broers Niemann (bas en sologitaar), zanger Snowy Shaw, zanger-gitarist Mats Levén en drummer Petter Karlsson de muziek ook meegeschreven. Betekent dit dat Therion nu door meer mensen gedragen wordt dan door jou alleen?

"In zekere zin wel. Al blijf ik het meeste materiaal schrijven, de interactie met andere leden wordt intensiever en hun bijdragen prikkelen tot een nog grotere diversiteit en vormt voor mij ook weer een uitdaging om er één geheel van te maken en alles tot in details uit te werken."

Halverwege de jaren negentig ben je vooral klassieke elementen gaan gebruiken terwijl de toegankelijkheid van Therions muziek toenam. Is dat een bewuste keuze geweest of een ontwikkeling bijvoorbeeld door de toegenomen budgettaire en technologische ontwikkelingen?

"Een combinatie van beide denk ik. Als muzikaal ongeschoolde jongen wilde ik graag muziek maken en dan kom je vrij snel in de heavy of deathmetal terecht. Ik ben als bassist begonnen, maar leerde mezelf gitaar spelen. Beïnvloed door klassieke meesters als Richard Straus maar vooral Richard Wagner en hedendaagse muziek als die van Celtic Frost, Iron Maiden en Uli John Roth, ging ik klassiek mixen met de muziek die we al maakten. Platenmaatschappij Nuclear Blast bleek heel veel vertrouwen in mij te hebben, want gaandeweg kreeg ik steeds meer ruimte om zangers en muzikanten in te huren en ik kreeg het budget om een album als Theli te maken. Sindsdien zijn mijn mogelijkheden nog meer verruimd. Ons laatste album Gothic Kabbalah kostte maar liefst zo’n honderdduizend euro, terwijl het maken van Lemuria/Sirius B de helft kostte. Over de keuze enkel of dubbelalbum leggen ze mij ook geen strobreed in de weg: één gesprek en het was geregeld! Wat ook belangrijk is geweest, is de investering in een eigen mobiele studio. Ik heb overal en altijd toegang en dat is buitengewoon praktisch en scheelt veel tijd. Mijn ouders hebben dat mede mogelijk gemaakt door mij jarenlang kost en inwoning te verschaffen en door nadien jarenlang in een appartementje te bewonen van 29 m² kon ik in die beginperiode rondkomen en heb ik steeds kunnen investeren in mijn toekomst."

Op 9 december 2006 speelde Therion in Roemenië met koor en orkesten internationale operazangers naast orkestrale versies van eigen repertoire onder meer werken van Mozart, Wagner, Saint-Saens, Dvorak en Verdi.

"Ja, dat was een absoluut hoogtepunt en opnieuw een voorbeeld van de vrijheid die ik van Nuclear Blast krijg, want alleen de kosten van het evenement bedroegen al meer dan honderdduizend euro! Daarom kunnen we op tournee ook geen compleet orkest meenemen want dat zou onbetaalbaar worden. Gelukkig kan dat gemis door de moderne technologie worden opgevangen. Het illustreert wel hoe uniek Therion werkt, want dit evenment in Boekarest was toch echt anders dan gewoon spelen met orkest. Therion heeft geen constante frontman of –vrouw en elk album wat wij uitbrengen is weer anders, ook daarin zijn we uniek."

Als inspiratiebronnen voor je muzikale ontwikkelingen noem je ook Uriah Heep en albums als Atom Heart Mother van Pink Floyd en Hope van Klaatu. Kun je over die invloeden iets meer vertellen? Hoe is Ken Hensley op Gothic Kabbalah terecht gekomen?

"Ken Hensley en Therion hebben dezelfde tourmanager dus dat lijntje bleek kort! De sfeer die Pink Floyd maar ook Klaatu wisten te creëren is zeldzaam en ongeëvenaard. Dat heeft diepe indruk op me gemaakt. Ik ben steeds op zoek naar nieuwe muziek, maar ik luister zelf heel veel naar schlagers, onder andere uit Oostenrijk, en populaire muziek uit de jaren twintig tot en met vijftig. Op progressief gebied kan ik noemen Il Balletto Di Bronzo. Ongemerkt bevat onze muziek ook vaak 5/4 maten en 7/8 maten."

Het valt me op dat je in het commentaar, dat je op jullie website bij tal van albums geeft, vermeldt dat het vaak om songs gaat die soms al jaren eerder zijn geschreven. Komt dat door je enorme productiviteit of passen sommige songs niet in het concept dat je in gedachten hebt?

"Beide. Ik hoorde een keer een concert op de radio uit Turkije, waar veel met octaven wordt gewerkt en kreeg onmiddellijk de drang om zo’n element te incorporeren. Om ideeën te onthouden gebruik ik een eigen soort tabularium. Bij een album als Secrets Of The Runes had ik een concept in gedachten waarbij noordse mythologie als leidraad werd gebruikt en ook de invloeden van de volksmuziek uit die streken en ik wilde de zang daarvoor ook in het Zweeds hebben. Dat album heb ik in enkele weken geschreven. Andere nummers zijn daardoor weer blijven liggen. Voor Gothic Kabbalah had ik ook te veel materiaal maar dat is goed nieuws voor jullie denk ik, want hetgeen is blijven liggen, bevat erg veel invloeden uit de progressieve rock uit de jaren zeventig!"

Discografie:

Of Darkness.. (1991)
Beyond Sanctorum (1992)
Symphony Masses Ho Drakon Ho Megas (1993)
Lepaca Kliffoth (1995)
Theli (1996)
A’arab Zaraq – Lucid (1997)
Vovin (1998)
Crowning Of Atlantis (1999)
Deggial (2000)
Secret Of The Runes (2001)
Live in Midgård (2002)
Leimuria And Sirius B (2004)
Celebretors Of Becoming(DVD) (2006)
Gothic Kabbalah (2007)