JORDAN RUDESS, Rhytm Of Time

Toen Jordan Rudess negen jaar oud was, werd zijn buitengewone talent op school al herkend. Tot zijn negentiende hield hij het vol op de prestigieuze Juilliard School Of Music. Ondanks prijzen bij concoursen, televisieopnames en de verwachting dat hij concertpianist zou worden, kwam na het ontdekken van bands als Genesis, Gentle Giant, Refugee, Yes en ELP het besef dat hij een andere richting op wilde gaan. Gelukkig maar voor ons, want hij behoort tot de meesterklasse. Niet voor niets is Jordan een gewaardeerd lid van Dream Theater, een band die louter uit absolute topmusici bestaat. Wij vroegen hem onder meer hoe ondanks het drukke programma van zijn band een soloalbum tot stand kwam.

Jordan, wanneer ben je met elektronische keyboards begonnen en hoe komt het dat je op het podium bij Dream Theater slechts met een enkele Kurzweil K2600 optreedt?

"Vanaf mijn zeventiende raakte ik steeds meer geïnteresseerd in progressieve muziek. Met name een solo van Patrick Moraz in het nummer Someday op het album van Refugee en de lp Tarkus van Emerson, Lake & Palmer gaven de doorslag. Ik begon me te verdiepen in synthesizers en ik had mijn zinnen gezet op een Minimoog. Nadat ik mijn hele kamer had vol gehangen met afbeeldingen, zei mijn vader op een gegeven moment tegen me: "Hé Jordan, je moet even naar de stad, afspraakje met je oom." Met wat gemengde gevoelens ging ik naar de stad en wie schetst mijn verbazing: van mijn oom mocht ik een Minimoog kopen. Daarmee is het begin van mijn verzameling begonnen. Onder meer met radioshows waarin ik met spacemuziek improviseerde, verdiende ik wat bij en kon ik mijn verzameling steeds weer wat uitbreiden. Uiteindelijk heb ik veel meer instrumenten in mijn studio - die ik ook wel degelijk gebruik - dan die ene Kurzweil K2600 die je bij de shows van Dream Theater ziet. Dat is een enorm krachtig apparaat. Voor liveconcerten sla ik er de nodige geluiden van mijn andere synthesizers in op. Ik ben in staat om deze met mijn voet aan te sturen. Het vergt wel een zorgvuldige programmering. Voor nood heb ik ook een reserve patch, waarin de meest gebruikte geluiden zoals strings, orgel, piano en standaardsynth zijn opgeslagen. In eerste instantie gebruikte ik louter de geluiden uit een Kurzweil K2500. Wat ik ben gaan doen, is me gaan verdiepen in de vele mogelijkheden van de Kurzweils. Een hoop toetsenisten doen dit niet: die kopen liever voor ieder ander geluid een nieuw apparaat. Op gegeven moment kwam Derek Sherinian naar me toe na afloop van een concert van mij en Rod Morgenstein. Ik gebruikte toen alleen de K2500. Hij vroeg zich af waar ik mijn racks had staan. Toen ik hem vertelde dat alles uit de K2500 kwam, stond hij versteld. En dat terwijl hij ook een rackversie had van de K2000."

Doordat je langdurig onderricht in klassieke piano hebt gehad, ben je in staat om muziek uit te schrijven. Is dat steeds de manier waarop je componeert of gebruik je ook opnames van improvisaties of computerprogramma's?

"Een combinatie van beide eigenlijk. Soms schrijf ik partijen uit, soms ga ik uit van improvisaties. Computerprogramma's worden uitsluitend gebruikt voor het maken van demo's, implementatie van nieuwe geluiden of ten behoeve van opnames, maar niet als hulpmiddel om melodieën te schrijven."

In 2003 heb je ook nog meegewerkt aan een album dat een beetje aan onze aandacht is ontsnapt, namelijk het album Echo And Art van Jupiter. Wat is het verhaal daar achter?

"Jupiter Lee is al heel lang een vriend van me, die op de een of andere manier nooit een echte kans heeft gehad om het grote publiek te bereiken. Puur om hem een handje te helpen heb ik, evenals in 1998 op zijn Jupiter Project, een aantal keyboardpartijen ingespeeld. Daarbij komt dat ik bij dit project ook veel plezier heb gehad!"

Bij Magna Carta is ooit een klassiek album uitgebracht met bijdragen van jou en onder anderen Keith Emerson, Rick Wakeman en Patrick Moraz. Heb je deze grootmeesters toen daadwerkelijk ontmoet?

"Nee, helaas niet. We hebben onze bijdragen afzonderlijk gespeeld en ingestuurd. Ik heb overigens Keith Emerson en Rick Wakeman recentelijk nog ontmoet op het Moogfest in mei dit jaar, waar we alledrie optraden. Toch een hele ervaring om je idolen in levende lijve te zien! Op een gegeven moment stond ik te oefenen met aan de ene kant Wakeman en aan de andere Emerson. Dat gaf me wel een bijzonder gevoel. Merkwaardig genoeg spelen we met Dream Theater in augustus en september in de USA een reeks concerten samen met Yes. Dat betekent op hetzelfde podium staan met een band die van grote invloed is geweest op de ontwikkeling van progressieve rockmuziek en mijn persoon in het bijzonder!"

Jouw toetsenspel is nogal klassiek van aard. Kun je je voorstellen dat je ook ooit klassieke concerten zult geven?

"Dat heb ik in het verleden al wel gedaan. Wat me enorm aantrekt, is om eens een stuk muziek te schrijven en uit te voeren voor synthesizer en orkest. Volgens mij zijn er maar weinig musici die dat hebben gedaan, als er al ooit een is geweest."

Je nieuwe album kent een enorme variëteit aan keyboardgeluiden en muzikale stijlen. Hoe ben je tot zulke composities gekomen en waarom gastsolisten?

"Zoals wellicht bekend moeten we met Dream Theater een behoorlijk strak programma afwerken. Omdat zowel de platenmaatschappij als ik toch graag een soloalbum wilde uitbrengen moesten er keuzes worden gemaakt. De eerste was dat ik het album fragmentarisch, dus stukje bij beetje zou gaan doen, de tweede was gewoon 'hup in één keer'. Tot mijn verbazing kwam mijn vrouw Danielle met het idee om mij mezelf veertien dagen geheel af te zonderen, zodat ik zo optimaal in staat zou zijn om muziek te schrijven. Ondanks het feit dat ik wat ziekelijk was en slecht kon slapen, heb ik die twee weken achteraf voor de volle honder procent kunnen benutten. Ik heb overwogen om het een 'all Jordan' album te maken, wat in principe best had gekund omdat ik vrijwel elk geluid via mijn apparatuur kan weergeven. Mede uit commerciële overwegingen en omdat ik gewoon erg van gitaar houdt, heb ik toch de hulp van een aantal gasten ingeroepen. Dat sterk wisselende element in mijn muziek is nu eenmaal zoals ik ben. Ik hou ervan om veel stijlen te spelen en wil die ook in mijn eigen composities laten doorklinken. Vandaar dat je zowel klassiek, jazz, progressief en metal terughoort in mijn muziek."

Sommige composities van Rhythm Of Time lijken toegespitst op de diverse solisten. Heb je daadwerkelijk muziek geschreven met in je achterhoofd een bepaalde solist of heb je naderhand de diverse solisten erbij gezocht?

"Het laatste is het geval en omdat ik maar zo'n kort tijdsbestek had, was het bijzonder moeilijk om aan goede gitaristen te komen. Joe Satriani heb ik gevraagd omdat ik hem al had benaderd tijdens onze gezamenlijke tour. Dat ging fantastisch, totdat ik zijn rekening kreeg overigens. Daniel J is mijn beschermeling. Hij was zo vreselijk enthousiast bezig in mijn studio dat ik besloten heb om hem ook ruimte te gunnen. Van Vinnie Moore had ik nog wat tegoed vanwege mijn bijdrage aan zijn Time Odyssey album. Dat was mijn eerste klus als professioneel artiest! Steve ken ik al jaren en via Mike Varney (Magna Carta) kwam ik aan Greg Howe. Ik geloof niet dat ik gitaarsolo's zo vaak heb gedraaid als de zijne: wat een intrigerende gitarist! Daarnaast mijn oude vriend Rod Morgenstein die zuchtend en zwoegend op al mijn bizarre ritmes en tempoveranderingen weer een onnavolgbare prestatie heeft geleverd en op enkele nummers de weergaloze bas van Dave LaRue (Dregs, Steve Morse Band). Nee, John Petrucci doet niet mee. Hij heeft het momenteel erg druk. Ook heeft hij inmiddels drie kinderen. Bovendien hebben we de cd An Evening With John Petrucci And Jordan Rudess uitgebracht."

Over LaRue, trouwens ook Rod Morgenstein en Steve Morse gesproken: hoe is dat contact met de Dixie Dregs tot stand gekomen?

"Tijdens hun Full Circle Tour zochten ze een vervangende toetsenist en dat werd ik uiteindelijk. Zodoende! Overigens een mooie anekdote is, dat ik wanhopig zat te stoeien met de keyboardpartijen omdat ik steeds dacht dat er allerlei ingewikkelde maatsoorten werden gehanteerd en dan vroeg ik Rod: is dit 7/8? Nee, da's gewoon 4/4 en dat gebeurde zo nog een paar keer. Telkens als ik aan vrij zeldzame en moeilijk te spelen maatsoorten dacht, bleek het steeds gewoon om een vierkwartsmaat te gaan. Doordat Rod in staat is om accenten te slaan op onverwachte momenten had hij mij compleet op het verkeerde been gezet!"

Kip Winger zingt op twee nummers. Omdat het niet 's werelds meest begaafde zanger is, vroegen wij ons af waarom je tot die keuze hebt besloten. Had je deze nummers ook niet zelf kunnen zingen, zoals op je album Listen ook al het geval was?

"Grappig dat jullie dat vragen! Eigenlijk waren deze nummers ook door mij ingezongen, maar net voor de eindmix kwam Danielle met de vraag: 'Zouden niet alle journalisten je gaan doorzagen over je zang in plaats van over andere, belangrijkere aspecten van je nieuwe plaat?' Ik besloot Rod Morgensteins advies in te winnen en hij dacht er hetzelfde over. Hij kwam met de suggestie om Kip Winger te vragen, omdat Morgenstein jaren bij Winger heeft gedrumd. Hij was onmiddellijk bereid om mee te werken. Het is een man die als mens en muzikant mijn diepste respect heeft!"

Je nieuwe album kent een onvoorstelbare hoeveelheid geluiden: bassynth, percussie, strings, 'gitaar', piano, orgel, allerlei effecten, noem maar op! Weet je zelf bij benadering hoeveel verschillende geluiden je uit je elektronica hebt getoverd en is er nog nieuwe apparatuur aan te pas gekomen?

"Om eerlijk te zijn: nee. Geen idee over het aantal verschillende geluiden. Het is voor mij een natuurlijk proces bij het uitwerken van de nummers! Ik heb de Roland V-Synth, de Moog Voyager en de Novation Supernova als nieuwere keyboards gebruikt."

Zie je momenteel veel nieuw talent op toetsengebied?

"Eigenlijk kom ik er eerlijk gezegd niet zo heel veel tegen. Op dit moment is er meer jonge aanwas in gitaristen. Op de workshops die ik geef valt gelukkig wel het een en ander aan talent op."

Hoe ziet je toekomst er uit?

"Zonnig! Ik ben nu bezig met de promotie van Rhythm Of Time, daarna gaan we op tournee met Dream Theater en tussen de bedrijven door heb ik mijn clinics en masterclass-optredens. Hoe mijn schema er uitziet kun je ook op mijn website bekijken."

Discografie:

Arrival (1998)
Listen (1993)
Secrets Of The Muse (1997)
A Christmas Carol (1999)
Resonance (1999)
Rudess/Morgenstein Project (1999)
Rudess/Morgenstein Project The Official Bootleg (2001)
Feeding The Wheel (2001)
4NYC (2002)
Christmas Sky (2002)
Rhythm Of Time (2004)