GARY WEHRKAMP, Digital Ghosts

De nu 40-jarige Amerikaanse multi-instrumentalist en componist Gary Wehrkamp is vooral bekend vanwege zijn werk voor Shadow Gallery van welke band hij componist, toetsenist, arrangeur en producer is. Het laatste album Digital Ghosts dateert van 2009 en kreeg lovende kritieken. De cd werd opgenomen met Brian Ashland, de nieuwe zanger die frontman van het eerste uur Mike Baker verving, die in oktober 2008 plotseling kwam te overlijden. Wehrkamp is fulltime met muziek bezig en heeft sinds kort een studio naast zijn huis in Stroudsburg (Pennsylvania, USA). Behalve de twee andere bands, The Maybabies en The JR Trio, waarmee hij geregeld live speelt, is hij ook nog betrokken bij diverse projecten waarvan Amaran's Plight de bekendste is. Hij is geregeld te vinden als gastmuzikant bij andere artiesten van wie de beroemdste 'onze eigen' Arjen Lucassen is. Zo speelde hij de solo's op het recente Star One-album Victims Of The Modern Age. Nooit eerder stak Shadow Gallery de oceaan over, maar op Progpower Europe 2010 in Baarlo was het dan zover: eindelijk een kans om een gesprek te hebben met het manusje -van-alles van deze geweldige band.

Gary, wat voor muzikale opleiding heb je genoten?

"Geen. Ik ben totaal autodidact. In de bovenbouw van het voortgezet onderwijs heb ik kennis gemaakt met de beginselen van muziek, zoals maatsoorten en dergelijke. De rest heb ik mezelf eigen gemaakt, ook zaken als opnametechnieken en productie. Ik heb veel geleerd van lesgeven voor wat betreft het theoretische gedeelte, want om iets logisch te kunnen uitleggen, moet je zelf wel weten hoe de vork in de steel zit!"

Welke bands of artiesten hebben je het meest beïnvloed?

"Pink Floyd - ik kreeg The Wall toen ik elf was - Rush, Yes, Kansas, Van Halen, Queen en de gitaristen Yngwie Malmsteen, Eddie Van Halen, Steve Vai en Chris Alia."

Misschien ben ik niet goed genoeg ingevoerd, maar de naam Chris Alia zegt me niet veel. Behalve een enkele video op internet kon ik niet veel over hem vinden.

"Chris Alia is degene die mij in eerste instantie ertoe heeft aangezet om gitaar te spelen. Ik drumde al toen ik dertien was en mijn enige doel op dat moment was om de beste drummer van de wereld te worden. Totdat het moment kwam dat mijn oudere broer een vriendje meebracht: Chris Alia en die had een gitaar. Nu had ik ooit van iemand een gitaar gekregen, maar om de een of andere reden kon ik er niets mee. Ik wist dat Chris aardig goed kon spelen, dus vroeg ik hem of hij eens naar mijn gitaar zou willen kijken en of hij daarop wat wilde spelen. Hij zei dat zijn eigen gitaar in de auto lag en vroeg of ik wilde dat hij daarop een stukje zou spelen. Natuurlijk zei ik ja en dus haalde hij zijn gitaar en speelde zo'n driekwartier lang, terwijl mijn mond steeds verder open viel van verbazing en bewondering. Ik wist zeker dat-ie voor mijn beleving toen beter was dat Eddie Van Halen, Yngwie Malmsteen of Randy Rhoads! Als ik aan het drummen was of een liedje zong, had ik altijd een bandrecorder onder mijn bed staan om wat op te nemen en op een goed moment heb ik toen op de opnameknop ingedrukt en kreeg zo een ruime 25 minuten van zijn improvisaties op tape. Ik heb gitaar spelen geleerd door dag in dag uit na school een stukje van zijn improvisaties na te spelen. De tape is inmiddels totaal grijs gedraaid en onbruikbaar geworden - ik heb er helaas geen kopie van gemaakt - maar hij heeft mijn leven op dat moment drastisch veranderd. Jaren heb ik Chris gezocht om hem te bedanken, maar ik kon hem niet vinden. Door Shadow Gallery kwam hij zo'n vier jaar geleden mijn naam weer tegen, toen ik in een interview zijn naam had genoemd. Iemand attendeerde hem daarop en vervolgens belde zijn vrouw mij en zo werd het contact alsnog gelegd."

Hoe componeer je meestal? Op gitaar, keyboard of met een computer?

"Alle drie. Meestal is tijd de allesbepalende factor. Als ik tijd heb en uiteraard inspiratie, dan schrijven de liedjes zichzelf. Zonder inspiratie of tijd kan het ook wel, maar dan wordt het wel een stuk lastiger. Met een piano heb je een andere benadering dan met een gitaar, want je kunt meer harmonieën tegelijk spelen. Als producer hoor ik als het ware steeds het eindresultaat ergens in mijn achterhoofd, dus als ik gitaar speel hoor ik ook al strings, toetsen en bijvoorbeeld een koor. Als ik geïnspireerd raak, kan ik heel snel schrijven. Met een sequencer doe ik de drums, dertig seconden later ben ik met een baslijn bezig en twee minuten later met de piano."

Wat zijn je inspiratiebronnen?

"Meestal heb ik een globaal idee en dan kan één akkoordje een bepaalde emotie bij me losmaken, waardoor ik als het ware door een onzichtbare hand wordt gestuurd om binnen die emoties andere akkoorden te zoeken die passen. Lastig uit te leggen! Ik denk altijd eerst muzikaal en de emoties bepalen vervolgens de inhoud van de teksten. Zelden of nooit raak ik geïnspireerd door dingen die ik op tv zie of in de krant lees, zoals je vaak hoort of leest van andere artiesten."

Naast gitaar, speel je toetsen, bas en drums. Op je dertiende drumde je al: wie waren je grote voorbeelden?

"In het begin eigenlijk niemand. Drummen leek zo natuurlijk voor mij! Een paar jaar later vooral Neil Peart (Rush). Ik zat toen ook in een bandje en daarmee probeerde we wat covers van Rush te doen. Ik was toen veertien; een jaar later realiseerde ik mij dat wij de nummers niet correct speelden en toen besloot ik een Rush-album te pakken en dat qua drumwerk noot voor noot tot in het kleinste detail na te spelen. Dat album was Moving Pictures. Bij mijn moeder, die toen in Arizona woonde, was ik zes weken lang en heb in die periode alle muziek van Moving Pictures van buiten geleerd. Peart was op dat moment mijn idool. In mijn jeugd, zo rond de leeftijd van twaalf, had ik eigenlijk vier passies: Pink Floyd, voetbal, drums en meiden en daarin is eigenlijk niet veel veranderd!"

Laat je partner dat van die meiden maar niet horen! Grappig dat je voetbal noemt, dat in Amerika niet half zo populair als in Europa. Hoe ben je met de voetbalsport in aanraking gekomen?

"Toen ik opgroeide in New Jersey, was er één plek waar men een voetbalcompetitie wilde opstarten. De coach van het team dat daarin voor het eerst zou meedoen, was de vader van mijn beste vriendje. Er waren zo weinig kinderen dat de leeftijden varieerden van vijf tot veertien! Ik leerde dus voetballen als vijfjarige door tegen jochies van twaalf te spelen. Een geweldige manier om te leren knokken om de bal en ik heb echt heel fanatiek gespeeld tot m'n dertiende. Nu niet meer helaas, maar ik vind het nog steeds een geweldige sport. Ik zou het nog wel kunnen, hoor, zo'n minuut of zes en dan zou ik gestrekt op de mat liggen happen naar adem."

Kun je favoriete tracks of albums van andere artiesten noemen?

"Ten eerste: ik hou heel erg van variatie. Ik zal een album zelden in z'n geheel draaien. Meestal een paar nummers van Yngwie Malmsteen, twee Rush-songs, wat van Yes, kortom progressieve muziek. Ten tweede: meestal, en dat zal wel een verschrikking zijn, luister ik naar dingen waaraan ik werk of ewerkt heb en uiteraard ook vooral naar de muziek van artiesten waarmee ik werk. Ik luister eigenlijk nooit naar muziek van Shadow Gallery. Pink Floyd was ooit mijn favoriet maar die muziek heb ik nu te vaak gehoord. Als ik ergens naar zou willen luisteren dan is het naar werk van Arjen Lucassen van Ayreon, die ik als de moderne Pink Floyd beschouw. Into The Electric Castle en The Human Equation zijn briljante albums!"

Het zal Arjen ongetwijfeld enorm goed doen dat je zijn werk zo waardeert. Hij noemde ook de mogelijkheid van live optredens met Star One, maar maakte zich wat zorgen over het feit dat op Star One vrijwel steeds de zevensnarige gitaar wordt gebruikt en hij wil je niet alleen maar een paar solo's laten spelen.

"Natuurlijk wil ik meespelen bij Star One en hoewel ik nooit iets anders heb bespeeld dan een zessnarige gitaar, wil ik voor Arjen wel een uitzondering maken!"

Heb je nog een voorkeur voor instrumenten of bepaalde merken?

"Eigenlijk hangt die voorkeur af van waarmee ik bezig ben. Als ik optredens voor de boeg heb, waarbij ik piano speel en ik ben goed aan het oefenen dan voel ik mij daarop op dat moment het meest thuis. In Shadow Gallery speel ik ongeveer net zoveel gitaar als toetsen. De gitaar die ik gebruik is de Ibanez JEM en daarmee bedoel ik de gewone zessnarige gitaar die 'normaal' gestemd is."

Spelen versterkers, MIDI, software, snaren en eventuele extra snufjes nog een rol bij de totstandkoming van een eigen geluid?

"Heel weinig eigenlijk. Ik ben ook absoluut niet kieskeurig. Geef me een versterker, een gitaar met snaren en ik speel! Als ik snaren mag uitkiezen, dan zouden het D'Adario strings zijn, maar als er een leuke aanbieding is van een ander merk dan pak ik die mee. Als producer gebruik ik een Macintosh computer met het programma Digital Performer. Voordat ik Digital Performer audio toevoegde gebruikte ik Pro-Tools, maar nu dus niet meer."

Hoe belangrijk vind jij het dat mensen jouw gitaargeluid herkennen?

"Als gitarist interesseert me dat in het geheel niet, wel voor wat betreft Shadow Gallery. Weet je, wat me opvalt de laatste jaren met al die nieuwe progbands: ze klinken zo verrekte goed! Dus dan ga ik analyseren en tracht ervan te leren. Overigens luister ik zelf zelden naar muziek uit recreatief oogpunt. Meestal naar dingen die me toegestuurd zijn en dat duurt soms een paar jaar voordat ik zo'n schijfje in de speler leg. Ik scan dan door de muziek en zo krijg ik een indruk wat voor vlees ik in de kuip heb, maar geluidstechnisch klinkt het bijna allemaal goed! Hoe dan ook, ook al doet Shadow Gallery het misschien verkeerd, we hebben inmiddels wel een eigen geluid ontwikkeld. Brendt Allman en ik hebben ook wel enigszins ons eigen geluid, maar omdat ik de ene keer alle gitaarpartijen inspeel en Brendt de andere keer, hoor je daar weinig van terug. Wel het groepsgeluid, dat behoort herkenbaar te zijn."

Het album Digital Ghosts is al weer een jaar oud en werd heel goed ontvangen. Je was producer, toetsenist, gitarist en speelde ook nog wat bas- en drumpartijen. Hoe kijk je op dat album terug? Weer een stap vooruit?

"Eigenlijk is Digital Ghosts voor mijn beleving al twee tot drie jaar geleden gemaakt, maar uiteraard is het weer een stap vooruit en dat moet ook wel. We willen wel ons geluid handhaven, maar absoluut vermijden dat we onszelf herhalen. Ik denk dat zowel qua geluid, songschrijven als productietechnisch we weer een treetje hoger zijn geklommen."

Als dat voor je gevoel zo lang geleden is, betekent dat dan dat jij of een van de anderen al met een nieuw album bezig is?

"In het geheel niet! Maar ik ben er van overtuigd dat ook ons nieuwe album weer een verbetering zal worden ten opzichte van Digital Ghosts. Het zou misschien aardig zijn als we meer gezamenlijk zouden gaan werken, maar meestal werken we individueel aan de songs en eerlijk gezegd geloof ik niet dat Carl Cadden-James of Brendt Allman nog een noot op papier gezet hebben. Nu we eindelijk samen spelen en toeren, zou het zaadje van samenwerking misschien kunnen ontkiemen, wie weet! Normaliter programmeert Brendt de drums, daar is-ie vreselijk goed in, ik speel meestal gitaar en bas, soms ook toetsen maar in principe componeren we gescheiden, leggen de ideeën dan bij elkaar en soms ontstaat er dan toch iets anders. Een voorbeeld daarvan is Strong. Brendt schreef het eerste deel maar daar waar het tempo omhoog gaat, komt mijn inbreng. Carl is heel belangrijk bij de zanglijnen. Dat heen en weer kaatsen van ideetjes en samples gebeurt echter vrijwel volledig via e-mail."

Op Room V was er een prachtige Pink Floyd-medley. Gaan jullie ooit weer zoiets doen?

"Ik zou dat maar wat leuk vinden, ik dweep met medleys, misschien ook omdat het bij mijn karakter past: verscheidenheid, oog voor detail en dan nog je eigen aanpassingen kunnen doen: ik wil niet naar een nummer van twintig minuten luisteren, ik wil in twintig minuten dertig verschillende ideeën proppen!"

Heb je een idee hoe je luisteraars in vervoering kunt brengen? 

"Door de jaren heen heb ik geleerd dat als ikzelf 'geraakt' wordt door iets wat ik heb ingespeeld, dat dit dan ook geldt voor veel andere mensen, dus potentiële luisteraars. Hoeveel dat er zijn, interesseert me minder maar dat ze er zijn is wel heel belangrijk voor me."

Hoe vaak treed je op per jaar, als band, als soloartiest of beide?

"Afgezien van deze tour met Shadow Gallery is het meestal het JR Trio, waarmee ik geregeld. Zo'n 80-85 concerten op jaarbasis en met de Maybabies zal dat ergens tussen de vijftien en twintig liggen."

Hoe kun je de muziek van je andere bands omschrijven, want dat is wel wat anders dan progressieve rockmuziek?

"Verder weg van progressieve muziek kun je haast niet komen! Maar ik vind juist die enorme verscheidenheid erg leuk. Met de Maybabies live spelen geeft heel veel energie en terwijl ik de oorspronkelijke songs niet eens ken, speel ik gewoon lekker met de andere jongens mee. The JR trio is meer een coverband die van alles en nog wat speelt, al schrijft Jim Roberti, naar wie het trio is vernoemd, ook wel zelf songs. Met hem ben ik in contact gekomen omdat ik zijn producer werd. We spelen vaak op bedrijfsfeesten en dergelijke, vooral om geld te verdienen. Met mijn linkerhand speel ik bas, en met mijn rechter toetsen en het aardige is dat het zo ongedwongen is. We oefenen nooit - behalve in een grijs verleden, maar toen was het ook minder lollig - en er is een hoge graad van improvisatie en dat is juist wat ik zo aardig vind!"

Shadow Gallery speelt nu voor het eerst in Europa. Heeft de band nog concerten gegeven in deze bezetting in de USA voordat je hierheen kwam?

"Slechts één. Het aardige was dat we eerst zouden spelen in een klein zaaltje, alleen voor familie en vrienden en met een bescheiden PA. Anderen kregen er echter de lucht van en binnen de kortste keren bleek dat we een grotere zaal nodig hadden, dus ook weer een grotere PA. Het was wel even hectisch en een uitdaging maar ook geweldig leuk om op deze schaal te opereren. Het was wel de eerste keer dat we zo live speelden en nu is het überhaupt de eerste keer voor mij persoonlijk dat ik in Europa ben."

Waarom eigenlijk nu pas een tournee?

"Momentum. Er is een juiste tijd voor alles. Telkens als we een album klaar hadden, trachtten we ons leven weer op te pakken maar we belegden ook vergaderingen met onze eega's erbij over de manier waarop we zouden gaan toeren, tot in de kleinste details. Met ons laatste album was er een dood punt en ik zei toen: lever nou gewoon één song aan en dan zien we wel verder. Dat gebeurde en toen werd iedereen weer enthousiast en de rest ging bijna vanzelf. Zo ook met optreden: het oorspronkelijke plan was om op oudejaarsavond een akoestisch optreden in Griekenland te doen, later werd dat een optreden tijdens een cruise dat evenwel ook niet doorging maar de kiem was gezaaid en toen we eenmaal bezig waren met boeken bleek het maximum haalbare een tour van drie weken te zijn. Afijn, de rest van het verhaal ken je!"

Heb je buiten de muziek nog speciale interesses?

"Ik wilde dat ik daar tijd voor had... lekker uit eten met mijn vrouw of vaker een partijtje golf, maar op dit moment wordt al mijn tijd opgeslokt door bezigheden die verband houden met muziek. Elk vrij moment besteed ik aan mijn zoontje Gabriel die ik belangrijker vind dan al het andere in mijn leven. Ik zou al mijn werk zo opgeven als dat nodig zou zijn om een goede vader voor hem te zijn. Hij is nu net vijf geworden en gaat naar wat vroeger een peuterspeelzaal heette, maar eigenlijk al een school is. Ik kan geen twee uur werken zonder hem even te zien, maar gelukkig is mijn studio/annex leslokaal zegge en schrijve elf passen van mijn huis, dus dat is een zeer prettige bijkomstigheid."

Hoe zou je de status van Amaran's Plight willen noemen: een band of een project?

"Ik denk eigenlijk geen van beide. Het was een geweldig album om te maken en ik kijk er met heel veel voldoening op terug. Ik zou er graag een vervolg aan geven, maar op dit moment staat het niet bijster hoog op mijn prioriteitenlijst."

Je hebt bijdragen geleverd aan albums van Explorers Club, Ayreon, Star One, Mullmuzzler, Roswell Six, Doug Rausch en Shadrane. Zou je een paar namen willen noemen met wie je in de toekomst nog graag zou willen werken?

"Ik moet eerlijk zeggen dat ik daar nog niet over nagedacht heb. Ik kan wel zeggen dat ik het leuk zou vinden om met Rush te werken, maar dat lijkt me toch niet echt realistisch. Ik ben geïnteresseerd in elke mogelijkheid en ik denk dat ik direct aanvoel of ik er in moet stappen of niet, want ik doe zoiets alleen maar als ik echt enthousiast raak van hetgeen ik gehoord heb. Tot zover ben ik best tevreden met mijn lijstje en ik zit ook echt niet te wachten op verzoekjes van Jan en alleman."

Zijn er bij al die gastoptredens nog vermeldenswaardige gebeurtenissen, drama's of geweldige herinneringen?

"Eigenlijk was bij alles wat ik deed een gevoel van 'bijna-ramp maar toch ook weer succes'. Iets heel recents was echter bij de solo's die ik voor het nieuwe Star One album zou inspelen. Ik had zo onvoorstelbaar weinig tijd, maar ik had het beloofd en ik wilde het ook goed doen. Je bent alleen al een uur kwijt om alles op te stellen en je gitaar te stemmen, dus je kunt ook niet zeggen: ik kap ermee en ga morgen weer verder, want dan ben je weer een uur kwijt met voorbereiden. Ik kreeg die avond - het was één uur 's nachts - een e-mail van Arjen Lucassen hoe het ermee stond want hij wilde de daaropvolgende week gaan mixen. Ik had de laatste solo net ingespeeld en was die aan het filmen toen ik bij het terugluisteren ontdekte dat er een lelijke hapering in zat: die laatste noot klonk verschrikkelijk. Op dat moment kreeg ik een hevige steek in mijn maag en viel ik bijna op de grond. Ik ben in een stoel gaan zitten en kon me haast niet meer bewegen. Ik dacht dat ik een voedselvergiftiging had opgelopen. Uiteindelijk bleek het probleem in de galblaas te zitten en ben ik met spoed afgevoerd naar het ziekenhuis en direct geopereerd. Vanuit het ziekenhuis heb ik Arjen nog ge-e-maild dat ik de file zou opsturen, zodra ik thuis was maar die laatste twee maten van de film had ik dus heftige pijnen in mijn buik! Die twee dagen in het ziekenhuis waren eigenlijk een riante vakantie voor mij: lekker niets doen en een beetje tv kijken..."

Wat betekent New Horizon Music Studio voor jou professioneel en emotioneel?

"Het is heerlijk om je werk zo dicht bij huis te hebben, want dan kan ik mijn gezin zien wanneer ik dat wil, behalve als ik een klant heb natuurlijk. Financieel is een heel ander verhaal omdat er veel tijd gaat zitten in werk voor Shadow Gallery. Het feit dat ik zelf kan bepalen wat ik doe en daarmee rekening kan houden met de prioriteiten die ik stel is wel bijzonder aangenaam."

Heb je nog een ander beroep of andere bezigheden waarmee je inkomsten genereert en zo ja, hoeveel tijd besteed je per week daaraan?

"De afgelopen vier jaar heb ik elke dinsdag en vrijdag een klant in de studio voor opnames en voor productie de andere dagen en dagdelen; elk vrij moment ertussen ben ik bezig als manager van Shadow Gallery."

Hoe staat 't met voormalig bandlid Chris Ingles, volgens jouw bewoording een briljante muzikant?

"Ik heb werkelijk geen idee. Ik heb in geen twee jaar iets van hem gehoord; de anderen voor zover mij bekend ook niet trouwens. Erg jammer en ik hoop wel dat we hem nog een keer te zien krijgen, want het is naast zijn muzikale kwaliteiten ook nog eens een uitermate aardige vent!"

Je hebt op mijn verzoek een paar jaar geleden een prachtige track aangeleverd voor een E-dition verzamelaar met de bedoeling ooit een (symfonisch!) soloalbum uit te brengen. Hoe staat het daarmee?

"Mmm...geen tijd, helaas... dat is echt de enige reden. Er zijn zaken die ik vanavond afgehandeld moet hebben, andere morgen en zo wordt het werken aan een soloalbum altijd opgeschoven. Het zal er wel een keer van komen, maar alleen als ik voldoende tijd vrij kan maken. Tot vorig jaar was het voor mij een uitdaging om te kijken hoeveel dingen ik op een dag gedaan kon krijgen, maar sinds vorig jaar ben ik hard bezig om mijn leven simpeler en overzichtelijker te maken ook om er als vader te zijn. Dat betekent minder tijd voor studiowerk, minder leerlingen om les te geven. Dat heeft wel financiële consequenties, maar het is op een heel natuurlijke manier gegaan mogelijk omdat ik het ook eigenlijk zo wilde: iets minder van alles doen en de optredens van Shadow Gallery en mijn gezin tot belangrijkste prioriteiten maken."

Hoe zijn jullie door de financiële en managementproblemen bij InsideOut Music gerold?

"Wij zaten er middenin! Niemand wist hoe het zou aflopen, maar ik heb met de jongens in de band gesproken, met de directeur van InsideOut Music, die heel open en eerlijk tegen mij was, en dat was een geweldige geruststelling. Uiteindelijk hebben we er op gegokt dat het goed zou komen en ze hebben zich ook inderdaad keurig aan de afspraken gehouden. Sindsdien is er geen reden geweest om contact op te nemen dus daar houdt het voorlopig op."

Nu jullie weer optreden, zou het geen tijd worden voor een live album of dvd?

"Dat klopt! Er zullen ook de komende weken enkele shows worden gefilmd en hopelijk leidt dat tot het uitbrengen van een dvd. Dat is inderdaad wel de bedoeling."

Wat vind jij van alle ontwikkelingen in de muziekindustrie?

"Ach. ik zou een half uur kunnen klagen over de industrie maar in feite praten we over een evolutie, een ontwikkelingsproces zoals die op tal van andere fronten ook gaande zijn. Uiteraard is het nu een heel slechte tijd voor muzikanten en filmmakers, kort gezegd voor allen die lijden onder het feit dat hun producten vrij verkrijgbaar zijn via het internet. Ik denk dat deze ontwikkeling uiteindelijk zal gaan leiden tot iets wat beter is dan dat we nu hebben. Alleen weten we het nog niet. Natuurlijk moet je de eindjes wel aan elkaar kunnen knopen, maar punt is als ik een nieuw album met Shadow Gallery zou willen maken, ook al wisten we van tevoren dat het ons niets zou opleveren, dan zouden we het nog doen! Het wordt uiteraard wel anders als bijvoorbeeld Shadow Gallery mijn enige bron van inkomsten zou zijn, maar mijn karakter is nu eenmaal zo dat ik duizend en een dingen tegelijk doe."

Met de vaststelling van de wens dat mogelijk de drie componisten binnen Shadow Gallery tot nieuwe ideeën komen tijdens het urenlange zitten in de tourbus, namen we afscheid.

ENGLISH:

The history of Shadow Gallery goes back to the eighties when Carl Cadden-James and singer Mike Baker started to work on original material. Since Baker tragically passed away in October 2008, Carl is the only remaining founding member, but when it came to recording the first demos, Brendt Allman was on board too, soon after followed by Chris Ingles. After Magellan, Shadow Gallery was the second progressive act on the famous Magna Carta label. The debut album, originally only released in Japan and Europe, was well received and there were plans to go on tour to Japan, so the band needed an extra musician on stage. Within a few weeks they found the perfect fit: Gary Wehrkamp, soon after a permanent member of the band from 1993 onwards. The tour fell through but the band including Wehrkamp started to work on the Carved In Stone album. Members of the band were involved in tribute albums like Supper's Ready, Tales From Yesterday, The Working Man, Leonardo/The Absolute Man and of course The Moon Revisited, while Carl, Brendt and Gary were also involved in the making of James Labrie's first and second Mulmuzzler albums. In the mean time Tyranny was released in 1998, but although Cadden-James travelled to Europe to promote the album, no live performances were done. The fourth album Legacy was released in April 2001 while Gary was working on contributions for the Explorers Club II album. The long awaited fifth album Room V was released in 2005 on the very popular InsideOut Music label. In the mean time Gary also contributed to Arjen Lucassen's Star One album and even earlier on Ayreon's The Universal Migrator. Wehrkamp is a member of the live acts The JR Trio and The Maybabies with whom he performs live very frequently and he contributed to many other projects among others Shadrane, Amaran's Plight and recently to Arjen Lucassen's Star One's second album Victims Of The Modern Age. At present Gary Wehrkamp (40), living in Stroudsburg (Pennsylvania, USA) can be considered to be the most important driving force of Shadow Gallery because he is guitarist, keyboard player, one of the composers and even drummer and bass player at times while he is also the producer of the band. Most of the PR is done by Wehrkamp too. The decision to honour their fallen bandmate Mike Baker by recording and releasing their latest album Digital Ghosts in 2009, proved to be an excellent choice and what never happened in twenty years, happened in 2010: together with their new addition Brian Ashland (vocals, guitar) the band crossed the Atlantic to tour Europe and their first gig was on ProgPower Europe in Baarlo (the Netherlands) on September 24th. Before this show I got the opportunity to have a chat with the sympathetic multi-instrumentalist of Shadow Gallery, one of USA's finest bands in progressive rock!

Hi Gary, welcome to the Netherlands! You guys are playing in Europe for the very first time. Did you play any gigs before you embarked on this tour?

"Well, thank you Menno! Indeed it's the first time I've ever set foot on European soil. Before we came here, we only performed live once, about two weeks ago. At first we opted for a small venue, the last rehearsal just for family and friends but you know, word gets around and we realized there was much more interest than we anticipated, so we had to move to a bigger hall and we needed a bigger PA. It was hectic to get everything organized but also a challenge and in the end everybody had great fun."

Why is it that you decided to tour now, after almost twenty years of Shadow Gallery?

"It's momentum. There's a right time for everything. Each and every time we had an album finished we had meetings, including our wives, to discuss a forthcoming tour. We talked about the tiniest details but for some reason, over and over again, it never happened. After Room V we experienced a certain amount of disinterest. At some point I suggested to Carl Cadden-James and Brendt Allman: let's try and compose one song each and we'll take it from there. The three of us started writing and the enthusiasm came back and all the rest sort of went by itself, just as the decision to perform live. Originally the intention was to do an acoustic show in Greece on New Year's Eve, but that plan was abandoned. We also intended to do a performance on a cruise. That never happened either, but the seed was sown and while discussing and booking it turned out that three weeks touring would be the max. The rest of the story you know, because here we are!"

Let's try to dig into your own personal history a bit Gary. What kind of education did you have, playing all these different instruments and how did you become an expert in recording techniques and producing?

"If you refer to my education musically: I have none. In my senior year at high school I had an introduction to the music class, learning things like time signatures, trouble cliff, etcetera. Everything else including recording and producing I picked up along the way. I've learned a great deal by teaching. Because when you teach, you have to consider how you explain things. You have to make logical sense explaining all the things you know how to do instinctively. This is how I got know more about the theoretical aspects."

When you compose, do you use the guitar, a keyboard or the computer?

"All mentioned above. Having said that, I'd have to point out that 'time' is the biggest factor. If there's time and you can add inspiration, the songs will write themselves. Without time or inspiration it's a lot harder. You can make it work but it's forced. Obviously when I'm playing the piano, you're thinking a little different tonally, because you have more twist, you can have more harmonies at once. As a producer, I always hear the final parts in my head so when I'm playing guitar I can already picture in the back of my head what the keyboards will do, the string section or maybe a choir. When I'm inspired I work as quickly as possible and then I can write very fast: with a sequencer I do drums, thirty seconds later I'm working on the bass line and two minutes later the piano, but sometimes I play the guitar all the way through."

What are your most important sources of inspiration?

"Usually it's a general idea. Sometimes it's a single chord that resonates, it's hard to describe, but it's a kind of emotion that gives you a starting point and then you try to match that emotions with more chord that come before and after. Some people read a newspaper and instantly want to write a song about something they just read: I think musically first and then the emotion of the music will direct the lyrical content."

On your website it says that your most important influences are: Pink Floyd, Rush, Yes, Kansas, Van Halen, Queen, Yngwie Malmsteen, Eddie Van Halen, Steve Vai and Chris Alia. I've tried to checkout Chris Alia out, but for us in Europe it seems like a bit of a unfamiliar name between people like Malmsteen and Vai?

"Chris Alia is the definition of my early inspiration to play guitar. I was already playing drums and back then, aged thirteen, my only goal in was to be the best drummer in the world, that's all I cared about. Then my older brother brought a friend over, Chris Alia and he had a guitar. Now somebody gave me a guitar but it was terrible, impossible to play. I knew Chris could play guitar so I asked him if he wanted to check out my guitar. He grabbed my guitar and then he said to me: "Hey I've got my guitar in my car, should I go get it?" and I said yes. So he grabbed his guitar and played for 45 minutes! I was so overwhelmed that anyone could play the guitar at such an immense level. I mean, at the time it didn't matter if the big stars were Eddie Van Halen, Yngwie Malmsteen or Randy Rhoads, because I thought Chris was way better! This event changed my life so drastically and to get back to your education question: how did I learn to play the guitar? Underneath my bed I had this little tape recorder. I used it for writing songs, drumming, singing, whatever. Some twenty minutes into Chris playing guitar, I managed to push the record button so at the end of the day I had a cassette with Chris playing, improvising, noodling on his guitar. Every time I came home from school I listened to that cassette and bit by bit learned to play back whatever he had been doing. And even if I couldn't play whatever he had been playing I played something similar, because I didn't know how to play chords. It was hard, but I got there and I've used that tape for years. It's worn out a long time ago, I wish I had been able to make copies! So he really changed my life and for years I tried to find him just to thank him and never could until about four years ago. Somebody told him that I was looking for him because I mentioned his name in an interview I did for Shadow Gallery. So one day I got a call from his wife and that's how I got in touch with him. I met him once when he drove up to my place, but he lives about a thousand kilometers from where I live and I don't think he's in the music business anymore."

You just mentioned playing the drums at the age of 13, who was or is your favourite drummer?

"Early on no one in particular, because I didn't know any drummer or didn't think about it. Drumming seemed to be so natural for me and at first I had my own idea of what they should do. Eventually my hero was Neil Peart from Rush. When I was fourteen, I was in a band and we tried to play some Rush-songs and when I was fifteen I realized I was playing them wrong. I decided to make a challenge for myself to pick a Rush album and learn the drums note for note, exactly to every tiny detail. Therefore I picked the album Moving Pictures. I brought the cassette with that album on it to Arizona where my mom was living at the time. In those six weeks, with that cassette in my Sony walkman I learned to play all the drums on my legs because I didn't have a drum kit. Then I went from there but at that time he was totally inspiring for me."

What kind of music were you listening to in your teens?

"Not much really; mostly Pink Floyd. I got the album The Wall when I was eleven years old. I became an addict Pink Floyd collector and that was one of my four passions: drums, Pink Floyd, soccer and girls, that was my life at the age of twelve. And to be honest things didn't change that much..."

Apart from girls I suppose soccer isn't that popular in the US, is it?

"Oh, yeah, sure I found the girl! But yes, I was very much into soccer and it's not as popular as it is here in Europe, but it should be! When I was growing up I was in that one town in New Jersey that was going to start a soccer league. Now the coach of that very first team starting in that league happened to be my best friend's father. They had so few children playing, that they only had one league ages six to fourteen. I was five years old but they let me get in because I knew the coach. I played defense against those kids tweleve years old, a lot bigger than me. Very, very scary that first year, but I learned to be aggressive and I kept on playing until I was about thirteen. During that time I moved up the ranks, became captain, center forward and so on, great fun!"

Do you still play at any level?

"Good God no! I'd be great playing soccer for about six minutes and then I'd be lying on the floor gasping for breath, because I would be running full speed a hundred percent, that's why!"

Would you be able to mention a few of your favorite tracks/albums by other artist(s)?

"Here's the terrible answer for you: I'm all about variety, so I listen very rarely to a whole album. I would listen to two Rush-songs, then a couple of Yngwie Malmsteen songs, two Yes-songs, progressive rock stuff I guess. Most of the time, however, I listen to things I'm working on or have been working on. I never listen to Tyranny or other Shadow Gallery albums, but if I'm producing somebody I listen to this material over and over again and it rarely happens that I grow tired of hearing it. Mostly I appreciate it more and more. Pink Floyd would be among the progressive rock bands I listen to, but you know, I'd never listen to Dark Side Of The Moon or Wish You Were Here again, because I've heard them too many times. I'd probably listen to Arjen Lucassen's stuff rather than Pink Floyd, because I consider him to be 'the modern Pink Floyd'. Into The Electric Castle or The Human Equation, brilliant albums, for me that's Pink Floyd with more dimensions. People give me CD's, I get a lot of music via mail but I rarely listen to it immediately. Eventually I get around to do so, but it takes me a long time, sometimes up to two years. Then I usually scan the disc like listening to each song for about thirty seconds and decide what to do with it."

Do you have a favourite instrument?

"It changes all the time, minute by minute. Usually it's whatever I'm most proficient at. I range from being terrible, no technique, feeling bad to feeling great. If I have a lot of gigs coming up where I have to play the piano, probably that would be the instrument I'm most comfortable with. In Shadow Gallery I play guitars and keyboards equally. My guitar is an Ibanez GEM, 6-string ordinarily tuned, nothing special."

Recently, I was talking to Arjen Lucassen and he mentioned the possibility to go touring with Star One and he was wandering if you were able to play a 7-string guitar because he wouldn't dare to ask you to play with Star One doing only four solos.

"Ha, ha, I really wouldn't want to learn to play a 7-string guitar, but for him I would make that one exception! It would be great fun to share the stage with Arjen, that's for sure!"

What role do amplifiers, MIDI, software, strings, accessories play in establishing your sound, appreciation of textures?

"Very little. give me an amplifier, give me strings and I'll play. I'm not picky at all. Although my preference would be Adario strings, I usually buy a couple of brands, whatever the best sale price I can get. As a producer, I use a Macintosh computer with software called Digital Performer. It used to be Pro Tools for audio and Performer for the MIDI-keyboards. But when performer added audio, I started working with that software and grew to like it more than Pro Tools."

Do you actually try to define your own sound and how important is it that people would recognize it?

"As a guitar player I'm not; with Shadow Gallery I am! One thing I've noticed listening to all these new progressive rock bands: they all sound amazing! I'm analyzing everything and I think 'wow, that snare sounds better than what we do, so I try to improve our sound. I think that Shadow Gallery, by doing it our own way and even if that would be the wrong way, have developed their own sound. Even if it may seem to sound less terrific than other artists, I like the sound we get and in that sense I think we have a stamp. For me personally I don't particularly work on my guitar sound and although Brendt and I do have an identity between our sounds, most of the time I play all the guitar parts on one song and double it or Brendt will on another. I focus more on the production than the individuality between our guitar sounds."

How often do you perform live on an average each year with Shadow Gallery, The Maybabies and the JR Trio?

"Shadow Gallery is the exception now, but usually about a hundred gigs per year, with The JR Trio probably around eighty and with The Maybabies around eighteen. These gigs are year around although we play a bit more often in the summer than in the winter."

The last album Digital Ghosts: you were composer, guitarist, keyboardist and producer, but you also played bass and drums? Can you comment briefly on the making of this fine album?

"For me it's over two years ago! Well, I like it. It meant a step forward and that's the way it has to be. It's about art, maturing so if a new album is not a step forward, we haven't done our job! We don't want to repeat ourselves, but at the same time we don't want to abandon things we like. So with Digital Ghosts in my opinion we improved our sound, our writing and production style. I also believe we will do better on the next album and I'm looking forward to that!"

Are you or any other member of the band working on a new album at the moment?

"Me? No, not at all. As far as I know Carl and Brendt are not writing either. Usually we will not start working together, but individually. Now we're on tour we might change. It could be nice to bounce ideas off each other and maybe this will be the seed of a new writing procedure. Usually it's Brendt programming drums, he's very good at that, he's got a great drumming sense. Then he will do guitars, a bass line and keys and I would do the same. When we're together we often decide to combine ideas and that's why you get those twists and turns. For example the song Strong on the last album: he had that whole first part, when it goes faster, that's the part I wrote. Carl's involved in almost all vocal parts. The three of us work on all songs through e-mailing files, much easier and quicker because Carl lives about an hour driving from where I live, Brendt about an hour and a half."

The music on Digital Ghost is a bit more aggressive than on Room V. On the special edition there was this lovely tribute-medley of Pink Floyd music. Do you consider to do something like that ever again?

"Oh yeah, I just love medleys. It's totally my personality. It defines detail and diversity and then changing and moving around, that's who I am. That's the way I would love to listen to Pink Floyd again. I don't have five minutes for one song, I'd rather listen to twenty minutes with thirty ideas in it. So yes, I would to do that again, but I don't know when...time!"

With the JR Trio and The Maybabies you play other styles as well, because with those two bands you don't play progressive rock?

"No, as far away from progressive rock as you can get! The Maybabies' music is simple but very appealing live. Great energy when we play live and the styles really range. There are songs I didn't even hear the original version of, I just follow along. What I enjoy about that is the diversity of it. The JR Trio is mostly a cover band although Jim Roberti (that's what JR stands for, MvBF) writes original songs too. It's rock and jazz and everything. I started out as his producer in the studio, that how I got to know him. This is more on a financial level. We do corporate parties, events. It's a three piece and I play bass with my left hand, keyboards with my right."

How do you think you can move or touch the hearts of listeners?

"Well, I've learned over the years that if I listen back to something I did, and I'm compassionate about it and I like it, that many other people will do so as well. I know I'm not going to please everyone! So if I write something and I like it, I know others will like it too and frankly I don't care how many that will be."

Do you have any other special interests like movies, hiking or surfing?

"I wish I had more time! Music is all consuming these last years, but I wish I would have more time to play golf and go fine dining with my wife. If I have any spare time at all, I want to spend every second of it with my son Gabriel, who just turned five. I would put music at my waist and for my son over his head, and I would give up anything music related in a second if I had to. It's the most important goal in life at the moment, to be the best father I can be for him. If I have sixteenhour days, I would take two breaks of half an hour just to see him. Luckily I've built a teaching facility and studio right next to my house, so I'm eleven steps away from seeing him. I really am very undisciplined; if I'm not with a client and I miss him, I'll stop with whatever I'm doing and I go see him."

Is there a number two coming up?

"I wish, but no. He's my number one and that's all I need!"

What's the status of Amaran's Plight? Is it a project or a band and are there any plans for a successor?

"I wouldn't commit to either of those words. I'll just say it was a great long album to make and one I really like the results of. And it's something I'd like to continue but it's a hundred things down on my priority list now."

You contributed to Explorers Club, Ayreon, Star One, Mullmuzzler, Roswell Six, Doug Rausch and Shadrane. Please name a few artists you'd love to work with in the future and why?

"Well... I haven't really thought about that. I set goals for myself all the time, but this is not a goal I've set for myself so far to work with for example Rush, because it doesn't sound realistic to me, you know. I'm happy with the list so far and if new opportunities arise, I will know almost instantly if it's something I should do or not. I'm interested in all opportunities, however, I wouldn't want the readers to send me hundreds of e-mails now, because I do get a lot of requests already, but if it makes sense and I really love what they're doing, then I will try to be a part of it."

Any additional comments to the previous collaborations?

"Well, all of my collaborations were successes and almost disasters at the same time. But there's one story I got to tell. I was finishing my last guitar solos for Arjen's new Star One album, and I really wanted to do it, but there was so little time. I would work three hours on them and then it would take me eighteen days to be able to work on them again, because you can't say just pick an hour and knock it off. You'd have to tune your guitar and get the set up to record ready and that's an hour right there! Well anyway, I did my last solo and it was one in the morning and I was filming it and I was listening back. All of a sudden it stopped and I thought that last note sounds terrible, why does it sound so terrible? Then I had this really, really sharp pain in my stomach and I almost fell to the floor. Eventually I sat down on the couch in my studio and I couldn't move. It took me ten minutes to crawl back to the computer and 'google' food poisoning, because that's what I thought it would be. To cut a long story short: it turned to be a problem in my gall bladder and I had to be rushed to the hospital for an emergency surgery. As soon as I was able I emailed Arjen from my I-Phone which I had next to my bed in the hospital to tell him I was in the hospital and that I would send the file the next day. Later I watched that video of the last solo and I remember when the pains hit me, that I shut it off. So one of the solos on that album, I was in extreme pain for the last two measures!"

But you fully recovered?

"Oh, yeah and it was like a mini holiday those two days in the hospital, just laying in bed and watch TV! Should have done that sooner!"

What does New Horizon Music mean for you emotionally and professionally?

"To have the studio right next to my house is the key thing. I wouldn't trade that for anything, because I can see my family whenever I want. Financially though it's a different world because I spend so much time with Shadow Gallery. However, it's great to be able to be in charge and run the business the way I want and have the freedom to put that on the backburner when I need to make other things my priority. Usually I have recording clients or ones that I produce but I had to work them down till one day a week. So for the last four years I have one client on Tuesday and one on Friday. Unfortunately this way, it takes forever to finish their albums but that's what I can give and they're happy to come to the studio. On the other days I teach or I have other teachers coming in when I'm not there to teach, so it's five to six days per week I guess. Anytime in between I'm managing Shadow Gallery from my office there."

Composing too, I presume, and what about rehearsing?

"Composing is fun and it's high on the enjoyable priority list, although it's not high on my actual priority list right now. Rehearsing with the band? No never. We probably did 75 shows with the Trio before we said to each other: maybe we should rehearse, and that was the draw for me. Because at the time I was finishing the Carved In Stone album, we were rehearsing for a tour then and everything was very regimented. It has to be exactly this way: guitar here, keyboard there, no chance for improvisation, no chance for variation. So after rehearsing so much with Shadow Gallery I was drawn to the fact that I would get up on stage with Jim and have no idea what we were going to do! I'm most comfortable listening and responding, so I said to the guys: play whatever you want, I will follow you. That is fun, turning a mistake into a good note and vice versa. I thoroughly enjoy not knowing what's coming next and it's very different from Shadow Gallery."

What's the status of Chris Ingles at the moment? Will he contribute to Shadow Gallery in the future?

"I have absolutely no idea. I've not heard from him in two years. Nobody has. I don't even know where he is and if I will ever see him... I hope I will, because I know he is an amazing musician, very talented and I love him as a friend."

You had plans for a symphonic solo album once. Being a multi-instrumentalist, vocalist and producer it seems to me it shouldn't be too hard to come up with a stunning solo album?

"Time! Every minute has to be listed 'priority now'; some things I have to do today, some others have to be done by tomorrow and some by tonight. A solo album is really something I would like to do, but it's always pushed down and down on that priority list. Last year I've tried to simplify my life. Everything up to last year I tried to be busier and busier and I love the challenge how many things I can do in one day. As a father you change your priorities so I teach less, less work in the studio.... less everything! Just family and Shadow Gallery live as priorities and it's happening: I'm doing less of everything else! Strangely it happened naturally: students started cancelling, people started cancelling sessions so it's bad financially but this is what I wanted so I have no complaints."

How is the collaboration with InsideOut Music so far? Any repercussions you are aware of, of the financial problems of the 'mother' company?

"We were right in the middle of that situation when it mattered the most to us! It was a tumultuous time for everybody because no one knew what was going to happen and how all the bills would be paid. Something inside me felt that it was just going to work out fine. I talked to the president of the label and he was very candid with me and I felt reassured by him saying they would work things out and that we should go on with the planning as agreed and things would be happening if needed. As it turned out, everything went fine and at the moment there's no need to have contacts with the label."

Any plans for a future album by Shadow Gallery or will it be a live CD or DVD and how do you feel about the whole music industry at the moment?

"Probably a DVD. We will be filming some of the shows in the next three weeks, so hopefully we will see things we like. I could probably complain about the industry for half an hour but really what it boils down to is evolution: everything requires change and usually change leads to better things. But fact is, it's a terrible time for musicians right now or movie makers or for any one where you can get stuff on the internet for free. Ultimately it will help our entire culture evolve into something better we don't even know about yet... For me personally I have to make ends meet, because it has an impact financially. On the other hand I've asked myself the question: would I make another album even if I wouldn't get a penny out of it and would I spend as much time as before? The answer is yes! I hope no record company will hear me say this, but I would do it all if I had to. My personality demands me to be everywhere and as long as I'm not worrying, everything seems to be fine. The only times I got in trouble, were the times I started worrying, so I have tried to erase 'worry' from my mind which is not always an easy thing to do!"

Discography:

Shadow Gallery (1992)
Carved In Stone (1995)
Tyranny (1998)
Legacy (2001)
Room V (2005)
Digital Ghosts (2009)