FREILICHTBÜHNE, Loreley (Duitsland)

Deze zesde editie van dit grootschalige internationaal getinte festival was er een met een metalen randje. Ga maar na, op het programma stonden onder anderen optredens van de nummer één progmetalband uit de Verenigde Staten, de nummers een en twee uit Engeland en de nummer één act in dat genre uit Duitsland. Maar voordat het zover was mocht op een zonovergoten vrijdagmiddag het Duitse Martigan de aftrap geven van het tweedaagse progfeestje. Deze, binnen de totale line-up van het festival rustige band, scoorde eerder met het album Vision een 'vette krent' in het progblad iO Pages. De oerdegelijke, melodieuze symfo deed het goed voor het nog niet echt talrijke publiek. Met zijn puntmuts gaf zanger Kai Marckwordt het festival al direct een sprookjesachtige sfeer mee.

Na deze opener betraden onze landgenoten van Sky Architect het fraaie amfitheater. Het optreden was in het voorjaar met een enkel telefoontje in een vloek en een zucht geregeld. De band speelde een grotendeels instrumentale mix van pittige rock, jazz en fusion. In ieder geval gitaar-georiënteerd met de toetsen slechts als ondersteuning. Geen gemakkelijke muziek, maar wel een geluid en een vakmanschap die goed in de smaak viel getuige het ruime applaus na hun show. Dat de band hier zelf geheel door overdonderd was, bleek wel uit de reacties van frontman Tom Luchies die zich amper raad wist met de enthousiaste reacties. Een belofte voor de toekomst is deze band zeker!

Vervolgens maakten de Britten van Threshold hun opwachting. De progmetal van de band moet het niet van een uitbundige presentatie van de heren musici hebben. De vaste waarden gistarist Karl Groom en toetsenman Richard West hebben nu eenmaal een wat norse uitstraling. Ze zullen daarom wel blij zijn met zo'n spring-in-het-veld als zanger Damian Wilson. De frontman leefde zich helemaal uit en stond al bij de tweede track tussen het publiek te zingen. Kijk, zo breek je wel het ijs natuurlijk. Verder is er met het materiaal van sterke albums als Subsurface en Dead Reckoning absoluut niets mis. Het is overigens de hoogste tijd voor nieuw werk van de band, want de laatste plaat is alweer vier jaar oud en Damian is nu volledig vertrouwd met de band. Een goed optreden, waarvan je hoogstens kunt zeggen dat het best vreemd is dat het debuutalbum Wounded Land (1993) waarop Wilson ook zong, geen plekje kreeg in de setlist.

Even wat rondslenteren en genieten van het magnifieke uitzicht over het Rijndal plus het genieten van Duitse culinaire geneugten als Bratwurst, Currywust en Pommes voordat het strikt gehandhaafde tijdschema de komst van Riverside aankondigt. Ter gelegenheid van het tienjarig bestaan hebben de Poolse vrienden een ep uitgebracht met drie lange nummers. Daarmee werd ook het concert in gang gezet. Aan de geschatte drieduizend aanwezigen liet het kwartet zien, dat van al die jaren live optreden een soepel en professioneel opererende formatie is gemaakt. Het wisselen van sferen en de dynamiek is de grote kracht van Riverside. De band speelde erg goed, maar oogt wel een beetje saai omdat er weinig beweging te zien is op het podium. Er ontstond grote hilariteit bij bassist-zanger Mariusz Duda toen het publiek zijn uitnodiging om een bepaald melodietje mee te zingen niet alleen tijdens maar tot ver na hun optreden bleef volhouden. Inmiddels viel de duisternis in en op het podium werden twee 'keyboardeilanden' gereden met allerlei ouderwetse synths.

Het filmbedrijf tuigde de zweefcamera op en pakte de cameraposities over van onze landgenoot John Vis, die de eerdere optredens had vastgelegd en op zaterdag ook van de partij was. Er stond dus iets te gebeuren wat een dvd-opname rechtvaardigde. De Duitse cultband Eloy beklom voor het eerst in dertien jaar weer eens het podium. Bandleider Frank Bornemann en co doken diep in het werk van de jaren zeventig en tachtig met op de setlist onder meer Child Migration, Age Of Insanity, The Apocalypse en Poseidon's Creation. Bassist Klaus-Peter Matziol is een weinig opvallende bühnepersoonlijkheid, maar hij is wel verantwoordelijk voor het herkenbare, logge en pompende progrockgeluid van de band. De drie achtergrondzangeressen brachten ook de broodnodige show op het podium, want de musici stonden redelijk vast op hun stek. Het was al richting middernacht toen de laatste noten van het epische The Bells Of Notre Dame uit de speakers klonken. Tevreden met het optreden zochten de bezoekers de tent op of daalden ze van de Lorelei-rots af.

Op de zaterdag scheen de zon wederom volop en vleiden veel progheads zich op een kleedje in het gras bovenaan in de arena. Het heerlijke weer droeg bij aan de relaxte sfeer die op dit festival heerst. Omstreeks lunchtijd mocht het Engelse Haken openen. Hun energieke progmetal - met allerlei gewaagde uitstapjes in andere muzikale richtingen - van het verrassende album Aquarius deed het goed bij het publiek en de heren genoten zelf ook van het optreden. De hele cd en een nieuw nummer kwamen langs voordat ze het podium vrij maakten voor Vanden Plas, de progmetalcollega's uit Duitsland.

Vanden Plas was op de valreep de vervanger voor Moon Safari, de Zweedse band die helaas moest afzeggen. De band voegt mooie orkestraties toe aan hun heavy muziek. Niet voor niets dat de formatie rond de broertjes Lill Kuntz, toetsenist Werno Kuntz en leadzanger Andy Kuntz ervaring heeft met bombastische musicalproducties. Op zich is er niets mis met Vanden Plas, maar in een live omgeving met het zonnetje op de bol en een biertje in de hand blijft er (te) weinig hangen van de nummers. Onze oosterburen waren echter bijzonder uitgelaten met hun topper in dit genre.

Bij RPWL lukt het de bandleden ook niet altijd om contact te maken met het publiek. Het in Pink Floyd gedrenkte geluid klinkt goed, maar het is de lollige progmedley waarmee de Zuid-Duitsers scoren. Als een op hol geslagen jukebox plakken ze in de track This Is Not A Progsong fragmenten uit bekende nummers achter elkaar die minimaal een glimlach oplevert. Een slimme zet van de groep om wat luchtigheid in de serieuze teneur van het optreden te brengen.

De laatste jaren is het onrustig geweest in de groepsbezetting van IQ. Met Paul Cook op drums en de nog langer afwezige bassist Tim Esau weer terug in de gelederen is de ritmesectie compleet. Toetsenist Neil Durant moet Martin Orford en Mark Westworth doen vergeten en hij doet dat met verve met de bekende synthgeluiden. IQ speelt op routine, heeft wat last van technische problemen en zanger Peter Nicholls heeft niet z'n beste dag. Opvallend zijn de technoachtige elementen die doorsijpelen in de muziek. Is vast een gevolg van de zijstap van gitarist Mike Holmes met zijn vroegere band The Lens. Al met al is het dit kee geen groots concert van IQ.

Gedurende het hele festival verliep de wisseling van de bands goed en werd het tijdschema keurig gehandhaafd, maar met de komst van Dream Theater ging het toch fout. Vanwege technische problemen begon de show pas een klein halfuur later. Zanger James LaBrie smeet backstage uit frustratie nijdig een flesje van de berg. Dat is tussen de coulissen door te zien. Het drumstel van nieuweling Mike Magnini is indrukwekkend en de band veegt in korte tijd de vloer aan met alle andere acts op het festival. Wat een muzikaal vernuft en een professioneel gemak van de instrumentalisten! Na de show wacht de bus voor een snelle doortocht naar Bospop in Weert. Voor een inhoudelijk verslag van het optreden van Dream Theater: kijk bij de recensie van dat festival.

Omdat Dream Theater dus uitliep en er een strakke eindtijd staat, moest er in de tijd van Anathema helaas worden geschrapt. Maar liefst zes tracks uit We're Here Because We're Here gaan er in sneltreinvaart doorheen. Een paar nummers slechts van Natural Disaster en het onvermijdelijke publieksnummer Fragile Dreams klinken nét voor de avondklok. Iets wat de band zelden doet, maar wel speciaal voor deze gelegenheid is een ode aan Pink Floyd. Met hun versie van Comfortably Numb zwaaien de Engelsen, nu definitief versterkt met zangeres Lee Douglas, op nostalgische en passende wijze af. Ze hadden duidelijk meer speeltijd verdiend met hun fraaie atmosferische progrock. Daarmee was het festival ten einde. De perfecte ligging, de goede weersomstandigheden, een - nagenoeg - strakke organisatie, de ontspannen sfeer en dito publiek dat uit veel Europese landen was gekomen, maakten dit een fijne belevenis. Volgend jaar maar weer!