COLLECTOR'S CORNER 1

Er was eens… voordat het beste progblad van Nederland de naam iO Pages kreeg, was de benaming SI-Magazine en nog weer daarvoor heette het Sym-Info. De liefhebbers van progressieve en symfonische rock uit de periode eind jaren zestig tot eind jaren zeventig, zijn de afgelopen jaren verwend met schitterende heruitgaven via Cherry Red Records (Esoteric Recordings) en daarvoor ook al via labels als Garden Of Delight. Desondanks zijn sommige albums inmiddels niet of zeer moeilijk verkrijgbaar, maar ook veel liefhebbers kennen het bestaan van een aantal van die albums niet. Vaak betreft het werk van bands die nooit zijn doorgebroken en die slechts een of twee albums hebben gemaakt. Lang geleden werden sommige van die albums wel besproken of kwamen ze in een notendop voorbij in het kader van een dossierartikel. Omdat lang niet al deze albums in de rubriek Klassieker van iO Pages besproken zijn, doe ik een poging om een aantal van die obscure albums, die zeer de moeite waard zijn, onder de aandacht te brengen.

ALBATROS

Albatross

De enige plaat van dit Amerikaanse kwintet uit Rockford (Illinois) werd in 1975 opgenomen en in 1976 uitgebracht. Het album is noch in iO Pages, noch op deze website besproken. De voornaamste invloeden zijn Yes, Flash en Emerson, Lake & Palmer. Zanger Mike Novak heeft een geschoolde stem, die wat lijkt op die van Colin Carter (Flash). Het gitaarspel komt in de buurt van dat van Steve Howe (Yes) maar het geluid is wat wolliger. De grote man in Albatross is toetsenist Mark Dahlgren die in de stijl van Keith Emerson en Rick Wakeman speelt. Dit album doet in weinig of niets onder voor het eerste album van Flash met Tony Kaye, de eerste albums van Starcastle of bijvoorbeeld die van een andere, wat minder bekende band als Cathedral.

ATLAS

Blå Vardag

Zweden heeft altijd een degelijke progscene gehad, maar toch waren The Flower Kings in ons land bij de meesten eerder bekend dan Kaipa, terwijl de vroege albums van die band nog weer later tot het ‘grotere’ publiek doordrongen. De muziek van Atlas, een band met twee toetsenisten, is instrumentaal en flirt soms wel een beetje met milde jazzrock. Een vergelijking met het Noorse Ruphus ligt dan voor de hand. De hoofdmoot van de acht tracks bestaat echter uit een zeer aangename smeltkroes van Yes – het thema van Würm is herkenbaar – de  vroege King Crimson, Caravan en Happy The Man. Blå Vardag is uitermate lastig verkrijgbaar, maar het is een dijk van een plaat die bijna een uur uitzonderlijk goede symfo te bieden heeft. Dit enige album van Atlas stamt uit 1979.

CAPITOLO 6

Frutti Per Kagua

Italië herbergt ook veel meer progressieve bands dan PFM, Le Orme, New Trolls en Latte Miele. Dat zal bij veel lezers wel bekend zijn. Een plaatje dat waarschijnlijk niet zo bekend is, is Frutti Per Kagua van Capitolo 6. Dit conceptalbum uit 1972 is gebaseerd op verhalen van de Indianen, de autochtone bewoners van Amerika. De zang in het Italiaans is zeer expressief en theatraal, maar niet te volgen voor iemand die de taal niet machtig is. De vaak opduikende dwarsfluit doet onder meer denken aan Jethro Tull, maar zeker ook aan de vroegste periode van Genesis en niet te vergeten aan ‘ons eigen’ Focus. Naast gitaar, bas, drums en saxofoon horen we vooral de Hammond, maar ook de Moog en, als ik me niet vergis, de Mellotron! De invloeden variëren van blues, rock en klassiek tot popmuziek en die vormen de ingrediënten die deze plaat tot een vroeg progressief pareltje maken.

CIRKUS

One

Natuurlijk zijn er in Engeland, de bakermat van de progressieve rock, ook veel bands die het grote publiek nooit hebben bereikt. Zo’n band is Cirkus, niet te verwarren met de gelijknamige band uit Canada. Het debuutalbum uit 1973 werd ruim twintig jaar later geheel onverwachts gevolgd door een tweede album, een derde in 1998 en ook nog een vierde, namelijk The Blue Star uit 2017. De eersteling is echter een vergeten juweel. De negen tracks zijn goed voor ruim veertig minuten bombastische symfo met enkele tracks georkestreerd door niemand minder dan Tony Hymas (PhD, Sky). De heruitgave bevat ook nog eens vijf bonustracks. De muziek, voorzien van prettige zang van Paul Robson, is te vergelijken met een mix van The Moody Blues, vroege Yes en The Nice, maar ze bevat ook veel originele elementen. Vooral de heerlijke Mellotron-geluiden brengen de luisteraar in vervoering. In de laatste track van de oorspronkelijke lp doen de akkoorden soms even aan Nights In White Satin denken.

DÉJÀ VU

Between The Leaves

Dit Noorse kwintet – niet te verwarren met de Japanse naamgenoot – nam in 1976 een album op, maar de muziek kreeg in 1995 pas de erkenning toen Research Records Between The Leaves op cd uitbracht. Hoewel de band met uitzondering van zanger Grønli, die in 1995 overleed, nog wel een reünie beleefde rond 2015 is dit het enige originele studiowerk dat mogelijk nog verkrijgbaar is. De cd-versie bevat zeven tracks in lengte variërend van 5:49 tot 10:46, waarbij hemelse Mellotronklanken en heerlijke Moogsolo’s van Harald Otterstad een puike tegenhanger vormen voor de vinnige gitaarsolo’s van Svein Rønning. Het album bevat veel tempowisselingen, prachtige instrumentale stukjes, prettige zang en muziek die waarschijnlijk is geïnspireerd op de vroege Yes. Hoewel, in sommige passages zijn ook Gentle Giant en het rustige werk van Deep Purple herkenbaar. Ruim 55 minuten feest!

LIFT

Caverns Of Your Brain

Dit gezelschap uit New Orleans heeft in zijn zevenjarig bestaan slechts één album gemaakt dat  door omstandigheden in enkele dagen moest worden opgenomen. Het gemis van goede ondersteuning maakte een grotere bekendheid onmogelijk. Ook de verhuizing naar Atlanta en enkele bezettingswisselingen betekenden helaas geen doorbraak. De band maakte echt progressieve muziek in de stijl van vroege Yes, Flash en vooral ook Genesis. Niet voor niets opende de band zijn concerten vaak met Watcher Of The Skies! Het laatste stuk Tripping Over The Rainbow heeft een vergelijkbaar thema als in het laatste deel van Supper’s Ready. Het oorspronkelijke album uit 1974 werd in 1990 door Syn-Phonic op cd uitgebracht en later in 2001 als heruitgave The Moment Of Hearing. Het betreft hetzelfde album aangevuld met vijf tracks daterend uit de periode dat de band in Atlanta verbleef, waarbij de zang werd verzorgd door Laura Pate. Haar heldere, hoge stem geeft de muziek een duidelijk andere sfeer mee, maar vooral de instrumentale passages zijn niet te versmaden.

NIGHTWINDS

Nightwinds

Weer een band die slechts één album maakte en zelfs al niet meer bestond ten tijde van de release van dit debuutalbum uit 1979. Deze Canadezen speelden met onder anderen Saga en FM. Vooral het basspel van Mike Gingrich, die later speelde bij Klaatu en Max Webster, is zeer karakteristiek en nadrukkelijk aanwezig. Het doet denken aan het baswerk van Chris Squire (Yes) en Geddy Lee (Rush). De zang van Sandy Singers klinkt soms als een halve voordracht. Zijn stem is een kruising tussen die van Jon Anderson (Yes) en Geddy Lee. Het warme bombastische toetsenwerk is van Gerald O’Brien, een zeer begenadigd toetsenist en componist die later onder meer het duo Exchange zou vormen. De band komt qua stijl dicht in de buurt van Genesis ten tijde van Trick Of The Tail terwijl ook flarden Yes doorklinken. Vooral de epic As The Crow Flies met hemelse baspedalen is een ode aan het meest symfonische werk van Genesis eind jaren zeventig en kan daar kwalitatief zeker mee wedijveren.

SCOPE

Scope en Scope II

Last but not least en uit eigen land afkomstig: Scope. Dit kwartet maakte in de periode 1971-1972 twee singles onder de naam Strange Power, waarvan de A-kanten als bonustracks op het debuutalbum staan. De Zwollenaren waren vooral geïnspireerd door fusionacts als het Mahavishnu Orchestra, maar qua stijl komen vooral de wat rustiger stukken heel dicht in de buurt van de eerste albums van Solution met hier en daar flarden Focus. Die vergelijkingen liggen voor de hand omdat toetsenist Rik Elings ook de fluit hanteert en Jochen Petersen bijdragen levert op de saxofoon. Acht van de tien composities op het eerste album, opgenomen in 1973, waren van Elings, de overige twee van gitarist Rens Nieuwland die qua techniek aardig in de buurt komt van Eelco Gelling (Cuby + Blizzards, Golden Earring).

Op het tweede album uit 1975 is de verdeling zes om drie voor wat betreft de composities. De geheel instrumentale muziek staat bol van de tempowisselingen, technische hoogstandjes en heerlijke solo’s en zelfs een drumsolo in Walpurgis Night! Merkwaardig genoeg speelt Elings op de tweede plaat met name basgitaar, terwijl de nieuwe toetsenist Rob Franken naast de Fender Rhodes ook de synthesizer bespeelt. Er volgden nog meer bezettingswisselingen, maar door onvoldoende commercieel succes hield de band het in 1976 voor gezien. De twee onder de categorie jazzrock gerangschikte albums zijn geremasterd en in 2020 door het Duitse label Sireena op cd uitgebracht.   Er was eens… voordat het beste progblad van Nederland de naam iO Pages kreeg, was de benaming SI-Magazine en nog weer daarvoor heette het Sym-Info. De liefhebbers van progressieve en symfonische rock uit de periode eind jaren zestig tot eind jaren zeventig, zijn de afgelopen jaren verwend met schitterende heruitgaven via Cherry Red Records (Esoteric Recordings) en daarvoor ook al via labels als Garden Of Delight. Desondanks zijn sommige albums inmiddels niet of zeer moeilijk verkrijgbaar, maar ook veel liefhebbers kennen het bestaan van een aantal van die albums niet. Vaak betreft het werk van bands die nooit zijn doorgebroken en die slechts een of twee albums hebben gemaakt. Lang geleden werden sommige van die albums wel besproken of kwamen ze in een notendop voorbij in het kader van een dossierartikel. Omdat lang niet al deze albums in de rubriek Klassieker van iO Pages besproken zijn, doe ik een poging om een aantal van die obscure albums, die zeer de moeite waard zijn, onder de aandacht te brengen.