Dit jaar bereikt Radio Xymphonia een bijzondere mijlpaal, namelijk die van de duizendste uitzending. Al bijna twintig jaar is het programma een van de vaste waarden binnen de wereld van de progressive rock. Niet alleen lokaal in Almelo, Aadorp en Bornerbroek, maar sinds kort ook digitaal in omliggende gemeenten via kanaal 44 (Ziggo). Bovendien is de zender al enkele jaren in heel Nederland te beluisteren via een online stream. De legendarische Britse band The Enid is bereid gevonden om dit heuglijke feit op te luisteren met een speciaal concert op 17 juni in het kleine, maar gezellige Theater Hof 88 te Almelo. Al jaren bestaat het team uit René Yedema (iO Pages, Almelo), Aldwin Gerritsen (Symphel, Nijverdal), Herman Beunk (Enschede), Christian Bekhuis (ex-Progwereld, Tubbergen) en Maurice Dam (ex-Background Magazine, Almelo).
Hoe is jullie radioprogramma eigenlijk tot stand gekomen?
René Yedema: "Het was een initiatief van Ron Lammers, die de aanvraag deed om een programma te mogen maken. Er bleek nog een uurtje vrij te zij op de maandagavond en zo is het in de kelder van de Castelloflat begonnen. Al snel werd het hem teveel en op basis van een advertentie in het toenmalige SI Magazine was ik een van degenen die reageerden; die andere jongen heeft slechts kort meegedraaid. Dat was in april 1993.
Herman Beunk: "Radio Almelo was toen nog erg amateuristisch bezig; het programma werd na een geslaagd festivalletje bij de studio in september 1993, waarbij ook Maurice en Christian aanwezig waren, verplaatst naar de zondag en ging na zo'n vijftig uitzendingen naar twee uur, tussen 20.00 en 22.00 uur."
René: "De omroep is blij elk weekend een vast onderdeel te hebben. In tegenstelling tot andere vrijwilligers zijn we altijd alle vijf aanwezig. We werken met een playlist en we zijn dus goed voorbereid en hebben zelfs een voorbeeldfunctie voor anderen!"
Hoe is het huidige team tot stand gekomen?
René: "Ron en ik verzorgden de uitzendingen het eerste jaar, totdat na een festival in Uden voor de tweede keer een advertentie in SI Magazine verscheen. Op basis daarvan zijn Herman en Aldwin er bij gekomen, terwijl Christian en Maurice geregeld te gast waren in de studio. Christian vooral omdat hij in Tubbergen het programma niet kon ontvangen."
Christian Bekhuis: "Wij zaten er vrijwel altijd bij en begonnen ook muziek aan te dragen. Mede doordat Ron verhuisde naar Apeldoorn zijn wij in 1997 aan het team toegevoegd."
Maurice Dam: "Dat kwam vooral omdat wij na ons reisje naar Los Angeles op het Progfest Festival interviews hadden gedaan die destijds werden uitgezonden."
Was er destijds een relatie tussen het programma, de concerten en het label Xymphonia Records waarop onder andere After The Battle van Plackband verscheen?
René: "Dat laatste was puur de verdienste van Ron Lammers. Hij heeft toestemming gevraagd om de naam te mogen gebruiken. Zoals we al hadden verwacht, heeft dat label nooit grote populariteit gekend. Bij de concerten die Ron - overigens pas veel later - organiseerde, was het onderscheid met onze show al veel minder duidelijk, vandaar ook Radio Xymphonia. Zelf organiseerden we destijds in Sub Rosa Almelo een helaas veel te krap bezocht, maar geweldig festival met voor het eerst in Nederland The Flower Kings, Ritual en verder onder ander Collage."
Christian: "We hadden pech, want in die periode was SI Magazine net opgeheven en iO Pages bestond nog niet. Daardoor was er veel minder publiciteit. Het internet stond nog in de kinderschoenen en het podium zelf heeft in het korte bestaan nooit een naam kunnen opbouwen. Het is ook een sociaal gebeuren. Wij zijn vijf liefhebbers, die elkaar alleen op die zondagavond zien. De gemeenschappelijke kern is liefde voor symfonisch rock, zoals Genesis die maakt, maar daarnaast hebben we ieder een andere smaak. We zijn in feite elkaars luisteraars, want we leveren ieder ongeveer twintig minuten muziek aan inclusief informatieve en relevante begeleidende tekst die door Herman Beunk wordt gesproken als inleiding bij het bijbehorende nummer. Aldwin Gerritsen maakt een selectie en programmeert het geheel."
Maurice: "Nieuwe releases hebben uiteraard wel voorrang en gezien onze verschillende smaken is er altijd iets nieuws te horen, waar we dan vervolgens samen over kunnen discussiëren. We streven naar een goede balans tussen oud en nieuw werk. Livebands of ingezonden verzoeken doen we zelden. Wel doen we geregeld specials rond kerst en in vakantietijd doen we specials rond een bepaald thema of naar aanleiding van bijvoorbeeld het overlijden van een muzikant."
René: "Soms komt er een band op bezoek en dan draaien we veel van die band tussen de interviewfragmenten door."
Christian: "Doordat Herman bij een muziekbank werkt komen we ook relatief gemakkelijk aan nieuwe albums, terwijl we ieder afzonderlijk toch ook een redelijk forse collectie bezitten."
Aldwin: "Het is gewoon ook een hobby en vergeet niet dat alles live is en dat we hier in onze kleinschaligheid wel alle vrijheid hebben, want we worden hier niet op onze vingers gekeken!"
Wat zijn de grootste veranderingen geweest in die twintig jaar?
René: "Naast techniek en e-mailverkeer in plaats van telefoon, is eigenlijk de belangrijkste verandering dat we afgestapt zijn van pure traditionele symfo, zoals Ron die graag in de uitzending wilde. Dat had ik persoonlijk nooit volgehouden. Nu komt Herman met singer-songwriterachtige dingen, ik met jazzrock en fusiont en dat houdt het nu juist leuk. Het internet verschaft ons toegang tot aanvragen van promo's, interviews kunnen gemakkelijker en nieuws vergaren gaat nu ook veel sneller."
Herman: "En uiteraard gebruiken we Facebook onder meer via de pagina's van Progwereld en iO Pages om aan te geven dat we 'on the air' zijn."
Het programma kan ook via internet worden beluisterd: kun je daar iets over zeggen?
René: "Een jaar of vijf geleden hebben we geprobeerd een stream via de website te doen, maar dat bleek erg lastig en zat vol met technische onvolkomenheden."
Maurice: "Via de omroep zelf was er eerst alleen een livestream, maar tegenwoordig kan men onze show via 'uitzending gemist' (www.omroepalmelo.nl/xymphonia) een week lang beluisteren."
Christian: "Van overheidswege moet je je programma opnemen en naar aanleiding daarvan is hier een systeem ontwikkeld dat dit proces - het omzetten naar MP3-files - volautomatisch doet, dus wij hoeven daarvoor niets extra's te regelen!"
Jullie hebben ook een website die net een aardige facelift heeft gehad?
Maurice: "Inderdaad heb ik enkele weken geleden in de aanloop naar het concert van The Enid onze website http://members.home.nl/xymphonia/ een nieuw uiterlijk gegeven en geheel bijgewerkt. Zowel de door Aldwin gepresenteerde concertagenda, ook een vast onderdeel in ons programma, als de inhoud van elke laatste uitzending wordt door mij bijgehouden."
Hebben jullie nog inkomsten van platenmaatschappijen of reclame?
Aldwin: "Nee, nul komma nul. We zijn vrijwilligers!"
Christian: "De gehele omroep draait op subsidiegelden vanuit de gemeente en ik meen Cogas-kabel. De reclame-inkomsten mogen zeker omhoog, want de subsidie zal alleen maar omlaag gaan."
Nog plannen om concerten te doen, te verjongen?
Aldwin: "De stichting Symphel bestaat nog, maar is in ruste. Gezien de beperkte aandacht voor prog vandaag de dag in Oost-Nederland, begint het wel weer te kriebelen. Zo lang we het leuk vinden gaan we gewoon door met Radio Xymphonia in deze bezetting!"
Jullie hebben eerder Flamborough Head en Lady Lake hier in de studio gehad en nu The Enid. Hoe is dat tot stand gekomen?
René: "Flamborough Head was hier bij de 250ste uitzending en samen met Lady Lake tijdens de 666ste; dat vonden we zo'n apart nummer! Verder hebben we onder andere For Absent Friends, PTS en Mangrove hier gehad."
Maurice: "Deze opnames zitten in ons archief. Ze zijn prima voor een radio-uitzending maar kwalitatief - door onze beperkte middelen- van onvoldoende gehalte om bijvoorbeeld op cd te zetten."
Voor de duizendste uitzending hebben we heel wat verzoeken verstuurd en The Enid bleek serieus geïnteresseerd. Dankzij de heer Kemps, de zeer welwillende directeur van Hof 88, kan het in deze sfeervolle en intieme theaterzaal. Het moet en zal allemaal low-budget gebeuren, want we willen mensen dit concert geheel gratis aanbieden, het is tenslotte ons feestje!"