BOBBY KIMBALL, Through The Looking Glass

De Amerikaanse formatie Toto heeft haar 25-jarig jubileum al achter de rug en ondersteunde dit heuglijk feit met het album Through The Looking Glass en een tournee die al bijna drie jaar duurt. Onder meer vanwege drugs-gerelateerde problemen, moest zanger van het eerste uur Bobby Kimball de band verlaten na het succesvolle Toto IV, maar werd hij na krap veertien jaar weer gevraagd om terug te keren ter gelegenheid van het 20-jarig jubileum in 1997. Sindsdien verzorgt hij  deels de leadzang en de hoge achtergrondzang in de vanaf 1997 ongewijzigde bezetting. Hieronder volgt Kimballs beleving bij Toto en zijn  verwachtingen voor de toekomst van de band.

Hoe ben je bij Toto terecht gekomen en wat heb je zo al gedaan in de periode tussen 1984 en 1997?

"Door puur toeval kwam ik via het muziekwereldje vanuit Louisiana in Los Angeles terecht waar ik onder meer een tijdje in de SS Fools heb gespeeld met ex-leden van Three Dog Night. Toen waren David Paich, vanwege zijn werk voor Bozz Scaggs, en Jeff Porcaro, die actief was bij onder andere Steely Dan, al beroemde grootheden en die zaten op een gegeven moment vlak onder me om naar onze band te luisteren. Ik deed het bijna in mijn broek van angst om te zingen en te spelen. Ik speelde toen namelijk ook toetsen, maar in de verste verte niet zo goed als David Paich of Steve Porcaro. Op een gegeven moment waren er problemen tussen mijn bandleden en het management en ik wilde me daar verre van houden, dus ben ik opgestapt. Daarna kreeg ik een telefoontje van Jon Smith (hij speelt onder andere saxofoon op Toto IV, MvBF) met het verzoek of ik voor David en Jeffs nieuwe band op auditie wilde komen. De rest van dat stukje van het verhaal mag ik bekend veronderstellen! Nadat ik Toto moest verlaten, heb ik eigenlijk van alles en nog wat gedaan, puur om te overleven. Mijn soloalbums Rise Up (1994) en All I Ever Needed (1999) zijn in feite amper soloalbums te noemen. Ik heb niet veel meer gedaan dan mijn zangpartijen inzingen en de rest werd door anderen gedaan. Omdat ik wist dat ik, zodra de mogelijkheid zich zou voor doen om weer terug te komen bij Toto, heb ik ervoor gezorgd dat ik zowel mentaal als fysiek in staat zou zijn om de rol van Toto’s solozanger ook waar te maken. Ik heb steeds gehoopt en geweten dat ik bij Toto terug zou komen, omdat ik ergens de overtuiging had dat ik op deze wereld ben gezet om bij Toto te kunnen zingen! Toen die gelegenheid zich zeven jaar geleden voordeed, heb ik die met beide handen aangegrepen en dus was de ook toentertijd hechte familieband weer herenigd."

Wat voor invloed heeft de ontwikkeling van de technologie gehad op bijvoorbeeld je  live optredens en het contact met je publiek?

"Dat is een verschil van dag en nacht! Vroeger had je alleen je monitoren op het podium en als ik twee stappen verzette, kon ik mezelf al niet meer goed horen. Ik word werkelijk helemaal gestoord als ik mezelf niet kan horen! Steve Lukather zweert nog steeds bij die monitoren. Bovendien heeft hij graag een bak herrie om zich heen, maar voor mij zijn die in-ear monitors een uitkomst. Ik heb veel meer bewegingsvrijheid en ik kan op elk moment het geluidsniveau van de instrumenten en de zang aanpassen, terwijl de microfoons naar het publiek toe me terugkoppeling geven vanuit de zaal. Mijn huidige in-ears zijn speciaal voor mij gemaakt, niemand anders kan ze in hebben! Ook is door de moderne technologie nu veel meer mogelijk dan vroeger. Zo ben ik nu in staat om in mijn hotelkamer een zanglijn digitaal in te zingen, en dan ook nog van een onberispelijke kwaliteit. Ook zijn er bij het componeren veel meer mogelijkheden. De moderne programma’s hebben bijvoorbeeld honderden drumloops geprogrammeerd waardoor je, als je dat wilt, de composities tot in de kleinste details kunt uitwerken."

Iedere show moet veel energie kosten. Zijn er speciale dingen die je doet of laat om je stem in conditie te houden?

"Uiteraard, zeker op mijn leeftijd (57 jaar, MvBF) zorg ik voor voldoende lichamelijke conditie. Tijdens een tournee drinkt ik geen alcohol en dergelijke met uitzondering van een pilsje af en toe, en tijdens de show drinkt ik liters water, soms wel vijftien flesjes bronwater op een avond! Verder zweer ik bij Ricola, die heb ik vrijwel steeds in mijn mond tijdens een show. Het houdt mijn stembanden soepel en maakt het me mogelijk om een hele avond lang al die vreselijke hoge noten die Steve me dwingt te zingen uit mijn strot te krijgen!"

Through The Looking Glass is jullie laatste album, dat echter alleen covers bevat. Wat is het verhaal achter dit album en hoe kwam het tot stand?

"Ook na de uitgebreide tournee volgende op het uitbrengen van het album Mindfields (1999), is Toto geregeld blijven optreden, terwijl de individuele leden ook nog eens druk waren met soloprojecten of met liveshows die verband hielden met die projecten. Simon Phillips bracht eerst het livealbum Out Of The Blue uit, en nam vervolgens het jazzy album Vantage Point op met Jeff Babko. Daarna deed hij clinics in onder meer Engeland en vervolgens een aantal liveshows met Babko. Steve speelde onder ander shows met Larry Carlton en realiseerde het uitbrengen van het livealbum No Substitutions en toerde ook nog eens met Edgar Winter. David Paich hield zich bezig met een nieuw album van Boz Scaggs en ik heb intussen tijd gehad om eigen nummers te schrijven. Maar goed, al met al tijdgebrek te over en toch wilde we ons 25-jarig bestaan vieren met een album. Uiteindelijk ontstond het idee om een album te maken met nummers van artiesten die ons hebben geïnspireerd. Eigenlijk heeft Simon het hele album met behulp van het programma Pro Tools vrijwel eigenhandig in elkaar gezet, een onwaarschijnlijk gebeuren, want we waren meer tijd kwijt om de nummers te leren spelen dan de tijd die de band in de studio heeft doorgebracht. Het kostte me twee weken oefenen voordat ik kon zingen wat Simon mij via dat programma had laten zingen!"

Eigenlijk hebben jullie dus in zes jaar geen nieuw materiaal als Toto uitgebracht en zijn er de laatste tien jaar amper hits gescoord. Hoe verklaar je het dat jullie toch steeds voor volle zalen spelen?

"Toto is uniek! Geen compromissen, alleen het beste is goed genoeg en dat weet het publiek. De kracht van Toto is dat veel nummers live met een totaal ander arrangement worden gebracht. Deze musici zijn in staat om tijdens de show met één knipoog van rock naar funk, van funk naar blues of jazz te veranderen. Ga maar eens na op hoeveel albums van gerenommeerde topartiesten de namen van de jongens vermeld worden. Dat betekent gewoon dat zij de besten zijn in hun vak! Verder, dankzij ons livealbum Livefields en de recent uitgebrachte dvd-cd Live In Amsterdam, hebben we steeds de aandacht van het publiek kunnen vasthouden en met mij als zanger  lag het voor de hand om weer een aantal oudere nummers te spelen die al lang niet meer live waren gespeeld, wat erg leuk is ook voor het publiek dat ons al jaren volgt."

Op Mindfields hebben je met enkele nummers mee geschreven. Had je verder nog enige invloed op de overige nummers en teksten?

"Zeker, het uitwerken van nummers gebeurt vrijwel altijd in groepsverband, dus we arrangeren ter plekke en niet zelden wordt er aan een nummer behoorlijk gesleuteld. Voorbeeldje is de tekst van Mindfields. De oorspronkelijke tekst liep voor geen meter en wat we ook probeerden, het bleef knudde, totdat ik het artwork van dat album onder ogen kreeg: lees maar na, ik heb gewoon beschreven wat ik zag en het klonk perfect!"

Door de jaren heen heeft Toto steeds iets progressiefs in zijn muziek weten te incorporeren. Is die keuze bewust of zijn er onder jullie liefhebbers van progressieve rockmuziek’?

"Ik denk dat het te maken heeft met de kwaliteit van de individuele leden, de muzikale voorkeur die ze hebben en met wie ze samenwerken buiten Toto. Mijn invalshoek is meer vanuit de blues-, funk- en soulmuziek, terwijl Luke meer rockgeoriënteerd is en Mike en Simon meer in de jazzrichting opereren. Ook David wil, naast zijn inspanningen voor Boz Scaggs, nog wel eens uitschieten naar de jazzrock. Deze grote diversiteit gekoppeld aan een zeer brede belangstelling voor wat er vandaag de dag in de muziek gebeurt, betekent dat er ontelbare bronnen van inspiratie zijn en dat dus allerlei stijlen terug te vinden zijn in onze muziek."

Vorig jaar stonden jullie nog in de Heineken Music Hall. Vanwaar nu een relatief kleine gelegenheid als Podium Hardenberg?

"Eigenlijk een samenloop van omstandigheden. In de tourplanning was een lacune die moest worden ingevuld. Bij toeval kwamen we in contact met Podium Hardenberg en die mensen waren zo voorkomend en vriendelijk dat we toegestemd hebben. En ik moet zeggen, het is hier fantastisch. Een pluim op de hoed van Herman (Potgieter, directeur van Podium Hardenberg, MvBF) want iedereen hier is behulpzaam en we worden werkelijk als vorsten behandeld. Wat kan een artiest zich nog meer wensen?"

Als je zo lang meedraait in dit wereldje gebeuren er vast van allerlei onverwachte dingen. Is er recentelijk nog iets gebeurt dat je met onze lezers wilt delen?

"Vorig jaar speelden we diverse malen in Duitsland en werden we op een gegeven moment uitgenodigd om deel te nemen aan een banket waarbij tal van beroemdheden uit allerlei disciplines aanwezig waren. Bij de tafelschikking kwam ik tegenover Michail Gorbatsjov te zitten! We hebben een buitengewoon interessant gesprek gehad over de ecologische problemen in de wereld, de nog steeds verontreinigde wateren in het Rusland rondom Chernobyl en over de bedreigingen van de regenwouden. Hij blijkt nog steeds zeer geëngageerd te zijn en is enorm actief betrokken bij alles wat met ecologie te maken heeft. En... niet alleen bleek hij een bijzonder innemende en aimabele persoonlijkheid te zijn, hij kende zelfs onze muziek! Verder ben ik tussen de tourverplichtingen door even op vakantie geweest met mijn partner. Per helikopter, tsja, toch handig zulke vrienden, zijn we vanuit Los Angeles naar Hawai gevlogen en hebben daar een schitterende week gehad. Ik heb voor het eerst van mijn leven gesurfd op die hoge golven. Nooit van mijn leven gedacht dat ik dat zou kunnen en ik vond het zo verschrikkelijk gaaf dat ik het zeker weer ga doen! En ‘last but not least’ zijn we nu bijna zover dat we bijna het gehele productieproces van een album in eigen beheer hebben. Door Simons studio en programmatuur hebben we de gehele fase van compositie tot en met opname, eindmix en productie in eigen beheer evenals de distributie. De rechten van de laatste twee releases bezitten we zelf, met de andere zijn we druk bezig. Alleen hebben we de platenmaatschappij nog nodig voor het persen en dergelijke, maar - ik kan hier nog niet al te veel over zeggen - ik denk dat dat ook de langste tijd geduurd heeft. Er is een werkelijk revolutionaire ontwikkeling op komst waardoor niet alleen platenmaatschappijen, maar zelfs ook telefoonmaatschappijen wel eens volledig buiten spel gezet zouden kunnen gaan worden, wacht maar af!"

Heb je nog tijd om zelf naar muziek te luisteren en zo ja, waar luister je zoal naar?

"Om te beginnen krijg ik heel veel materiaal toegestuurd van beginnende artiesten. De stijlen waarmee ik ben groot gebracht, zal ik altijd blijven koesteren en mijn nieuwste idool is een jongedame die ik bij toeval recentelijk live heb mogen bewonderen, namelijk Norah Jones. Toen we met Toto in Kopenhagen waren kregen we kaartjes toegespeeld en we hebben een show gezien die ons allemaal perplex deed staan."

Wat zijn jouw persoonlijke plannen voor de nabije toekomst? Komt er een nieuw studioalbum van Toto?

"Toto is absoluut prioriteit nummer een. Dat neemt niet weg dat ik al een tijdje voorbereidingen aan het treffen ben voor mijn eerste echte soloalbum, dat ik over niet al te lange tijd hoop uit te brengen. Ik heb al een slordige vijftig nummers klaarliggen, maar eerst mag de band er uitpikken wat ze voor Toto geschikt achten. Van wat ik zo gehoord heb, hebben we bij elkaar materiaal genoeg voor drie uur muziek, dus wat mij betreft zou het verstandig zijn om zoveel mogelijk opnames te maken als we zover zijn dat we de studio in gaan en waarschijnlijk zal dat ook niet lang meer duren!"

Discografie (selectief):

Toto (1978)
Hydra (1979)
Turn Back (1980)
Toto IV (1982)
Isolation (1984)
Fahrenheit (1986)
The Seventh One (1988)
Kingdom Of Desire (1992)
Toto Absolutely Live (2cd, 1993)
Tambu (1995)
Dune (1997)
Toto XX (1998)
Mindfields (1999)
Livefields (1999)
Through The Looking Glass (2002)
Live In Amsterdam (cd/dvd, 2003)