ARJEN LUCASSEN, Star One Tour

Ik zit op een zonovergoten junidag in 2003 buiten op het terras bij Arjen Lucassen, de maestro zelf. Wat kan een interviewer zich nog meer wensen? We nemen een kijkje in het 'electric castle', en lichten uiteraard een tipje van het nieuwe album van Ayreon op. Het kan niet stuk. Al direct na aankomst mag ik diverse fragmenten beluisteren die gebruikt zullen worden voor het de nieuwe album. In hoog tempo passeren fragmenten met als referentiepunten The Beatles, Focus, Deep Purple, Gentle Giant, Spock's Beard, Pink Floyd en Tangerine Dream. Ik vraag Arjen om een terugblik te geven op de Star One-tour, de ontwikkeling van zijn website en het nieuwe album.

Hoe was om na een betrekkelijke periode van rust weer met een band op een podium te staan?

"Helemaal te gek! Op Damian Wilson na hebben we allemaal staan janken na de laatste show. Het ging allemaal zo lekker en tussen de muzikanten was een geweldige klik. Ik moet daarbij wel zeggen dat ik mijn uiterste best heb gedaan om niets aan het toeval over te laten. De hele organisatie was tot in de puntjes geregeld: vervoer, hotel, eten enzovoort. Een voordeel was natuurlijk dat de meeste leden elkaar niet of nauwelijks kenden en dat pakte verrassend goed uit. Iedereen had wel wat te vertellen dus het fenomeen 'sleur' kreeg geen kans om erin te sluipen. Al met al ben ik meer dan tevreden en ik weet ook zeker dat, mocht er weer een tour komen, ik absoluut met dezelfde instrumentalisten zou willen werken. Ed Warby is een verhaal apart: normaliter drumt hij amper, als-ie langs komt, luistert hij naar zijn partijen, dan zie je hem wat met zijn kaken klapperen en slaat zo als het ware alles op in z'n brein en even later drumt hij alles vrolijk mee. Echt onwaarschijnlijk! Met Peter Vink heb ik al zo lang samengewerkt, ik kan me niet voorstellen dat ik iemand anders zou moeten zoeken, want hij is gewoon de beste. Joost van den Broek was een openbaring. Hij heeft zo veel talent en hij paste perfect in de groep. Ik vroeg hem of hij ook solo's moet spelen van Jens Johansson (Yngwie Malmsteen, Stratovarius) en dat bleek zo te zijn. In mijn studio klikte het direct tussen ons en hij speelde alles wat ik hem voorschotelde! Eigenlijk heb ik nog het meest in de rats gezeten over de achtergrondzangeressen. Ik wilde Floor Jansen (After Forever) er heel graag bij hebben, maar ik dacht dat zo'n job te min zou zijn voor iemand van haar kaliber. Gelukkig voor mij was ze meteen heel enthousiast. De tweede zangeres vormde een groter probleem. Ik had Irene Jansen, de zus van Floor, wel eens gezien en ik zei tegen Floor gekscherend dat ik hetjammer vond dat ze geen zangeres is, waarop ze me vertelde dat ze heel goed kon zingen, maar alleen geen ervaring had. Ik vroeg hen daarop wat stukken in te zingen en het resultaat was verbluffend, evenals op het podium trouwens. Al met al stond deze tour wel in een heel schril contrast met alle rampen die ik het verleden mee heb gemaakt: mijn haren vastgevroren aan de ruiten van de bus, geen of slechte hotels, slecht eten, enz. Kijk maar eens naar de film Spinal Tap en je weet waarover ik praat, hoewel ik zelf de periode sex, drugs en rock 'n' roll" al heel lang geleden achter me heb gelaten. Ondanks het plezier en het succes moet ik aan de andere kant zeggen dat deze tour precies lang genoeg was."

Ik denk dat veel mensen met mij genoten hebben van Star One Live, maar hoe zit het met de financiële kant van de zaak? Doe je zoiets nog een keer?

"Ondanks het feit dat ik, zoals gezegd, zeker niet bezuinigd heb op onderdak, eten en hulpkrachten - twee slaapbussen met 25 mensen is niet niks! - is de tour geheel self-supporting geweest, dankzij de fenomenale verkoop van merchandise en dan vooral T-shirts. Het lopende jaar ben ik bezig met het volgende Ayreon-album en daarna zien we wel weer."

Je website heeft de afgelopen jaren nogal wat veranderingen ondergaan. Kun je iets over het ontstaan en de ontwikkeling vertellen?

"Door stom toeval kwam ik er in 1996 achter dat er een Ayreon-website van een fan in de lucht was, terwijl ik op dat moment zelf niets van dien aard had. Na enig contact met betreffende fan is zo dus een website van privé tot de officieel geworden. Naarmate mijn bekendheid toenam en dus ook het werk voor de website, is enkele jaren geleden de site overgenomen door Marcel en Barbara Haster. Tot voor kort hebben zij de groeiende interesse kunnen verwerken maar uiteindelijk, toen ook Ambeon en Star One als projecten werden toegevoegd en geheel onverwacht heel succesvol werden, werd het werk ook hen te veel. In goede harmonie wordt de site nu beheerd door een tweetal fans die professioneel met websites bezig zijn: Arno Overbeek en Ruben Schulz. Zij zijn momenteel bezig om de site geheel te restylen. Ik denk dat-ie geweldig mooi wordt en dat de bezoekers straks heel overzichtelijk en gericht kunnen zoeken naar de diverse projecten. De uitdaging is natuurlijk om de site zowel snel, overzichtelijk als stilistisch fraai ogend te maken. Houdt de website maar in de gaten en beleef de veranderingen mee!"

Je muzikale wortels kennen de meeste fans nu zo langzamerhand wel. Zijn er nieuwe acts die je belangstelling hebben?

"Van de beperkte tijd die ik heb om naar muziek te luisteren en te kijken, zijn er een paar die ik wil noemen, namelijk Opeth, natuurlijk de laatste Porcupine Tree, Ritual, en zelfs Rammstein! Van de laatste heb ik een dvd die ik qua show en uitstraling bijzonder imposant vind. Overigens ga ik vanavond naar Queensrÿche, hopen dat ze net zo goed zijn als vroeger."

Ik heb al een voorproefje gehad van de nieuwe Ayreon. Kun je iets vertellen over de musici die erop mee zullen doen? Heeft je speurtocht naar nieuw zangtalent nog wat opgeleverd?

"Zoals je al gehoord hebt, zal de nieuwe Ayreon ook dit keer zeer gevarieerd qua stijl worden: van ultra zware riffs op de 7-snarige gitaar tot folkmuziek, waarbij ik ook gebruik maak van de mandoline, en de oude vertrouwde analoge synthesisers, de Mellotron en de Hammond zullen natuurlijk ook weer rijkelijk vertegenwoordigd worden. In principe ga ik net als altijd alles zelf inspelen en bekijk dan of en wie ik eventueel voor wat solo's wil gaan benaderen. Het is nog te vroeg om al namen te noemen, maar voor de toetsensolo's staat onder andere Rick Wakeman op mijn verlanglijstje, hij heeft het al een keer toegezegd toen hij mij in Engeland een award uitreikte. Ik heb inmiddels al diverse zangers gecontacteerd, maar sinds het Bruce Dickinson-debacle - het lekte uit en werd daarom afgezegd door zijn manager - ben ik voorzichtiger geworden met het noemen van namen. Wel kan ik zeggen dat ik regelmatig e-mail met James LaBrie (Dream Theater). Hij vindt mijn muziek te gek en ik vind zijn stem mooi, dus trek je eigen conclusie maar! Ik ben inderdaad al een tijd bezig om ook nieuw onontdekt talent een kans te geven. Ik kwam op het idee toen ik een paar jaar geleden ineens een fantastische demo van de onbekende Astrid van der Veen (Ambeon) kreeg en dacht dat er toch wel meer onbekend zangtalent in de wereld zou moeten rondlopen die geen kans krijgen omdat 'onze' muziek zo weinig aandacht krijgt op radio en tv. Van de ongeveer honderd demo's die ik tot nu toe binnen heb gekregen, zijn er echter erg veel van metalzangers, daar zoek ik nu juist niet naar. Ik ben druk bezig om naar alle opnames te luisteren en ik beantwoord ze allemaal. Het ligt wel in mijn bedoeling om een onbekende stem te laten meewerken aan de nieuwe Ayreon. Ik heb nu al ruim een uur muziek in de computer en ik sta nog in dubio of ik er een enkel of een dubbelalbum van wil maken. Wat de tekst betreft is mijn plan om er wel een verhaal in te verwerken, maar nu eens geen science fictionsfeer. Ik wil dit keer wat meer in de mens zelf kijken in plaats van in het heelal. Ik wil er ongeveer een jaar voor uittrekken dus dat zou betekenen dat de plaat voorjaar 2004 zou kunnen verschijnen."

Met dit vooruitzicht en een stukje Rammstein op dvd was het tijd om af te sluiten. Arjen Lucassen is en blijft een vriendelijke en gedreven musicus. Hopelijk blijft hij dat nog heel lang!!

Discografie Ayreon: 

The Final Experiment (1995)
Actual Fantasy (1996)
Into The Electric Castle (2-CD) (1998)
The Dream Sequencer (2000)
Flight Of The Migrator (2000)
Ayreonauts Only (2000)